Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

АЛЕКСАНДРОВКА, Төкөн, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Ҡамышлы а/с ҡарай

АЛЕКСАНДРОВКА, Төкөн, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Ҡамышлы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 27 км һәм Төкөн т. юл ст. Көнб. табан 1 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 78 кеше; 1939 — 190; 1959 — 821; 1989 — 203; 2002 — 219; 2010 — 188 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Ауылға 1887 й. Стәрлетамаҡ өйәҙе...

АЛЕКСАНДРОВКА, Чакыллы, Ауырғазы р‑нындағы ауыл, Степановка а/с ҡарай

АЛЕКСАНДРОВКА, Чакыллы, Ауырғазы р‑нындағы ауыл, Степановка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 11 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 41 км алыҫлыҡта Түрҫәгәҙе й. (Ауырғазы й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 165 кеше; 1939 — 212; 1959 — 157; 1989 — 166; 2002 — 191; 2010 — 179 кеше....

АЛЕКСЕЕВ Анатолий Алексеевич

АЛЕКСЕЕВ Анатолий Алексеевич (18.2.1938, БАССР‑ҙың Краснокама районы Арлан а. — 17.9.2008, Өфө ҡ.) геолог. Геология‑минералогия фәндәре докторы (1994). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1962) Геология институтында эшләй (1992 й. алып лаборатория мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге магматизм, метаморфизм, файҙалы ҡаҙылмаларҙы...

АЛЕКСЕЕВ Геннадий Иванович

АЛЕКСЕЕВ Геннадий Иванович (5.6.1953, Өфө), тренер. Еңел атлетика б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (1993), СССР‑ҙың спорт мастеры (1977). БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (2004). П.Ф.Лесгафт ис. Ленинград физик культура ин‑тын тамамлаған (1980). 1980 й. алып — Салауат Юлаев ис. спорт клубы, 1985 й. — БР‑ҙың...

АЛЕКСЕЕВ Игорь Павлович

АЛЕКСЕЕВ Игорь Павлович (27.12.1972, Ҡурған өлкәһе Боровлянка а.), спортсы. Ауыр атлетика буйынса Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1992), Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры (1996). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1995). 1991—98 йй. Юғары спорт оҫталығы мәктәбе өсөн сығыш яһай (тренерҙары: П.С.Горулёв,...

АЛЕКСЕЕВ Леонид Александрович

АЛЕКСЕЕВ Леонид Александрович (25.8.1935, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Новая Деревня а. — 23.12.2008, Өфө), тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1987), проф. (1989). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1995), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1978). ӨНИ‑не тамамлаған (1959). 1960 й. алып ӨДНТУ‑ла эшләй (1970—90 йй. тау-нефть...

АЛЕКСЕЕВ Леонид Андреевич

АЛЕКСЕЕВ Леонид Андреевич (7.11.1915, Псков губ. Остров ҡ. — 16.9.1980, Стәрлетамаҡ ҡ.), сценограф. РСФСР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1958). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Һарытау художество уч‑щеһын тамамлаған (1936). 1937—40 йй., 1946—60 йй. Петропавловск-Камчатский, Горно-Алтайск, Абакан һ.б. ҡҡ. театрҙарында...

АЛЕКСЕЕВ Николай Васильевич

АЛЕКСЕЕВ Николай Васильевич (26.8.1934, БАССР-ҙың Бөрө р‑ны Уҫаҡ а. — 7.4.2000, Өфө), инженер-төҙөүсе. Техник ф. д-ры (1997), проф. (2000). Новосибирск т. юл транспорты инженерҙары ин-тын тамамлаған (1956). 1965—2000 йй. ӨДАТУ уҡытыусыһы (1967—70 йй. киске ф‑т деканы). Фәнни эшмәкәрлеге тәбиғи рәүештә...

АЛЕКСЕЕВ Павел Фёдорович

АЛЕКСЕЕВ Павел Фёдорович (7.7.1912, Ырымбур губернаһы Верхнеурал өйәҙе Белорет Заводы а., хәҙер Белорет ҡ., — 28.4.1985, Дондағы Ростов ҡ.), лётчик, подполковник. Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ульяновск инструктор‑лётчиктар авиация мәктәбен тамамлаған (1937). 1932—33 йй. һәм...

АЛЕКСЕЕВ Учур Абушинович

АЛЕКСЕЕВ Учур Абушинович (5.7.1912, Ростов губернаһы Граббевский станицаһы — 21.8.1981, Өфө ҡ.), хирург. Медицина фәндәре докторы (1967), профессор (1968). БАССР‑ҙың атҡаҙанған табибы (1957), БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1972). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. И.М.Сеченов исемендәге 1‑се Мәскәү медицина...

