ХӘЛИТОВ Рәйес Йосоп улы
ХӘЛИТОВ Рәйес Йосоп улы (4.11. 1934, Өфө — 14.9.2008, шунда уҡ), рәссам. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (1995). Рәссамдар союзы ағзаһы (1968). П.П.Беньков ис. Ташкент художество уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1958) Өфөлә йәшәй һәм эшләй. Х. рәсем сәнғәтенә акад. реализм традицияларына тартылыу хас: “М.Ш. Хоҙайбирҙина портреты” (1958) йөкмәткеле образ хәл ителеше, колорит матурлығы м‑н айырылып тора. Һуңыраҡ уның ижадында төҫтәр шәлкеменең наҡыҫлығы, фронталь һәм монументаль композиция хас булған “ҡырыҫ стиль” һыҙаттары күҙәтелә (“Доброволецтар”, 1967; “Хеҙмәт еңеүе”, 1979). 1970 йй. башлап портреттарында һәм пейзаждарында декоратив колоритҡа тартылған башҡорт рәсем сәнғәте мәктәбенең йоғонтоһо һиҙелә (“Умартасы Г.Шәрипов портреты”, 1973; “Һауынсы А.Ғибәҙуллина”, 1975; “Көньяҡ Урал”, 1972; “Алтын битләүҙәр”, 1977). Ижадында акварель ҙур урын алып тора; эштәрендә тығыҙ буяу алымдарын ҡулланған. Төп темаларының береһе — Бөйөк Ватан һуғышы: “Ерҙәге тормош хаҡына” (1974), “Ауыр ваҡыт” (1987) һ.б. “Ваҡыт. Әсәй менән автопортрет”, “Колхоз кафеһы”, “Төшкө аш” әҫәрҙәрендә (бөтәһе лә — 1974) фәлс., жанр башланғыстарын һүрәтләү тәьҫирлелеге м‑н берләштергән. Монументаль сәнғәт өлкәһендә эшләгән. 1962 й. алып күргәҙмәләрҙә ҡатнашҡан. Шәхси күргәҙмәһе — Өфө (2009).Эштәре БДХМ, Өфө һынлы сәнғәт галереяһы (ҡара: Һынлы сәнғәт галереялары) коллекцияларында, Рәсәйҙә шәхси йыйылмаларҙа һаҡлана.
В.М.Сорокина
Тәрж. Г.Һ.Ризуанова