Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

НИҒМӘТУЛЛИН Радик Әсхәт улы

НИҒМӘТУЛЛИН Радик Әсхәт улы (20.6.1959, БАССР‑ҙың Борай районы Салҡаҡ а. — 5.10.2010, Өфө ҡ.), хирург. Медицина фәндәре докторы (1999), профессор (2002). БДМИ‑ны тамамлаған (1986). 1983—86 йй. Өфө ҡ. ашығыс медицина ярҙамы станцияһында эшләй, 1991 й. алып БДМУ‑ла. Фәнни эшмәкәрлеге һөт биҙенең шешеүе...

НИҒМӘТУЛЛИН Рамаҙан Муллағәле улы

НИҒМӘТУЛЛИН Рамаҙан Муллағәле улы [16.7.1924, БАССР‑ҙың Тамъян- Ҡатай кантоны Иманғол а. (БР‑ҙың Учалы р‑ны) — 19.2.2002, Учалы ҡ.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). СССР‑ҙың почётлы таусыһы (1979). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1940—42 йй. һәм 1950 й. алып Учалы тау-байыҡтырыу комб‑тында эшләй: забойсы, 1951...

НИҒМӘТУЛЛИН Рауил Хөрмәт улы

НИҒМӘТУЛЛИН Рауил Хөрмәт улы [12.5.1941, БАССР‑ҙың Маҡар р‑ны Ғүмәр а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны) — 5.9.2005, шунда уҡ], шағир. БССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1991). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1984). БДУ‑ны тамамлаған (1969). 1970 й. алып Ишембай р‑ны Әхмәр урта мәктәбе дир., 1973 й. — РСФСР Мәғариф министрлығы...

НИҒМӘТУЛЛИН Рафиҡ Тәлғәт улы

НИҒМӘТУЛЛИН Рафиҡ Тәлғәт улы (26.7.1950, БАССР‑ҙың Мишкә р‑ны Мишкә а.), анатом. Мед. ф. д‑ры (1997), проф. (1999). РФ‑тың (2006) һәм БР‑ҙың (2000) атҡ. фән эшмәкәре, СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1982). БДМИ‑ны тамамлаған (1974), 1977 й. алып шунда уҡ эшләй, бер үк ваҡытта 1990 й. башлап Бөтә Рәсәй...

НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Вәхит улы

НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Вәхит улы (11.1.1959, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Иҫәнғол а.), юрист. Юридик ф. д‑ры (2008), проф. (2013). БР‑ҙың атҡ. юрисы (2009), РФ ЭЭМ‑ының почётлы хеҙм‑ре (2009). БДУ‑ны (1982), Өфө юғары мәктәбен (1994) тамамлаған. 1982 й. алып БДПИ‑ла эшләй. 1985 й. башлап Өфө халыҡ депутаттарының...

НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Ғаяз улы

НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Ғаяз улы (20.4.1952, Күмертау ҡсб), инженер-технолог. Техник ф. д‑ры (1999). БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (2010). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) Яңы Өфө НЭЗ‑ында эшләй. 1976 й. алып ВЛКСМ‑дың Өфө ҡалаһы Орджоникидзе район ком‑тында (1978 й. башлап 1‑се секретарь), 1981 й. — КПСС‑тың...

НИҒМӘТУЛЛИН Роберт Искәндәр улы

НИҒМӘТУЛЛИН Роберт Искәндәр улы (17.6.1940, Мәскәү), инженер-механик, математик. РФА‑ның (1991), БР ФА‑ның (1997) акад., физика‑матем. ф. д‑ры (1971), проф. (1974). Тереғоловтар нәҫеленән, И.Н.Ниғмәтуллиндың улы. Н.Э.Бауман ис. Мәскәү юғары техник уч‑щеһын (1963), МДУ‑ны (1965) тамамлаған. 1963 й. алып...

НИҒМӘТУЛЛИН Тимербәк Ғәзиз улы

НИҒМӘТУЛЛИН Тимербәк Ғәзиз улы (20.5.1929, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Туҡай ҡсб, хәҙер БР‑ҙың Бишбүләк районы Туҡай а., — 16.4.2006, Өфө ҡ.), биохимик. Биология фәндәре докторы (1984), профессор (1991). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1987), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1977), СССР‑ҙың уйлап...

НИҒМӘТУЛЛИНА Фира Ғариф ҡыҙы

НИҒМӘТУЛЛИНА Фира Ғариф ҡыҙы (31.3.1933, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Түб. Бетерә ҡсб, хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Бетерә а., — 21.2.2001, БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Һаҡмар а.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1976). 1949—88 йй. Баймаҡ р‑нының “Һәүәнәк” с‑зында эшләй: 1953 й. тиклем һәм 1958—61 йй. быҙау ҡараусы, 1953—58 йй. һәм 1961...

