ШАРАН, ауыл, Шаран р‑нының үҙәге
ШАРАН, ауыл, Шаран р‑нының (1935—63 йй. һәм 1966 й. алып) һәм Шаран а/с үҙәге. Өфөнән Көнб. 201 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта Шаран й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында, Шаран—Төмәнәк, Шаран—Яңы Балтас—Андреевка автомобиль юлдарында урынлашҡан. Халҡы (мең кеше): 1906 й. — 1,4; 1920 — 1,7; 1939 — 3,1; 1959 — 2,7; 1989 — 4,6; 2002 — 5,5; 2010 — 5,9. Татарҙар, урыҫтар йәшәй (2002). Туймазы агросәнәғәт колледжы, 2 урта мәктәп, Балалар сәнғәт мәктәбе, Балалар ижады йорто, 4 балалар баҡсаһы, ДЮСШ, физкультура‑һауыҡтырыу комплексы, үҙәк район дауаханаһы һәм китапханаһы, мәҙәниәт йорто (5 үҙешмәкәр сәнғәт халыҡ коллективы), тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы, мәсет, сиркәү (Михаил Архангел) бар.
Ауылға 1754 й. Архангел (Шаран) заводы эргәһендә торама булараҡ нигеҙ һалына. 1865 й. 149 йортта 797 кеше йәшәгән. Игенселек, малс‑ҡ м‑н шөғөлләнгәндәр. Сиркәү, 2 уч‑ще булған. 1906 й. сиркәү, сиркәү-мәхәллә мәктәбе, земство мәктәбе, фельдшерлыҡ пункты, мөгәзәй теркәлгән; улус идараһы урынлашҡан; йәрминкәләр үткәрелгән. Шулай уҡ Никольское исеме м‑н билдәле булған. М.И.Абдуллин, Д.И.Михайлов ошо ауылда тыуған.
Тәрж. Ф.Ә.Ҡылысбаев