АЛЕКСЕЕВА Ирина Васильевна

АЛЕКСЕЕВА Ирина Васильевна (16.4.1954, Куйбышев ҡ.), музыка белгесе, педагог. Сәнғәт ғилеме д‑ры (2006), проф. (2006). БР‑ҙың атҡ. мәғариф хеҙм‑ре (2017), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2004). Куйбышев муз. уч‑щеһын (1974), Гнесиндар ис. Муз.‑пед. ин‑тын (Мәскәү, 1979) тамамлаған. 1978 й. алып Мәскәү өлк....

АЛЕКСЕЕВА Людмила (Люция) Ивановна

АЛЕКСЕЕВА Людмила (Люция) Ивановна (1.3.1931, Өфө — 27.6.2008, шунда уҡ), пианист, педагог. Проф. (1994). БР‑ҙың атҡ. артисы (1993). Урал консерваторияһын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1956; М.Н.Лубяновский класы) 1970 й. тиклем Өфө сәнғәт уч‑щеһы, бер үк ваҡытта 1962—68 йй. Гнесиндар ис. Муз.‑пед....

АЛЕКСЕЕВКА, ауыл, 1984 й. алып Күмертау ҡ. составында, Подгорный а/с ҡарай

АЛЕКСЕЕВКА, ауыл, 1984 й. алып Күмертау ҡ. составында, Подгорный а/с ҡарай. Ҡаланан һәм Күмертау т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 12 км алыҫлыҡта Балоя й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) буйында, Өфө—Ырымбур автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 356 кеше; 1920 — 433; 1939 — 420; 1959 — 173; 1989 — 288; 2002 —...

АЛЕКСЕЕВКА, Бәләбәй р‑нындағы ауыл, Рассвет а/с үҙәге

АЛЕКСЕЕВКА, Бәләбәй р‑нындағы ауыл, Рассвет а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 7 км һәм Аксаков т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 17 км алыҫлыҡта Күтәмә й. (Рә й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 357 кеше; 1920 — 530; 1939 — 264; 1959 — 103; 1989 — 383; 2002 — 538; 2010 — 575 кеше. Сыуаштар, башҡорттар,...

АЛЕКСЕЕВКА, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Айыт а/с ҡарай

АЛЕКСЕЕВКА, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Айыт а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 30 км һәм Приют т. юл ст. К.‑Көнс. табан 70 км алыҫлыҡта Саҡмағош й. (Дим й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 397 кеше; 1920 — 613; 1939 — 489; 1959 — 417; 1989 — 196; 2002 — 227; 2010 — 187 кеше. Урыҫтар йәшәй...

АЛЕКСЕЕВКА, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Бишбүләк а/с ҡарай

АЛЕКСЕЕВКА, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Бишбүләк а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 2 км һәм Приют т. юл ст. К.‑Көнс. табан 43 км алыҫлыҡта Ҡорған й. (Мәнәүез й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 181 кеше; 1939 — 251; 1959 — 261; 1989 — 230; 2002 — 274; 2010 — 303 кеше. Сыуаштар йәшәй (2002)....

АЛЕКСЕЕВКА, Вольдгейм, Благовар р‑нындағы ауыл, Алексеевка а/с ҡарай

АЛЕКСЕЕВКА, Вольдгейм, Благовар р‑нындағы ауыл, Алексеевка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 41 км һәм Благовар т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 57 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 339 кеше; 1939 — 447; 1959 — 524; 1989 — 416; 2002 — 354; 2010 — 367 кеше. Урыҫтар, немецтар йәшәй (2002). Башланғыс...

АЛЕКСЕЕВКА, Өфө р‑нындағы ауыл

АЛЕКСЕЕВКА, Өфө р‑нындағы ауыл, Алексеевка а/с үҙәге. Өфөнән Т. табан 10 км алыҫлыҡта Сосновое күле (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 474 кеше; 1920 — 547; 1939 — 471; 1959 — 210; 1989 — 2454; 2002 — 3958; 2010 — 4611 кеше. Урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002). Урта һәм музыка мәктәптәре,...

АЛЕКСЕЕВКА, Туймазы р‑нындағы ауыл, Соҡаҙыбаш а/с үҙәге

АЛЕКСЕЕВКА, Туймазы р‑нындағы ауыл, Соҡаҙыбаш а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 54 км һәм Ҡандра т. юл ст. К.‑Көнс. табан 30 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 345 кеше; 1920 — 298; 1939 — 528; 1959 — 264; 1989 — 244; 2002 — 232; 2010 — 257 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002). Башланғыс...

АЛЕКСИЙ

АЛЕКСИЙ (донъяуи исеме Сергеев Виктор Михайлович; 15.1.1899, Мәскәү губ. — 6.4.1968, Мәскәү), дин әһеле, Өфө һәм Дәүләкән архиепискобы (1942). Архиепископ (1941), архимандрит (1932). Монахлыҡ ҡабул иткән (1925). Мәскәү һынлы сәнғәт, һәйкәл ҡойоу һәм төҙөлөш уч‑щеһын тамамлаған (1919). 1935—37 йй. Мәскәү...