ШӘРИПОВ Айрат Хәйҙәр улы
ШӘРИПОВ Айрат Хәйҙәр улы [1.10. 1929, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Имәнлеҡул а. (БР‑ҙың Саҡмағош р‑ны) — 9.1.2015, Өфө], химик‑технолог. Техник ф. канд. (1965). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1979). ӨНИ‑не тамамлаған (1958). 1960 й. алып Нефтехимия производстволары ҒТИ‑нда эшләй: ғилми төркөм етәксеһе, 1963 й. – лаб. нач. урынбаҫары, 1966 й. – сектор етәксеһе, 1968 й. – лаб. мөдире. 1993 й. башлап Нефтехимия һәм катализ ин‑тында ғилми төркөм етәксеһе, 2002—08 йй. төп ғилми хеҙм‑р. Фәнни хеҙмәттәре яғыулыҡ һәм газдарҙы көкөрт берләшмәләренән таҙартыуҙың традицион булмаған ысулдарын табыуға, нефттең көкөрторганик берләшмәләре концентраттарын (дисульфидтар, органик сульфидтар, сульфоксидтар, сульфондар) алыуға, меркаптанһыҙлаштырыу процестарында металдар полифталоцианиндарын файҙаланыуға арналған. Ш. ҡатнашлығында нефть сульфоксидтарын ҡулланып юғары таҙалыҡтағы иттрий окисы нигеҙендә изделиелар, нафталин м‑н о-ксилолдың бергә окисланыу процестары эшләнгән һәм производствоға индерелгән. 150‑нән ашыу фәнни хеҙмәт һәм 58 уйлап табыу авторы. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1981), “Почёт Билдәһе” (1971) орд. м‑н бүләкләнгән.
Хеҙм.: Получение нефтяных серосодержащих реагентов для гидрометаллургии. Уфа, 2000 (авторҙ.); Технология органических соединений серы. М., 2001 (авторҙ.).
С.В.Ковтуненко
Тәрж. Р.Ғ.Ғилманов
