ҺҮҘ ТӨРКӨМДӘРЕ

ҺҮҘ ТӨРКӨМДӘРЕ, һүҙҙәрҙең абстрактлаштырылған грамматик мәғәнәһе, морфологик категорияларының составы һәм үҙенсәлектәре, һөйләм составында синтаксик функциялары м‑н айырылған лексик‑грамматик төркөмө. Һ.т. классификациялағанда реаль ысынбарлыҡтың предмет һәм күренештәрен сағылдыра алыу һәләте; грамматик категорияларҙың булыуы һәм факторы; тел системаһында һүҙьяһалыштың роле иҫәпкә алына. Хәҙ. башҡорт телендә һүҙҙәр 5 класҡа бүленә: контекста һәм һөйләмдән тыш билдәле мәғәнәгә эйә булған һәм һөйләмдең айырым киҫәктәре синтаксик функцияһын үтәгән үҙаллы Һ.т. (исем, сифат, алмаш, һан, ҡылым, рәүеш); төрлө грамматик мәғәнәләрҙе белдергән һәм һөйләмдә йәки һөйләм киҫәктәрендә һүҙҙәрҙе бәйләү өсөн хеҙмәт иткән ярҙамсы Һ.т. (теркәүес, бәйләүес, киҫәксә); модаль һүҙҙәр, ымлыҡтар һәм оҡшатыу һүҙҙәре.

Әҙәб.: З ә й н у л л и н М.В. Хәҙерге башҡорт әҙәби теле. Морфология. Өфө, 2005.

М.В.Зәйнуллин

Тәрж. Р.Ә.Сиражитдинов