Список материалов
ИҪКЕ ШАХ, Йәрмәкәй р-нындағы ауыл
ИҪКЕ ШАХ, Йәрмәкәй р-нындағы ауыл, Уҫман-Ташлы а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 28 км һәм Туймазы т. юл ст. К. табан 32 км алыҫлыҡта Ҡыҙаш й. (Кама й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 921 кеше; 1920 — 1251; 1939 — 1261; 1959 — 1056; 1989 — 466; 2002 — 426; 2010 — 419 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
ИҪКЕ ШӘРӘЙ, Ҡырмыҫҡалы р-нындағы ауыл
ИҪКЕ ШӘРӘЙ, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Сахай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 23 км һәм Ҡарлыман т. юл ст. Көнс. табан 11 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1896 й. — 981 кеше; 1920 — 1031; 1939 — 1006; 1959 — 857; 1989 — 571; 2002 — 588; 2010 — 565 кеше. Татарҙар йәшәй (2002). Төп...
ИҪКЕ ШӘРӘШЛЕ, Баҡалы р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ШӘРӘШЛЕ, Баҡалы р‑нындағы ауыл, Иҫке Шәрәшле а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т. 7 км һәм Туймазы т. юл ст. Т. табан 81 км алыҫлыҡта Шәрәшле й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1220 кеше; 1920 — 1278; 1939 — 986; 1959 — 811; 1989 — 492; 2002 — 463; 2010 — 410 кеше. Керәшендәр, урыҫтар...
ИҪКЕ ШӘРИП, Дәүләкән р-нындағы ауыл
ИҪКЕ ШӘРИП, Дәүләкән р‑нындағы ауыл, Соколовка а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. Көнс. табан 12 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 225 кеше; 1920 — 215; 1939 — 208; 1959 — 195; 1989 — 130; 2002 — 104; 2010 — 126 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002).
Ауылға Нуғай даруғаһы Ҡырҡ‑Өйлө‑Мең...
ИҪКЕ ШЫҒАЙ, Бүздәк р-нындағы ауыл
ИҪКЕ ШЫҒАЙ, Бүздәк р-нындағы ауыл, Сабай а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 45 км алыҫлыҡта Шығай й. (Сәрмәсән й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 882 кеше; 1920 — 812; 1939 — 658; 1959 — 433; 1989 — 193; 2002 — 184; 2010 — 153 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002)....
ИҪКЕ ЭТЕКӘЙ, Ауырғазы р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ЭТЕКӘЙ, Ауырғазы р‑нындағы ауыл, Батыр а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 8 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 22 км алыҫлыҡта Ауырғазы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 514 кеше; 1920 — 521; 1939 — 486; 1959 — 351; 1989 — 179; 2002 — 208; 2010 — 197 кеше. Татарҙар йәшәй (2002).
Ауылға 1779 й....
ИҪКЕ ЮРМАШ, Иглин р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ЮРМАШ, Иглин р‑нындағы ауыл, Турбаҫлы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 28 км һәм Шаҡша т. юл ст. К.‑Көнс. табан 7 км алыҫлыҡта Юрмаш й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 628 кеше; 1920 — 779; 1939 — 748; 1959 — 316; 1989 — 192; 2002 — 144; 2010 — 127 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер-акушерлыҡ...
ИҪКЕ ЯҠШЫЙ, Балтас р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ЯҠШЫЙ, Балтас р‑нындағы ауыл, Иҫке Балтас а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 3 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.-Көнс. табан 72 км алыҫлыҡта Тере Танып й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1886 кеше; 1920 — 1499; 1939 — 1123; 1959 — 979; 1989 — 557; 2002 — 555; 2010 — 528 кеше. Башҡорттар...
ИҪКЕ ЯМУРҘА, Балтас р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ЯМУРҘА, Тәпәреш, Балтас р‑нындағы ауыл, Һәйтәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 10 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 79 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 524 кеше; 1920 — 474; 1939 — 345; 1959 — 319; 1989 — 168; 2002 — 189; 2010 — 162 кеше. Мариҙар, башҡорттар йәшәй (2002)....
ИҪКЕ ЯНБАЙ, Балтас р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ЯНБАЙ, Балтас р‑нындағы ауыл, Иҫке Янбай а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 22 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 90 км алыҫлыҡта Ар й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1398 кеше; 1920 — 1292; 1939 — 847; 1959 — 625; 1989 — 428; 2002 — 360; 2010 —...
ИҪКЕ ЯНДЫҘ, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл
ИҪКЕ ЯНДЫҘ, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл, Иҫке Яндыҙ а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнс. 17 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 142 км алыҫлыҡта Яубазы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 866 кеше; 1920 — 771; 1939 — 808; 1959 — 502; 1989 — 484; 2002 — 584; 2010 — 586 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002)....
