ҠАРМАСАН, йылға

ҠАРМАСАН, йылға, Ағиҙел й. һул ҡушылдығы. Благовар р‑ны Благовар а. төньяҡ‑көнбайышҡа табан 6 км алыҫлыҡта башлана. Благовар, Кушнаренко, Өфө р‑ндары буйлап көньяҡ‑көнбайыштан төньяҡ‑көнсығышҡа табан аға һәм Ағиҙел й. (тамағынан 387 км алыҫлыҡта) ҡоя. Оҙонлоғо 128 км, басс. майҙаны 1780 км², дөйөм түбәнәйеүе 155 м. Башлыса ҡар һыуы м‑н туйына. Йыллыҡ аҡманың 70%‑ы яҙғы (апр.—май), 17%‑ы йәйге‑көҙгө (июнь—окт.), 13%‑ы ҡышҡы (нояб.—март) осорҙарға тура килә. Уртаса йыллыҡ һыу сығымы йылға тамағында 4,3 м³/с. Басс. рельефы убалы‑тулҡынлы. Үрге ағымында карст үҫешкән, үҙәне ҡазан ярусы алевролиттарынан, ҡомташтарынан, конгломераттарынан, түбәнге ағымында — өфө ярусы балсыҡтарынан, мергелдәренән, эзбизташтарынан, доломиттарынан, гипстарынан тора. Ландшафы йыуылған ҡара тупраҡтағы болонло далаларҙан ғибәрәт. Басс. 8%‑ын урман, 60%‑ын һөрөнтө ер биләй. Йылғала Благовар р‑ны Языков һәм Заречный аа. эргәһендә 2 быуа төҙөлгән. Ҡушылдыҡтары: уң — Ҡарамалы, Табылдыҡ, Шемәк, Һикияҙ; һул — Батҡаҡ, Кәрәкә, Миншиҙе һ.б. Исеме антропонимдан алынған, тип фаразлана.

В.А.Загорский

Тәрж. Х.А.Шәрипова