ЯҠУП ибн НОҒМАН
ЯҠУП ибн НОҒМАН әл ‑Болғари, тарихсы, ҡазый. Имам әл‑Харамайн әл‑Джувайниҙың уҡыусыһы. Биографияһы т‑да документаль мәғлүмәттәр юҡ, Р.Ф.Фәхретдиновтың мәғлүмәттәре б‑са, 1165 й. вафат була. “Ислам энциклопедияһы”нда (“Энциклопедия Ислама”; Истанбул, 1942) Я.и.Н. билдәле башҡорт ғалимдарының береһе булараҡ телгә алына. “Тәуарихи Болғарийа” (“Болғар тарихы”; һаҡланмаған) китабы авторы, тип фараз ителә. Китаптың өҙөктәре Гарнати яҙмалары (ул Волгаб уйы Болғарында бер нисә тапҡыр була һәм 1135–36 йй. Я.и.Н. м‑н осраша), ш. уҡ Казвини ҡулъяҙмалары һәм фольклор материалдары б‑са билдәле. Әҫәр традициялары Хисаметдин ибн Шәрәфетдин Мөслимиҙең “Тәуарихи Болғарийа”, Ғ.Соҡоройҙоң,Т. Ялсығолдоңш. уҡ исемле хеҙмәттәрендә дауам ителә.
Әҙәб.:Фәхретдинов Р. Аҫар. 2‑секит. Өфө, 2009.
М.Х.Иҙелбаев
Тәрж. Р.Ә.Сиражитдинов