ИҪКЕ ЯППАР, Дәүләкән р-нындағы ауыл
ИҪКЕ ЯППАР, Дәүләкән р‑нындағы ауыл, Ҡаҙанғол а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 411 кеше; 1920 — 639; 1939 — 485; 1959 — 387; 1989 — 271; 2002 — 260; 2010 — 242 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп (Ҡаҙанғол...
ИҪКЕБЕЙ
ИҪКЕ БЕЙ, бөрйән ырыуы башлығы. Бөрйәндәрҙең Нуғай Урҙаһына ҡаршы көрәшенә етәкселек итә. Шәжәрә һ.б. тарихи сығанаҡтарға ярашлы, Бикбау бей, Ҡарағужаҡ бей Мөшәүәли, Шәғәле Шаҡман бей м‑н бергә көньяҡ‑көнсығыш башҡорттарҙың Рәсәй дәүләте составына инеү шарттары т‑да һөйләшеүҙәр алып бара (ҡара: Башҡортостандың...
ИҪКЕРГӘН ҺҮҘҘӘР
ИҪКЕРГӘН ҺҮҘҘӘР, актив ҡулланылыштан төшөп ҡалған, әммә пассив һүҙлектә һаҡланған һәм күпселек һөйләшеүселәргә аңлайышлы булған һүҙҙәр. Телдә төҙөлөшө төрлө дәрәжәлә иҫкергән булыуы, архаизацияның төрлө сәбәптәре һәм ҡулланыу характеры м‑н билдәләнгән иҫкергән лексика системаһын барлыҡҡа килтерәләр;...
ИҪТЕРЕК, Нуриман р‑нындағы ауыл
ИҪТЕРЕК, Нуриман р‑нындағы ауыл, Байгилде а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 23 км һәм Иглин т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 27 км алыҫлыҡта Упҡанкүл эргәһендә урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 404 кеше; 1920 — 559; 1939 — 672; 1959 — 479; 1989 — 286; 2002 — 230; 2010 — 222 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер-...
ИТ СӘНӘҒӘТЕ
ИТ СӘНӘҒӘТЕ, ит, колбаса һәм ыҫланған ашамлыҡтар, ит консервалары һ.б. етештереүсе аҙыҡ‑түлек сәнәғәте тармағы. Башҡортостанда И.с. беренсе биш йыллыҡтар (ҡара: Биш йыллыҡ пландар) ваҡытында үҫеш ала. 1934 й. 10 ит эшкәртеү пр‑тиеһы һәм производствоһы, ш. иҫ. Бөрө ит комбинаты, Бәләбәй ит комбинаты,...
ИТАР—ТАСС
ИТАР—ТАСС, Рәсәй мәғлүмәт телеграф агентлығы. БР‑ҙағы И.—Т. вәкиллеге Өфөлә урынлашҡан. Сәйәси, иҡт., соц.-мәҙәни һ.б. төрлө характерҙағы оператив мәғлүмәттәрҙе системалы рәүештә йыйыу, эшкәртеү һәм тәҡдим итеү м‑н шөғөлләнә (ҡара: “Мәғлүмәт агентлыҡтары”). Тарихы 1922 й. берләштерелгән Рәсәй телеграф...
ИТБАЕВ Валерий Ҡәйүм улы
ИТБАЕВ Валерий Ҡәйүм улы (21.1.1947, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Бикбау а.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1996), проф. (2000). БР‑ҙың атҡ. машиналар эшләүсеһе (1997). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1970) шунда уҡ эшләй: 1986 й. алып лаб. ғилми етәксеһе, бер үк ваҡытта 2001 й. — механизм һәм машиналар ҡороуҙың...
ИТБАЕВ Салауат Мостафа улы
ИТБАЕВ Салауат Мостафа улы [18.7.1945, БАССР‑ҙың Ейәнсура районы Бикбау а. (БР‑ҙың шул уҡ районы Бикбау а.) — 11.12.2020, Өфө ҡ.], эстрада режиссёры. БАССР‑ҙың атҡаҙанған артисы (1989), БР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (2014). ӨДСИ‑не (1973, Ғ.Ғ.Ғиләжев курсы), Эстрада тамашалары режиссёрҙарының квалификацияһын...
ИТКҮЛ ҠАЛАСЫҒЫ I
ИТКҮЛ ҠАЛАСЫҒЫ I, Иткүл мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. Б.э.т. 7—6 бб. ҡарай. Силәбе өлк. Дауыт а. янындағы Иткүлдең төньяҡ ярында урынлашҡан. 20 б. башында В.Я.Толмачёв тарафынан асыла, 1953 й. Н.П.Кипарисова, 1954 й. К.В.Сальников тарафынан өйрәнелә. Ҡаласыҡ (майҙаны 2 мең м2) ур һәм соҡор м‑н һаҡланған....
