Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ХАЛЫҠ ИЖАДЫ ҮҘӘГЕ

ХАЛЫҠ ИЖАДЫ ҮҘӘГЕ. Өфөлә урынлашҡан.1937 й.Башҡ-н респ. халыҡ ижады йорто булараҡ ойошторола, 1980 й. алып Респ. фәнни-методик халыҡ ижады һәм мәҙәни-ағартыу эштәре үҙәге,...

ХАЛЫҠ ИҪӘБЕН АЛЫУ

ХАЛЫҠ ИҪӘБЕН АЛЫУ, махсус ойошторолған статистик күҙәтеүҙәр. Билдәле ваҡытҡа ҡарата иҫәп алыу объекттарының иҫәбе (һаны, майҙаны һ.б.) һәм составы т-дағы мәғлүмәттәрҙе...

ХАЛЫҠ ЙЫРСЫЛАРЫ ҺӘМ МУЗЫКАНТТАРЫ

ХАЛЫҠ ЙЫРСЫЛАРЫ ҺӘМ МУЗЫКАНТТАРЫ, халыҡ музыкаһын һаҡлаусылар, башҡарыусылар, милли муз.-поэтик мираҫ һәм башҡарыу традицияларын дауам итеүселәр. Баш­ҡорт йырсылары...

ХАЛЫҠ КАЛЕНДАРЫ

ХАЛЫҠ КАЛЕНДАРЫ, йыл ваҡытын бүлеү, иҫәпләү һәм регламентлау йәһәтенән тарихи яҡтан ойошҡан система, традицион йолалар һәм байрамдар циклын, хужалыҡ һәм көнкүреш практикаһын,...

ХАЛЫҠ КОМИССАРҘАРЫ СОВЕТЫ

ХАЛЫҠ КОМИССАРҘАРЫ СОВЕТЫ, Совнарком, Хөкүмәт, БАССР дәүләт власының юғары башҡарма һәм күрһәтмә биреү органы. 1920 й. июлендә Стәрлетамаҡ ҡ. РСФСР Конституцияһы һәм...

ХАЛЫҠ ҠОРАЛДАРЫ МИЛЛИ ОРКЕСТРЫ

ХАЛЫҠ ҠОРАЛДАРЫ МИЛЛИ ОРКЕСТРЫ. 2001 й. Башҡорт филармонияһы эргәһендә БР Х.ҡ.м.о. булараҡ ойошторола, тәүге концерты 2001 й. 1 окт. була. 1-се художество етәксеһе һәм дирижёры...

ХАЛЫҠ МЕДИЦИНАҺЫ

ХАЛЫҠ МЕДИЦИНАҺЫ, тарихи үҫеш барышында халыҡ тарафынан тупланған шифалы саралар, дауалау һәм гигиена алымдары һәм күнекмәләре, ауырыуҙарҙы иҫкәртеү һәм дауалау өсөн...

ХАЛЫҠ МИГРАЦИЯҺЫ

ХАЛЫҠ МИГРАЦИЯҺЫ, халыҡтың механик үҙгәреше, кешеләрҙең (мигранттарҙың) даими йәки ваҡытлыса йәшәү, йәки йыш ҡайтыу өсөн йәшәү урынын алмаштырыу маҡсатында теге йәки...

ХАЛЫҠ МУЗЫКА ҠОРАЛДАРЫ

ХАЛЫҠ МУЗЫКА ҠОРАЛДАРЫ. Башҡорт халыҡ музыка инструментарийы күп төрлө. Аэрофондар төркөмөнә (тынлы музыка ҡоралдары) ҡурай, һорнай, борғо (һыбыҙғы; һунарҙа сигнал...

ХАЛЫҠ МУЗЫКАҺЫ

ХАЛЫҠ МУЗЫКАҺЫ, м у з ы к а л ь ф о л ь к л о р, халыҡтың вокаль һәм инструменталь ижады. Традицион ауыҙ-тел ижады формаһында йәшәп килә. Башҡорттарҙа Х.м. боронғо тотемистик...

