САҠМАҒОШ, ауыл, Саҡмағош р‑ны һәм Саҡмағош а/с үҙәге

САҠМАҒОШ, ауыл, Саҡмағош р‑ны (1930—63 йй. һәм 1965 й. алып) һәм Саҡмағош а/с үҙәге, “Родина” АХПК‑ныңүҙәк усадьбаһы. Өфөнән Т.‑Көнб. 111 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 67 км алыҫлыҡта Саҡмағош й. (Ҡалмаш й. ҡушылдығы) буйында, Өфө—Кушнаренко—Баҡалы, Бүздәк—Саҡмағош—Дүртөйлө, Шишмә—Языков—Саҡмағош автомобиль юлдарында урынлашҡан. Халҡы (мең кеше): 1906 й. — 2,5; 1920 — 3,1; 1939 — 4,0; 1959 — 4,9; 1989 — 12,6; 2002 — 11,2; 2010 — 11,4. Татарҙар, башҡорттарйәшәй (2002). Саҡмағошкирбесзаводы, механика з‑ды, 2 һөт з‑ды, «“Үҙәк” машина- технология станцияһы» ДУАХП‑ы филиалы эшләй. Һөнәрселек лицейы, Саҡмағошуртамәктәбе№1, гимназия, Балалар сәнғәт мәктәбе, Балалар ижады үҙәге, 3 балалар баҡсаһы, балалар өсөн соц. приют, ДЮСШ, физкультура‑һауыҡтырыу комплексы, үҙәк район дауаханаһы һәм китапханаһы, мәҙәниәт йорто (“Аҫылйәр” халыҡ бейеү ансамбле, татар халыҡ театры), мәсет бар. Ауылға 17 б. аҙ. ҠазандаруғаһыДыуанай улусы башҡорттары үҙ ерҙәрендә нигеҙһала. 1738 й., 1739 й., 1745 й. керҙәшлеккилешеүҙәре б‑са бында мишәрҙәр, һуңынан ш. уҡ шарттарҙа типтәрҙәркилеп ултыра. 1795 й. 93 йортта 666 кеше йәшәгән, 1865 й. 165 йортта — 1520 кеше. Игенселек, малс‑ҡ м‑н шөғөлләнгәндәр. 2 мәсет, училище, һыу тирмәне булған. 1906 й. 3 мәсет, мөгәзәй, дауахана, балалар йорто, 3 бакалея кибете, тирмән, башҡамилләттәрөсөнмәктәпбулған. Д.М.Азаматов, М.М.Азаматов, И.М.Баянов, Р.Ғ.Баянов, Д.Ә.Хисаева, Р.Х.Хәбибуллин, Ф.Ә.Әғзәмовошо ауылда тыуған.

Тәрж. Р.Ғ.Ғилманов

САҠМАҒОШ, ауыл, Саҡмағош р‑ны (1930—63 йй. һәм 1965 й. алып) һәм Саҡмағош а/с үҙәге, “Родина” АХПК‑ныңүҙәк усадьбаһы. Өфөнән Т.‑Көнб. 111 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 67 км алыҫлыҡта Саҡмағош й. (Ҡалмаш й. ҡушылдығы) буйында, Өфө—Кушнаренко—Баҡалы, Бүздәк—Саҡмағош—Дүртөйлө, Шишмә—Языков—Саҡмағош автомобиль юлдарында урынлашҡан. Халҡы (мең кеше): 1906 й. — 2,5; 1920 — 3,1; 1939 — 4,0; 1959 — 4,9; 1989 — 12,6; 2002 — 11,2; 2010 — 11,4. Татарҙар, башҡорттарйәшәй (2002). Саҡмағошкирбесзаводы, механика з‑ды, 2 һөт з‑ды, «“Үҙәк” машина- технология станцияһы» ДУАХП‑ы филиалы эшләй. Һөнәрселек лицейы, Саҡмағошуртамәктәбе№1, гимназия, Балалар сәнғәт мәктәбе, Балалар ижады үҙәге, 3 балалар баҡсаһы, балалар өсөн соц. приют, ДЮСШ, физкультура‑һауыҡтырыу комплексы, үҙәк район дауаханаһы һәм китапханаһы, мәҙәниәт йорто (“Аҫылйәр” халыҡ бейеү ансамбле, татар халыҡ театры), мәсет бар. Ауылға 17 б. аҙ. ҠазандаруғаһыДыуанай улусы башҡорттары үҙ ерҙәрендә нигеҙһала. 1738 й., 1739 й., 1745 й. керҙәшлеккилешеүҙәре б‑са бында мишәрҙәр, һуңынан ш. уҡ шарттарҙа типтәрҙәркилеп ултыра. 1795 й. 93 йортта 666 кеше йәшәгән, 1865 й. 165 йортта — 1520 кеше. Игенселек, малс‑ҡ м‑н шөғөлләнгәндәр. 2 мәсет, училище, һыу тирмәне булған. 1906 й. 3 мәсет, мөгәзәй, дауахана, балалар йорто, 3 бакалея кибете, тирмән, башҡамилләттәрөсөнмәктәпбулған. Д.М.Азаматов, М.М.Азаматов, И.М.Баянов, Р.Ғ.Баянов, Д.Ә.Хисаева, Р.Х.Хәбибуллин, Ф.Ә.Әғзәмовошо ауылда тыуған. Тәрж. Р.Ғ.Ғилманов