Список материалов
ПАМЯТИ СТРЕЛЯЕВОЙ
ПАМЯТИ СТРЕЛЯЕВОЙ, К е ч ‑ к е н э, ашау өсөн сығарылған виноград сорты. 2005 й. Л.Н.Стреляева, Н.В.Майстренко, М.Ғ.Әбдиева (БНИИСХ) тарафынан Мадлен Анжевин, Маленгр ранний,...
ПАНАРИЦИЙ
ПАНАРИЦИЙ (лат. рanaricium), бармаҡ туҡымаларының эренләп шешеүе.
Кеше П. Өҫкө ҡатлам, йыланҡараҡ (паронихия), тире аҫты, һеңер, һөйәк (остеомиелит), бармаҡ быуыны (эренле артрит)...
ПАНДИКОВ Геннадий Александрович
ПАНДИКОВ Геннадий Александрович (12.5.1899, Ҡазан губ. Усолка а. — 10.6.1961, Омск ҡ.), терапевт. Мед. ф. д‑ры (1957), профессор. РСФСР‑ҙың атҡ. табибы (1949), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау...
ПАНИН Пётр Иванович
ПАНИН Пётр Иванович (24.3.1721, Калуга губ. Везовка а. — 15.4.1789, Мәскәү), хәрби эшмәкәр. Ген.‑аншеф (1762). Граф (1767). 1735—39 йй. һәм 1768—74 йй. рус‑төрөк, 1741—43 йй. рус‑швед һуғыштарында,...
ПАНИСЛАМИЗМ
ПАНИСЛАМИЗМ, мосолман халыҡтарының сәйәси бойондороҡһоҙлоғо, уларҙың берләшергә ынтылышы, исламды таратыу т‑дағы ҡараштарға нигеҙләнгән дини‑сәйәси идеология....
ПАНКОВ Гений Викторович
ПАНКОВ Гений Викторович (29.5. 1924, Өфө — 26.11.1994, шунда уҡ), инженер‑технолог, хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1966), РСФСР‑ҙың атҡ. машиналар эшләүсеһе...
ПАНКРЕАТИТ
ПАНКРЕАТИТ (гр. paјnkreas — ашҡаҙан аҫты биҙе), ашҡаҙан аҫты биҙенең шешеүе. Киҫкен П. (КП) һәм хроник П. (ХП) айырыла. Сәбәптәре: бауырҙан тыштағы үт сығарыу юлдары ауырыуҙары;...
ПАНОВ Александр Константинович
ПАНОВ Александр Константинович (1.5.1940, Чкалов өлк. Григорьевка утары — 28.1.2015, Стәрлетамаҡ ҡ.), инженер‑механик. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991). Техник ф. д‑ры (1988), проф....
ПАНОВ Николай Михайлович
ПАНОВ Николай Михайлович (23.5.1951, Райчихинск ҡ. — 16.6.2021, Стәрлетамаҡ ҡ.), актёр. РФ‑тың (1999) һәм БАССР‑ҙың (1986) атҡаҙанған артисы, БР‑ҙың халыҡ артисы (1991). Театр эшмәкәрҙәре...
ПАНТЕЛЕЕВ Александр Васильевич
ПАНТЕЛЕЕВ Александр Васильевич (7.4.1932, Великие Луки ҡ. — 31.7.1990, Вологда ҡ.), сценограф, рәссам. РСФСР‑ҙың (1974) һәм БАССР‑ҙың (1966) атҡ. рәссамы. Рәссамдар союзы ағзаһы (1956)....
ПАНТЕЛЕЕВА Катарина Андреевна
ПАНТЕЛЕЕВА Катарина Андреевна (29.8.1987, Белорет ҡ.), спортсы. Пуля менән атыу б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2006). “Металлург” (Белорет; тренеры В.И. Зеркин)...
ПАНТЕЛЬКИН Анатолий Александрович
ПАНТЕЛЬКИН Анатолий Александрович [15.9.1919, АСБР‑ҙың Юрматы кантоны Кирюшкин а. (БР‑ҙың Фёдоровка районы) — 14.3.1945, Венгрия], лётчик, майор (1945). Советтар Союзы Герой (1945)....
ПАНТУХ Борис Израйлевич
ПАНТУХ Борис Израйлевич (10.10. 1941, Рыбинск ҡ. — 6.10.2000, Чайковский ҡ.), химик‑технолог. Техник ф. д‑ры (1987). БАССР‑ҙың атҡ. химигы (1985), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1985). Ярославль...
ПАНТЮРКИЗМ
ПАНТЮРКИЗМ, нигеҙен төрки халыҡтарҙы бер милләткә берләштереү идеяһы тәшкил иткән ижт.‑сәйәси доктрина. 19 б. аҙ. төрки‑мосолман зыялылары мөхитендә яралған; йәдитселектә...
ПАНФИЛОВ Александр Вячеславович
ПАНФИЛОВ Александр Вячеславович (3.6.1959, БАССР‑ҙың Ҡалтасы р‑ны Надеждин а.), хәрби эшмәкәр. Рәсәй Федерацияһы Геройы (2002). Техник ф. д‑ры (2001), проф. (2005). РФ‑тың атҡ. фән...
ПАНЧ Петро
ПАНЧ Петро (ысын исеме Панченко Пётр Иосифович; 22.6.1891, Харьков губ. Валки ҡ. — 1.12.1978, Киев), яҙыусы. “Сысҡан оялары” (“Мышиные норы”; 1926), “Зәңгәр эшелондар” (“Голубые...
ПАНЧЕНКО Владислав Яковлевич
ПАНЧЕНКО Владислав Яковлевич (15.9.1947, Барановичи ҡ.), физик. РФА акад. (2008), БР ФА‑ның почётлы акад. (2016), физика‑матем. ф. д‑ры (1990), проф. (1994). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (1997)....
ПАР БАҪЫУЫ
ПАР БАҪЫУЫ, п а р, бөтә вегетация осоронда йәки уның бер өлөшөндә үҫтерелеүсе культураларҙан азат булған, яҡшы ашланған, ентекләп эшкәртелгән һәм ҡый үләндәренән таҙартылған...
ПАРА‑СКИ
ПАРА‑СКИ п а р а ш ю т - т а у с а ң ғ ы һ ы б ‑ с а и к е б ә й г е, парашют спорты төрө, тау битенә аныҡ төшөү б‑са һикереүҙе һәм гигант слаломды үҙ эсенә ала. Башҡортостанда...
ПАРАБОЛИК ТИГЕҘЛӘМӘЛӘР
ПАРАБОЛИК ТИГЕҘЛӘМӘЛӘР, айырым сығарылмалы һәм коэф. матрицаһы ыңғай билдәләнгән дифференциаль тигеҙләмәләр класы. Йылы үткәреүсәнлек, диффузия, шыйыҡлыҡты һәм газды...