ХАЛЫҠ СОЦИАЛИСТАРЫ, ҡара: Халыҡ‑социалистик хеҙмәт партияһы

ХАЛЫҠ СОЦИАЛИСТАРЫ, ҡара: Халыҡ‑социалистик хеҙмәт партияһы. 

ХАЛЫҠ ТЕАТРҘАРЫ

ХАЛЫҠ ТЕАТРҘАРЫ, 1) халыҡта ауыҙ-тел ижады м-н органик рәүештә бәйле булған формаларҙа йәшәп килгән театрҙар. Башҡорттарҙа театрлаштырыу элементтары баҡсы, шаман башҡарған...

ХАЛЫҠ ТЕАТРЫ (Өфөләге)

ХАЛЫҠ ТЕАТРЫ. Өфөлә урынлашҡан. 1982 й. “Нефтсе” мәҙәниәт һарайының Х.т. булараҡ ойошторола, 2011 й. алып “Өсөнсө быуын” (“Третье поколение”) халыҡ театры (театрға нигеҙ...

ХАЛЫҠ УЙЫНДАРЫ

ХАЛЫҠ УЙЫНДАРЫ, күңел асыуға нигеҙләнгән һәм халыҡтың донъяға традицион ҡараштарын, инаныуҙарын, ғөрөф-ғәҙәттәрен, фольклоры, соц. мөнәсәбәттәре һәм хужалыҡ эшмәкәрлеге...

ХАЛЫҠ УЧИЛИЩЕЛАРЫ

ХАЛЫҠ УЧИЛИЩЕЛАРЫ, халыҡ мәктәптәре, Рәсәйҙә революцияға (1917) тиклем халыҡ массалары уҡый алырлыҡ башланғыс уч-щеларҙың дөйөм атамаһы. 1786—1804 йй. төп халыҡ училищеларының һәм...

ХАЛЫҠ ХУЖАЛЫҒЫ СОВЕТТАРЫ

ХАЛЫҠ ХУЖАЛЫҒЫ СОВЕТТАРЫ, совнархоздар, 1917—32 йй. һәм 1957—65 йй. РСФСР-ҙа һәм СССР-ҙа халыҡ хужалығына, башлыса сәнәғәткә идара итеү органдары. ХХС сәнәғәт пр-тиеларын...

ХАЛЫҠ ХУЖАЛЫҒЫ, ҡара: Милли иҡтисад

ХАЛЫҠ ХУЖАЛЫҒЫ, ҡара: Милли иҡтисад. 

ХАЛЫҠ ҺАНЫ

ХАЛЫҠ ҺАНЫ, соц.-иҡт. шарттарға, халыҡтың йәшәү кимәленә, халыҡ һанының ғәмәли үҙгәрешенә, халыҡ миграцияһына бәйле. Йыл башындағы һәм уртаса йыллыҡ Х.һ. (йыл башындағы...

ХАЛЫҠ ҺАНЫНЫҢ ҒӘМӘЛИ ҮҘГӘРЕШЕ

ХАЛЫҠ ҺАНЫНЫҢ ҒӘМӘЛИ ҮҘГӘРЕШЕ, кешеләр быуынының өҙлөкһөҙ яңырыуын һәм алмашыныуын тәьмин иткән тыуым һәм үлем процестарының йыйылмаһы. Соц.-демографик процестарҙы...

ХАЛЫҠ ҺАУЛЫҒЫ

ХАЛЫҠ ҺАУЛЫҒЫ, соц.-иҡт. факторҙарҙың (халыҡтың йәшәү кимәле, һаулыҡ һаҡлау үҫеше кимәле, халыҡтың белем һәм профессиональ кимәле һ.б.) йоғонтоһо, тәбиғәт-климат шарттары,...