ЯКОВЛЕВ Виктор Николаевич

ЯКОВЛЕВ Виктор Николаевич (25.7 1951, Өфө), актёр. РФ‑тың атҡ. артисы (2006).1969—71йй.ӨДСИ‑лә уҡыған (П.Б.Харлип курсы). ГИТИС‑ты тамамлаған (1975; В.А.Вронская курсы). 1977 й. алып “Юбилейный” мәҙәниәт һарайының (Өфө) “Товарищ” халыҡ театры реж. — етәксеһе, 1979 й. — А.С.Пушкин ис. Псков драма театры актёры. Төрлө пландағы актёр, айырыуса сағыу сәхнә формаһы, тәьҫирле һы­ғылмалылыҡ м‑н билдәләнгән үҙенсәлекле, киҫкен соц. ролдәре уңышлы килеп сыға. Спектаклдәрҙәге төп ролдәре: хәҙ. урыҫ әҙәбиәте әҫәрҙәре б‑са — Полонез (“Ата‑әсә шәмбеһе” — “Родительская суббота”, А.Яковлев; дебют, 1979), Зыбин (“Кәрәкмәгән әйберҙәр факультеты” — “Факультет ненужных вещей”, Ю.О.Домбровскийҙың ш. уҡ исемле романы б‑са спектакль), Тис­саферн [Г.И.Гориндың “Геростратты онотоу” (“Забыть Герострата”) пьесаһы б‑са “Ҡыйратыусы” — “Разрушитель”]; классик урыҫ һәм сит ил әҙәбиәте әҫәрҙәре б‑са — Шамраев (“Аҡсарлаҡ” — “Чайка”, А.П.Че­хов), Мозгляков (“Олатайҙың төшө” — “Дядюшкин сон”, Ф.М. Достоевскийҙың ш. уҡ исемле повесы б‑са спектакль), Кәмитсе (“Король Лир”, У.Шекспир). Гротеск алымын оҫта ҡулланып, комедия һәм трагедия сигендә Иван Грозный (“Василиса Мелентьева”, А.Н. Островский), Саяпин (“Өйрәк һунары” — “Утиная охота”, А.В. Вампилов) образдарын ижад итә. Б.Л. Пастернактың ижады т‑да “Үлем булмаҫ!” (“Смерти не будет!”), М.И. Цветаеваның ижады т‑да “Марина хаҡына доға ҡылыу” (“Моление о Марине”) моноспектаклдәренең авторы һәм башҡарыусыһы. Фильмдарҙағы ролдәре: Баянсы (“Пистолет менән оркестр өсөн соло” — “Соло для пистолета с оркестром”, 2008), Доктор (“Һине әсәй тиергә мөмкинме?” — “Можно, я буду звать тебя мамой?”, 2009; икеһе лә — “Панорама” студияһы), Старшой (“Ҙур йылға буйындағы өй” — “Дом у большой реки”, “Гамма‑фильм” к/ст, 2010). А.М. Володиндың “Һөйгәндәрегеҙ менән айырылмағыҙ” (“С любимыми не расставайтесь”) спектакле (“Товарищ” халыҡ театры), “Ольганың икмәге” (“Ольгин хлеб”) фильмы (Псков ДТРК, 2003, ш. уҡ сценарий авторы һәм Йылъяҙмасы ролен башҡарыусы) режиссёры. “Туттиҙың вариҫы өсөн шыршы” (“Ёлка для наследника Тутти”) пьесаһы, Н.Ф. Погодиндың “Кубань казактары” (“Кубанские казаки”) сценарийы б‑са “Кубань казактары тураһында иҫтәлектәр” (“Воспоминания о кубанских казаках”) инсценировкаһы; театр ғилеме б‑са һәм дини‑фәлс. мәҡәләләр авторы.

Ә ҫ ә р ҙ.: Есть ли Бог на сцене?: эссе Континент. 2001. №3; Ольгин хлеб: рассказ Скобари: сб. произведений псков. писателей. Псков, 2003. Әҙәб.: ­Н и к и т и н а Л. Театральные портреты. Псков, 2005.

А.Ә.Балғазина

Тәрж.­Ә.Н.Аҡбутина