Список материалов
БЕЙЕҮ ТЕАТРЫ
БЕЙЕҮ ТЕАТРЫ. 1991 й. Стәрлетамаҡ ҡ. Театр берләшмәһе составында ойошторола, 2002 й. алып Стәрлетамаҡ филармонияһының Б.т. Ойоштороусыһы һәм тәүге етәксеһе — Х.Ә.Ишбирҙин. Репертуар нигеҙендә бәләкәй формалы балет спектаклдәре, муз.-хореографик миниатюралар (ҡара: Хореографик миниатюра) һәм башҡ. фольклоры...
БЕЙЕШ, оҙон көй
“БЕЙЕШ”, башҡ. халыҡ йыры, оҙон көй. Тәүге тапҡыр А.С.Ключарёв 1933 й. Баймаҡ р‑ны Темәс а. Ә.Кәримовтан яҙып ала һәм “Башҡорт халҡ йырҙары” йыйынтығында баҫтыра. Йыр варианттарын төрлө йылдарҙа Ф.Х.Камаев, Л.Н.Лебединский, К.Й.Рәхимов һ.б. яҙып ала. “Б.” инструменталь варианттарын С.Г.Рыбаков яҙып...
БЕЙЕШЕВ Әкрәм Ғибат улы
БЕЙЕШЕВ Әкрәм Ғибат улы [16.4.1926, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Туйөмбәт а. (БР‑ҙың Күгәрсен районы) — 2.10.2003, Өфө ҡ., тыуған ауылында ерләнгән], тел белгесе. Филология фәндәре кандидаты (1964). БР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1998). МДУ‑ны тамамлаған (1956). 1957—86 йй. ТТӘИ‑лә эшләй (1970 й....
БЕЙЕШЕВ Әхмәт [Әхмәҙулла] Әлмөхәмәт улы
БЕЙЕШЕВ Әхмәт [Әхмәҙулла] Әлмөхәмәт улы [24.2.1896, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Иҙелбай а. (Ырымбур өлк. Ҡыуандыҡ р‑ны) — 27.9.1937, Мәскәү], совет партия-дәүләт эшмәкәре. “Тулҡын” йәштәр ойошмаһы, 1920 й. алып РКП(б) ағзаһы. Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. Чугуев хәрби уч‑щеһын (1917),...
БЕКЕТОВ Василий Семёнович
БЕКЕТОВ Василий Семёнович (25.3.1924, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Андреев утары — 18.9.1991, Салауат ҡ.), Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1943 й. июленән Көньяҡ‑Көнбайыш, 3‑сө Украина һәм 1‑се Белоруссия фронттарында хеҙмәт итә. Герой исеменә 8‑се гвардия армияһы 57‑се гвардия...
БЕКЕТОВ, Йәрмәкәй р‑нындағы ауыл
БЕКЕТОВ, Йәрмәкәй р‑нындағы ауыл, Бекетов а/ с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 25 км һәм Приют т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 6 км алыҫлыҡта Тарҡаҙы й. (Кама й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 78 кеше; 1920 — 88; 1939 — 422; 1959 — 238; 1989 — 112; 2002 — 506; 2010 — 477 кеше. Башҡорттар, урыҫтар...
БЕКЕТОВ, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл
БЕКЕТОВ, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Подлуб а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 27 км һәм Өршәк т. юл ст. К.‑Көнб. табан 20 км алыҫлыҡта Өйәҙән й. (Өршәк й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1359 кеше; 1920 — 1548; 1939 — 986; 1959 — 745; 1989 — 559; 2002 — 745; 2010 — 633 кеше. Урыҫтар...
БЕКЕТОВТАР
БЕКЕТОВТАР, завод хужалары. Ирина Ивановна Б. (?—1825), И.С.Мясниковтың (ҡара: Мясниковтар) ҡыҙы. 1783 й. алып Богоявленск заводы, Минйәр заводы һәм Эҫем заводтары, Өфө өйәҙенең Бекетов, Биянка, Ерал, Илек, Малаяҙ, Муратовка, Подлуб а. хужаһы. Богоявленск (1795), Минйәр (1819) һәм Эҫем (1821) з‑дтары...
БЕККЕР Юрий Рафаилович
БЕККЕР Юрий Рафаилович (11.10.1931, Һамар ҡ. — 11.9.2013, Санкт‑Петербург ҡ.), геолог. Геология‑минералогия фәндәре докторы (1983). ЛДУ‑ны тамамлаған (1954). Фәнни эшмәкәрлеге Башҡортостан (Көньяҡ) Уралының кембрий алдын өйрәнеү менән бәйле. Таулы Башҡортостан вендында боронғо эдиакар фаунаһын беренсе...
БЕЛАН Лариса Николаевна
БЕЛАН Лариса Николаевна (7.4.1967, БАССР-ҙың Учалы р‑ны Учалы а.), географ, геоморфолог. Геогр. ф. канд. (1997), геол.-минералогия ф. д‑ры (2008). БДУ‑ның геогр. (1989) һәм психология (2008) ф‑ттарын тамамлаған. 1989 й. алып Ағиҙел йылға пароходсылығы инженер-геологы. 1990 й. башлап БДУ‑ла (2005—07 йй....
