ЧЕРНОВ‑ШЕР Александр Александрович

ЧЕРНОВ‑ШЕР Александр Александрович (4.11.1863, Түб. Новгород ҡ. — 2.5.1948, Өфө), йырсы (драматик тенор), педагог. БАССР-ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1940). 1892—96 йй. С.-Петербург консерваторияһында уҡыған. 1892 й. алып Киев, Мәскәү, Сембер, С.-Пе­тербург, Харьков, Һарытау ҡҡ. театрҙарында эшләй. 1917 й. башлап Өфөлә: 1918 й. алып Урыҫ музыка йәмғиәтенең Өфө бүлексәһендә музыка кластары, 1922 й. — Башҡорт музыка уч-щеһы уҡытыусыһы, бер үк ваҡытта 1917—25 йй. Тимер юлсылар клубы эргәһендәге хор түңәрәге етәксеһе. Камил вокаль техникаға, артислыҡ һәләтенә эйә булған. Төп партиялары: Герман (“Пики дамаһы” — “Пиковая дама”, П.И.Чайковский), Хосе (“Кармен”, Ж.Бизе), Канио (“Мәҙәкселәр” — “Паяцы”, Р.Леонкавалло). Респ. халыҡ артисы Л.В. Собинов, Ф.И.Шаляпин һ.б. м-н сығыш яһаған. Респ. вокал класы б-са тәүге педагогтарҙың береһе. Уҡыусылары араһында Н.А.Болотов, БАССР-ҙың атҡ. артистары З.А. Бутакова, Г.И.Кидуль, З.З.Илбаева, Г.М. Пищаев, А.В.Сутягин, БАССР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм-рҙәре С.А. Вәлидова, Л.Ф.Чавдарова-Штейнкопф бар. 20-се йй. Башҡорт музыка техникумында М.И.Андржеевская, С.А. Попов һ.б. м-н бергә камера концерттарын ойошторған һәм уларҙа ҡатнашҡан.

Э.Ә.Нәбиева

Тәрж. Г.Һ.Ризуанова