НИДЕРЛАНД

НИДЕРЛАНД, Н и д е р л а н д К о р о л л е г е (рәсми булмаған исеме Голландия), Көнбайыш Европалағы дәүләт, Төньяҡ диңгеҙ буйында урынлашҡан. Майҙаны — 41,5 мең км2. Баш ҡалаһы — Амстердам. Дәүләт башлығы — король (королева). Халҡы — 16,9 млн кеше (2012): голландтар (80,8%), немецтар (2,4%), индонезиандар...

НИЖЕГОРОДКА, Өфө р‑нындағы ауыл

НИЖЕГОРОДКА, Өфө р‑нындағы ауыл, Зубов а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 20 км һәм Өршәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 13 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 572 кеше; 1920 – 987; 1939 – 710; 1959 – 831; 1989 – 1729; 2002 – 2075; 2010 – 2541 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Н. “Башсельэнерго”...

НИЖЕГОРОДКА, Өфө р‑нындағы ауыл

НИЖЕГОРОДКА, Өфө р‑нындағы ауыл, Зубов а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 20 км һәм Өршәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 13 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 572 кеше; 1920 – 987; 1939 – 710; 1959 – 831; 1989 – 1729; 2002 – 2075; 2010 – 2541 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Н. “Башсельэнерго”...

НИЗАЕВ Әбүзәр Ғаяз улы

НИЗАЕВ Әбүзәр Ғаяз улы [19.7. 1914, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Һынташтамаҡ а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 7.1.1997, Өфө], Дан орденының тулы кавалеры. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1930 й. алып Топорнин р‑нында (хәҙ. БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) к‑зда, 1932 й. – Ленинградта суднолар төҙөү з‑дында эшләгән. 1936—38...

НИЗАМЕТДИНОВ Рәйес Йәүҙәт улы

НИЗАМЕТДИНОВ Рәйес Йәүҙәт улы [10.10.1964, БАССР‑ҙың Белорет р‑ны Наурыҙ а. (БР‑ҙың Учалы р‑ны)], бейеүҙәр ҡуйыусы, ҡурайсы. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2005), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (1997). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1990) ауыл мәҙәниәт йорто дир., 1992 й. алып балалар музыка мәктәбендә, 1994 й....

НИЗАМЕТДИНОВ Салауат Әхмәҙиә улы

НИЗАМЕТДИНОВ Салауат Әхмәҙиә улы (3.3.1957, БАССР‑ҙың Учалы р‑ны Миндәк ҡсб – 29.7.2013, Өфө), композитор. РФ‑тың (2003) һәм БАССР‑ҙың (1988) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. Композиторҙар союзы ағзаһы (1983). Өфө сәнғәт уч‑щеһын (1977; Ю.В.Смирнов класы), ӨДСИ‑не (1982; Е.Н.Земцов класы) тамамлаған. 1974 й. алып...

НИЗАМЕТДИНОВ Шамил Рауил улы

НИЗАМЕТДИНОВ Шамил Рауил улы (18.4.1959, БАССР‑ҙың Иглин р‑ны Иҫке Ҡобау а.), инженер‑төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (1994), проф. (1998). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1981) Сәнәғәт төҙөлөшө ҒТИ‑нда эшләй, 1986 й. алып Әстерхан балыҡ сәнәғәте техник ин‑тында, 1991 й. – Мәскәү т. юл транспорты инженерҙары ин‑тында,...

НИЗАМЕТДИНОВА Розалия Сабирйән ҡыҙы

НИЗАМЕТДИНОВА Розалия Сабирйән ҡыҙы (19.1.1944, БАССР‑ҙың Өфө р‑ны Дим ҡсб, хәҙ. Өфө эсендә), терапевт. Мед. ф. д‑ры (1999), проф. (2001). РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2012). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1969) Свердловск өлк. Заречный ҡасабаһында эшләй, 1972 й. алып БДМУ‑ла, бер үк ваҡытта 2000 й....

НИЗАМОВ Илүс Мөбәрәк улы

НИЗАМОВ Илүс Мөбәрәк улы (2.8. 1931, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Ҡарайерек а.), педагог‑методист. Пед. ф. д‑ры (1994), проф. (1995). СССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1980), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1971). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1957) Ваныш урта мәктәбенең уҡыу бүлеге мөдире, 1962—64 йй....

НИЗАМОВ Камил Разетдин улы

НИЗАМОВ Камил Разетдин улы [13.11.1938, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны Приют ҡсб (БР‑ҙың Бәләбәй р‑ны)], инженер‑нефтсе. Техник ф. д‑ры (2001), проф. (2003). БР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1997), СССР‑ҙың нефть сәнәғәте отличнигы (1975). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1961) 1966 й. тиклем “Аксаковнефть” нефть промыслаһы...

НИЗАМОВ Рәйес Ғилметдин улы

НИЗАМОВ Рәйес Ғилметдин улы [1.7.1932, БАССР‑ҙың Дәүләкән р‑ны Ташлы а. (БР‑ҙың Әлшәй р‑ны) — 16.8.1978, шунда уҡ], яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1964). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1957) “Совет Башҡортостаны” гәз., 1966 й. алып “Пионер” ж. хеҙм‑ре, 1968 й. — “Ағиҙел” ж....