БЕЛАЯ РЕКА, нәшриәт, ДУП
“БЕЛАЯ РЕКА”, нәшриәт, ДУП. Китаптар, журналдар, фотоальбомдар, каталогтар, буклеттар, бланк һ.б. продукция сығара һәм һата. Өфөлә урынлашҡан. Составы: брошюра-биҙәү, баҫтырыу, ҡағыҙ әҙерләү цехтары; баҫтырыуға тиклемге продукция, нәшриәт бүлектәре, технологик әҙерләү участкаһы, Благовар р-ны Благовар а....
БЕЛӘҘЕК
БЕЛӘҘЕК, ҡатын‑ҡыҙҙың беләктә йөрөтөлгән ҡулса рәүешендәге традицион биҙәүесе. Башҡорттарҙа һыңар һәм ҡуш беләҙек булған. Тоташмаған остары түңәрәкләтеп яһалған яҫы Б. киң таралған. Башҡортостандың төньяғында ш. уҡ бер-береһенә тоташтырылған өлөштәрҙән торған ҡушма Б., көньяғында тәңкә суҡлы (сыңлап...
БЕЛӘШ, Тәтешле р‑нындағы ауыл
БЕЛӘШ, Тәтешле р‑нындағы ауыл, Бәҙрәш а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 18 км һәм Чернушка т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Беләш й. буйында (Тере Танып й. басс.) урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 520 кеше; 1920 — 632; 1939 — 578; 1959 — 591; 1989 — 577; 2002 — 529; 2010 — 469 кеше. Башҡорттар...
БЕЛГЕСТӘР ЙОРТО
БЕЛГЕСТӘР ЙОРТО, 20 б. 1‑се ярт. архитектура ҡомартҡыһы. Өфөлә (Ленин урамы, 2) урынлашҡан. Б.й. 1‑се сираты (фасады Ленин урамына ҡараған 1‑се һәм Милли китапхананың ҡабырға фасадына ҡараған 2‑се корпус) 1937 й. архитекторҙар Г.Д.Вагин, А.И.Филонов проекты б‑са белгестәр һәм совет партия‑дәүләт эшмәкәрҙәре...
БЕЛЕБЕЕВСКИЕ ИЗВЕСТИЯ, гәзит
“БЕЛЕБЕЕВСКИЕ ИЗВЕСТИЯ” (“Бәләбәй хәбәрҙәре”), ижт.-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — БР‑ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР‑ҙың «“Белебеевские известия” — “Бәләбәй хәбәрҙәре” — “Бәләбәй хәбәрләре” гәзите редакцияһы » ҡаҙна пр‑тиеһы. Бәләбәй ҡ. аҙнаһына 3 тапҡыр урыҫ, татар (“Бәләбәй...
БЕЛЕБЕЕВСКИЙ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫЙ ЛИСТОК (“Бәләбәй ауыл хужалығы листогы”)
“БЕЛЕБЕЕВСКИЙ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫЙ ЛИСТОК” (“Бәләбәй ауыл хужалығы листогы”), “Справочный листок Белебеевского уездного земства” гәз. ҡушымта. Бәләбәй ҡ. айына 1 тапҡыр урыҫ телендә сыға. 1914 й. ғин.—майында нәшер ителә. “Б.с.л.” өйәҙ земство идаралығы отчёттары, статистик мәғлүмәттәр, а.х. темаларына...
БЕЛЕМ
“БЕЛЕМ” Башҡортостан Республикаһы йәмғиәте, йәмәғәт ойошмаһы. 1948 й. Өфөлә Бөтә Союз сәйәси һәм фәнни белем таратыу йәмғиәтенең Башҡ‑н бүлексәһе булараҡ асыла, 1963 й. алып РСФСР “Б.” йәмғиәтенең Башҡ-н респ. ойошмаһы, 1995 й. — хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. Рәсәйҙең “Б.” йәмғиәте составына инә....
БЕЛЕМ, Башҡортостан Республикаһы йәмғиәте
“БЕЛЕМ” Башҡортостан Республикаһы йәмғиәте, йәмәғәт ойошмаһы. 1948 й. Өфөлә Бөтә Союз сәйәси һәм фәнни белем таратыу йәмғиәтенең Башҡ‑н бүлексәһе булараҡ асыла, 1963 й. алып РСФСР “Б.” йәмғиәтенең Башҡ-н респ. ойошмаһы, 1995 й. — хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. Рәсәйҙең “Б.” йәмғиәте составына инә....
БЕЛЕМ, журнал
“БЕЛЕМ”, пед. журнал. БАССР‑ҙың мәғариф ХК органы. Өфөлә аҙнаһына 1 тапҡыр башҡ. телендә сыға. 1924 й. ғин. алып нәшер ителә, “Мәғариф эштәре” ж. дауам итеүсе. 1924 й. апр. “Яңы юл” әҙәби ж. (ҡара: “Ағиҙел”) м‑н берләшә. Журнал биттәрендә мәғариф үҫеше т‑дағы материалдар, респ. мәғариф системаһы торошо...
БЕЛЕМБАЙ ЗАВОДЫ
БЕЛЕМБАЙ ЗАВОДЫ, 1730 й. ҡатай ҡәбиләһе башҡорттарының аҫаба ерҙәрендә Белембай й. (Кама й. басс.) буйында А.Г.Строганов (ҡара: Строгановтар) суйын иретеү һәм тимер етештереү заводы булараҡ нигеҙ һала (ерҙәр Строгановтарға 1558 й. батша Иван IV тарафынан бирелә). Хужалары: Строгановтар; 1918 й. национализациялана....
