НЕФТЬ ПРОДУКТТАРЫ
НЕФТЬ ПРОДУКТТАРЫ, нефтте, газ конденсатын һәм углеводород газдарын эшкәртеү процесында йәки нефть фракцияларын һәм уларҙың компоненттарын компаундлағанда (ҡатыштырыу) алынған углеводород ҡатышмалары һәм индивидуаль химик берләшмәләр. Н.п. төркөмдәргә бүләләр: яғыулыҡтар (углеводород газдар, бензин, реактив яғыулыҡ, дизель яғыулығы, судно яғыулығы, ҡаҙанлыҡ яғыулығы, газ турбинаһы яғыулығы), минераль майҙар, нефть эреткестәре һәм яҡтыртыу кәрәсиндәре, ҡаты углеводородтар (парафиндар, церезин, уларҙың май м‑н ҡатышмалары), нефть битумдары, махсус Н.п. (нефть коксы, балауыҙҙар, көкөрт, пластик майҙар, техник углерод, нефть ыҫмалалары һ.б.), ш. уҡ нефтехимия синтезы һәм химия производстволары өсөн сеймал. Асыҡ (мотор яғыулыҡтары) һәм ҡара (мазут, гудрон) төҫтәге Н.п. айыралар. Н.п. сифатын физик‑химик үҙенсәлектәр (ҡуйылыҡ, тығыҙлыҡ, пар баҫымы, ҡатыу һәм буръяҡланыу т‑раһы, нефть продукттарының химик составы, коксланыу һ.б.) б‑са баһалайҙар. Ҡайһы бер Н.п. өсөн ҡулланыу үҙенсәлектәрен билдәләйҙәр — бензиндың детонацияға сыҙамлығы (октан һаны) һәм дизель яғыулығының тоҡаныусанлығы (цетан һаны). БР‑ҙың нефть эшкәртеү сәнәғәте Н.п. киң ассортиментын сығара (ҡара: табл.). Республикала етештерелгән Н.п. РФ‑тың бөтә төбәктәренә, яҡын һәм алыҫ сит илдәргә ебәрелә.
Л.В.Долматов, П.Л.Ольков
Тәрж. Л.Н.Абдрахманова
Башҡортостан Республикаһының нефть эшкәртеү заводтары етештергән төп нефть продукттары ассортименты
Нефть продукттары төркөмдәренең исемлеге |
Сорттары һәм маркалары |
Автомобиль бензины |
Нормаль-80, Регуляр-92, Премиум-95, А-76, Супер-98. Экспорт: А-80, А-92, А-96, АИ-92, АИ-93, АИ-95, Евро-Супер-95, АИ-98, Супер плюс |
Авиация бензины |
Б 91/115 |
Алкилбензин |
А, Б |
Дизель яғыулығы |
Л, З, А, ДЗЭ, ДЛЭ, ДЛЭЧ-В, ДЛЭ4, ДЗЭ4-В, ДЗЭЧ |
Реактив яғыулыҡ |
ТС-1 (юғары сорт, беренсе сорт) |
Мейес яғыулығы |
ТУ 38.101656-99 |
Судно яғыулығы |
СЛ, СВЛ, СВТ, СВС (түбән, юғары ҡуйылыҡтағы) |
Ҡаҙанлыҡ яғыулығы (мазут) |
М-40, М-100 |
Универсаль һәм автомобилдең карбюраторлы двигателе өсөн мотор майҙары |
М-8В, М-6з/10В |
Универсаль мотор майҙары
|
Уфалюб-Люкс SAE10W-30 SF/CC, Уфалюб-Люкс SAE15W-40 SF/CC, Уфалюб-Люкс SAE10W-40 SF/CC |
Яҡшыртылған универсаль мотор майҙары
|
М-8ВА |
Ярым синтетик универсаль мотор майҙары
|
Уфалюб-Арктик-Супер SAE5W/30, Уфалюб-Арктик-Супер SAE5W/40 |
Мотор майҙары |
Новоил-Мотор М-5з-12Г, Новоил-Синт SAE5W/30, Новоил-Синт SAE5W/40, Новоил-Экстра М-4з/10Г (SAE10W-30), Новоил-Экстра М-4з/14Г (SAE15W-40), Новоил-М 4з/10Г (SAE10W/30, SF/CC) |
Автотрактор дизеле өсөн мотор майҙары |
М-10Г2, М-10В2, М-8Г2к, М-10Г2к, М-8ДМ, М-10ДМ |
Дизель мотор майҙары |
М-14В2, Уфалюб ХД Экстра SAE15W-40 (М-5з/14Д2/Е1) |
Автотрактор дизеле өсөн яҡшыртылған мотор майҙары |
М-10Г(2)А, М-10Г(2)КА (юғары сорт, беренсе сорт) |
Авиация майы |
МС-8П |
Синтетик май |
Б-38 |
Трансмиссион май |
Новоил Супер Т (SAE80W/90), Новоил Т (SAE80W/90 ТМ-5-18), Уфалюб Унитранс |
Автоматик күсергестәр тартмаһы өсөн май |
Уфалюб АТФ |
Гидравлик май |
МГБ-10, МГБ-15 |
Турбина майы |
Тп-22Б |
Присадкалы турбина майы |
Тп-46 |
Трансформатор майы |
Т-1500у |
Көкөртлө нефттән компрессор майы |
КС-19 |
Индустриаль май |
И-12А, И-20А, И-40А |
Һыуытҡыс машиналар өсөн май |
ХФ-22с-16 |
Резина сәнәғәте өсөн йомшартҡыс май |
МП-604 |
Химик сүс етештереү өсөн май |
С-15, С-9 |
Ароматлаштырылған йылы йөрөтөүсе майҙар |
АМТ-300, АМТ 300-у |
Бутан-бутилен фракцияһы |
А, Б, В |
Пентан-изопентан фракцияһы |
А, Б |
Коммуналь ҡулланыу өсөн шыйығайтылған яғыулыҡ углеводород газы |
ПТ, СПТБ, БТ |
Ҡаты нефть парафиндары |
Т-2 |
Присадкалар |
ДФ-11, ВНИИ НП-360, КНД, ВНИИ НП-714 |
Нефть пластификаторы |
ПН-б |
Һаҡлағыс балауыҙ |
ЗВ-П |
Ҡыйыҡ өсөн нефть битумы |
БНК-40/180, БНК-45/190, БНК-90/130 |
Төҙөлөш нефть битумы |
БН-50/50, БН-70/30, БН-90/10 |
Юл өсөн окисландырылмаған нефть битумы |
БНН-50/80, БНН-80/120 |
Юл өсөн шыйыҡ нефть битумдары |
МГО-40/70, МГО-70/30 |
Юл өсөн ҡуйы нефть битумдары |
БНД 90/130, БНД 60/90, БНД 90/130, БН 60/90 |
Нефть эреткесе (Нефрас) |
А 150/330, АР 120/200, С5 150/330, С 140/350 |
Профилактик һәм туҙан баҫтырыусы саралар |
Ниогрин, Северин, Универсин |
Нефть коксы |
Дөйөм электродлы кокс |