ТРИХОМОНОЗ

ТРИХОМОНОЗ, т р и х о м о н и а з, бәүел‑енес системаһы ағзаларының зооантропоноз протозой ауырыуы. Тыуҙырыусыһы — Trichomonas vaginalis; организмдан тыш аҙ тотороҡло, т‑ра 40°С артыҡ булғанда, киптергәндә һәм дезинфекция саралары тәьҫирендә үлә. Яңы, хроник (2 айҙан ашыу) һәм симптомһыҙ (трихомонада йөрөтөүсәнлек) Т. бүленә. Йоҡтороу сығанағы — Т. м‑н ауырыған кешеләр һәм еңсә трихомонадаларын йөрөтөүселәр. Енси юл м‑н, һирәгерәк көнкүрештә йоға. Ауырыуҙың таралыуына тәртипһеҙ енси бәйләнеш, гиповитаминоз, организмдың ауырыуҙарға ҡаршы тороу һәләтенең кәмеүе булышлыҡ итә. Инкубация осоро 3 көндән алып 4 аҙнаға тиклем. Енси ағзаларҙың лайлалы тиресәләренә эләгеп, трихомонадалар уларға йәбешә, тиресәнең аҫҡы ҡатламына үтеп инеп бәүел‑енес системаһында шешеү процесы тыуҙыра. Өҙлөгөү: простатит, эндометрит, түлһеҙлек һ.б. Диагностика өсөн клиник, бактериоскопик, иммунологик һәм биорезонанслы тикшереү ысулы мәғлүмәттәре ҡулланыла. Дауалау медикаментоз. Иҫкәртеү: шәхси гигиена ҡағиҙәләрен үтәү, осраҡлы енси бәйләнеш ваҡытында презерватив ҡулланыу һ.б. Башҡортостанда 100 мең кешегә Т. м‑н ауырығандар түбәндәгесә теркәлгән: 2004 — 221,3; 2006 — 176,2; 2008 — 144,2 кеше. 21 б. башынан алып Медицина университетында А.Р.Мәүжитов һәм З.Р.Хисмәтуллина етәкс. Т. эпидемиологияһы, ауырыуҙарҙың соц.‑гигиеник үҙенсәлектәре өйрәнелә, ауырыуҙы диагностикалау һәм дауалау ысулдары камиллаштырыла. Хайуандарҙа Т. ауырыуы теркәлмәгән.

Д.Ә.Вәлишин, З.Р.Хисмәтуллина

Тәрж. Г.Ҡ.Ҡунафина