“САЛАУАТ ЮЛАЕВ”, З.Ғ.Исмәғилевтең операһы

“САЛАУАТЮЛАЕВ”, З.Ғ. Исмәғилевтең4 шаршаулы операһы. 1954 й. яҙылған. Премьераһы 1955 й. 15 апр. БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбайлибреттоһы, муз. етәксеһе һәм дирижёры В.В.Целиковский, реж. А.Н. Бакалейников һәм А.Ҡ.Мөбәрәков, сценографы М.Н.Арыҫланов, хормейстеры Л.Х.Исхаҡова, балетм. Ф.Ә. Ғәскәров9$hCxｻC9$hCһәм Х.Ғ.Сафиуллин). Төп партияларҙа: М.Х.Хисмәтуллин(Салауат Юлаев), А.В.Сутягин(Пугачёв), З.Н.Ғәйнетдинова(Әминә), Ғ.С.Хәбибуллин(Юлай Аҙналин), М.Ғ.Сәлиғәскәрова(Көнбикә), С.Г.Русинов(Бохайыр). “С.Ю.” — тарихи‑героик муз. драма, төп темаһы — башҡ. һәм урыҫ халыҡтарыныңҡаҡшамаҫ дуҫлығы. Сюжет нигеҙендә — Крәҫтиәндәрһуғышы (1773—75) ваҡиғалары. Әҫәрҙәбашҡорттарҙыңмуз.‑художество фекерләүенеңүҙенсәлектәре, урыҫ классик операһыныңтрадициялары сағылған. Муз. драматургия лейтмотивтарға нигеҙләнгән, улар араһында 2 халыҡ йыры: башҡ. — “Салауат” (төп герой һәм башҡ. халҡы темаһы) һәм урыҫ — “Не шуми ты, мати, зелёная дубравушка” (урыҫ халҡы темаһы) — төп роль уйнай. Операның муз. теле асыҡ сағылдырылған милли колорит, башҡ. халыҡмузыкаһыныңһүрәтләү сараларын киңҡулланыу м‑н айырылып тора. 2‑се редакцияһының премьераһы 1977 й. 25 майында БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбай либреттоһы, муз. етәксеһе һәм дирижёры Ғ.Х.Моталов, реж. М.М.Хисмәтуллин, сценографы Арыҫланов, хормейстеры Исхаҡова, балетм. Э.Х.Танн). Төп партияларҙа: Н.З.Әбдиев(Салауат Юлаев), М.Ғ.Ғәлиев(Пугачёв, Юлай Аҙналин), С.Ҡ.Ғәлимова(Әминә), Ф.Ғ.Ноғоманова(Көнбикә), М.Х.Хисмәтуллин (Бохайыр). 3‑сө редакцияһының премьераһы урыҫ телендә 1988 й. 17 апр. БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбай либреттоһы, М.Лаписова тәржемәһе, дирижёры Я.А.Вощак, реж. Р.М.Ғәлиев, сценографтары Арыҫланов һәм Р.М.Арыҫланов, хормейстеры Э.Х.Ғәйфуллина, балетм. Ф.М.Саттаров). Төп партияларҙа: Әбдиев, Н.Павлюченко (Салауат Юлаев), Д.Ф.Ремаревский, Н.Шик (Пугачёв), Р.Ә.Бәшәров(Юлай Аҙналин), Н.М.Гәрәева (Әминә), А.Х.Күсемова (Көнбикә), С.Ф.Сөләймәнов (Бохайыр). СалауатЮлаевтыңтыуыуына 240 йыл тулыуға арналған 4‑се редакцияһының премьераһы 1994 й. 30 июнендә БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбай либреттоһы, дирижёры В.И.Платонов, реж. М.М.Хисмәтуллин һәм Й.Әбсәләмова, сценографы Б.Я.Торик, хормейстеры Ғәйфуллина, балетм. А.Х.Зөбәйҙуллин). Төп партияларҙа: Х.Ә.Ишбулдин(Салауат Юлаев), Р.Ә.Хәбибуллин(Пугачёв), С.Ә.Асҡаров(Юлай Аҙналин), Ф.Ә.Килдейәрова(Әминә), С.Р.Арғынбаева(Көнбикә), Сөләймәнов (Бохайыр). Опера МәскәүҙәБашҡортәҙәбиәтеһәмсәнғәтедекадаһываҡытында күрһәтелә (1955).

Г.С.Галина

Тәрж. Г.Һ.Ризуанова

“САЛАУАТЮЛАЕВ”, З.Ғ. Исмәғилевтең4 шаршаулы операһы. 1954 й. яҙылған. Премьераһы 1955 й. 15 апр. БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбайлибреттоһы, муз. етәксеһе һәм дирижёры В.В.Целиковский, реж. А.Н. Бакалейников һәм А.Ҡ.Мөбәрәков, сценографы М.Н.Арыҫланов, хормейстеры Л.Х.Исхаҡова, балетм. Ф.Ә. Ғәскәров9$hCxｻC9$hCһәм Х.Ғ.Сафиуллин). Төп партияларҙа: М.Х.Хисмәтуллин(Салауат Юлаев), А.В.Сутягин(Пугачёв), З.Н.Ғәйнетдинова(Әминә), Ғ.С.Хәбибуллин(Юлай Аҙналин), М.Ғ.Сәлиғәскәрова(Көнбикә), С.Г.Русинов(Бохайыр). “С.Ю.” — тарихи‑героик муз. драма, төп темаһы — башҡ. һәм урыҫ халыҡтарыныңҡаҡшамаҫ дуҫлығы. Сюжет нигеҙендә — Крәҫтиәндәрһуғышы (1773—75) ваҡиғалары. Әҫәрҙәбашҡорттарҙыңмуз.‑художество фекерләүенеңүҙенсәлектәре, урыҫ классик операһыныңтрадициялары сағылған. Муз. драматургия лейтмотивтарға нигеҙләнгән, улар араһында 2 халыҡ йыры: башҡ. — “Салауат” (төп герой һәм башҡ. халҡы темаһы) һәм урыҫ — “Не шуми ты, мати, зелёная дубравушка” (урыҫ халҡы темаһы) — төп роль уйнай. Операның муз. теле асыҡ сағылдырылған милли колорит, башҡ. халыҡмузыкаһыныңһүрәтләү сараларын киңҡулланыу м‑н айырылып тора. 2‑се редакцияһының премьераһы 1977 й. 25 майында БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбай либреттоһы, муз. етәксеһе һәм дирижёры Ғ.Х.Моталов, реж. М.М.Хисмәтуллин, сценографы Арыҫланов, хормейстеры Исхаҡова, балетм. Э.Х.Танн). Төп партияларҙа: Н.З.Әбдиев(Салауат Юлаев), М.Ғ.Ғәлиев(Пугачёв, Юлай Аҙналин), С.Ҡ.Ғәлимова(Әминә), Ф.Ғ.Ноғоманова(Көнбикә), М.Х.Хисмәтуллин (Бохайыр). 3‑сө редакцияһының премьераһы урыҫ телендә 1988 й. 17 апр. БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбай либреттоһы, М.Лаписова тәржемәһе, дирижёры Я.А.Вощак, реж. Р.М.Ғәлиев, сценографтары Арыҫланов һәм Р.М.Арыҫланов, хормейстеры Э.Х.Ғәйфуллина, балетм. Ф.М.Саттаров). Төп партияларҙа: Әбдиев, Н.Павлюченко (Салауат Юлаев), Д.Ф.Ремаревский, Н.Шик (Пугачёв), Р.Ә.Бәшәров(Юлай Аҙналин), Н.М.Гәрәева (Әминә), А.Х.Күсемова (Көнбикә), С.Ф.Сөләймәнов (Бохайыр). СалауатЮлаевтыңтыуыуына 240 йыл тулыуға арналған 4‑се редакцияһының премьераһы 1994 й. 30 июнендә БДОБТ‑ла үтә (Б.Бикбай либреттоһы, дирижёры В.И.Платонов, реж. М.М.Хисмәтуллин һәм Й.Әбсәләмова, сценографы Б.Я.Торик, хормейстеры Ғәйфуллина, балетм. А.Х.Зөбәйҙуллин). Төп партияларҙа: Х.Ә.Ишбулдин(Салауат Юлаев), Р.Ә.Хәбибуллин(Пугачёв), С.Ә.Асҡаров(Юлай Аҙналин), Ф.Ә.Килдейәрова(Әминә), С.Р.Арғынбаева(Көнбикә), Сөләймәнов (Бохайыр). Опера МәскәүҙәБашҡортәҙәбиәтеһәмсәнғәтедекадаһываҡытында күрһәтелә (1955). Г.С.ГалинаТәрж. Г.Һ.Ризуанова