Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ХӘСӘН Сарйән Сәлихйән улы

ХӘСӘН (Хәсәнов) Сарйән Сәлихйән улы [24.3.1930, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Иҫке Айыу а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) — 21.9.1978, Ҡазан], яҙыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1955) “Ҡыҙыл таң”, “Совет Башҡортостаны” гәз., “Һәнәк” ж. мөхәррире, 1957 й. алып БДУ‑ла уҡыта. 1960 й. башлап...

ХӘСӘН, Мәләүез р‑нындағы ауыл

ХӘСӘН, Ю л б и р ҙ е, Т у б ы л, Мәләүез р‑нындағы ауыл, Аптраҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 381 кеше; 1920 — 583; 1939 — 357; 1959 — 352; 1989—293; 2002 — 259; 2010 — 221 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....

ХӘСӘНОВ Әнүәр Ғиниәт улы

ХӘСӘНОВ Әнүәр Ғиниәт улы (1.2. 1954, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Үрнәк а.), хирург. Мед. ф. д‑ры (1997), проф. (1998). РФ‑тың (2008) һәм БР‑ҙың (2003) атҡ. фән эшмәкәре, РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2002). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1977) 1981 й. тиклем Асҡын үҙәк район дауаханаһында бүлек мөдире булып...

ХӘСӘНОВ Ғәлиәхмәт Вәлимөхәмәт улы

ХӘСӘНОВ Ғәлиәхмәт Вәлимөхәмәт улы [1894, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Теләүембәт а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны) — ?], Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. Бөтә башҡорт ҡо­ролтайҙарында ҡатнашыусы. 2 класлы Сәйетҡол урыҫ‑башҡорт уч‑щеһын (ҡара: Сәйетҡол төп белем биреү мәктәбе), Пермь губ. Красноуфимск исемле...

ХӘСӘНОВ Дамир Йосоп улы

ХӘСӘНОВ Дамир Йосоп улы (24.12. 1938, БАССР‑ҙың Благовар р‑ны Ҡашҡалаша а. — 14.5.2005, Өфө), Соц. Хеҙмәт Геройы (1984). 1956 й. алып “Башмедьстрой” тресының (Си­бай ҡ.) тимер‑бетон изделиелар з‑дында эшләй.1963—99 йй. “Нефтепроводмонтаж” ДУП‑ының 74‑се төҙөлөш‑монтаж идаралығында: слесарь‑монтажсы,...

ХӘСӘНОВ Зимфир Мәхмүт улы

ХӘСӘНОВ Зимфир Мәхмүт улы (2.11.1961, БАССР‑ҙың Благовар р‑ны Иҫке Күсәрбай а.), электрон техника инженеры. Техник ф. д‑ры (2010). РСФСР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1990). Велосипед спорты б‑са СССР‑ҙың спорт мастеры (1980). Новосибирск электротехника ин‑тын тамамлағандан һуң (1984) ӨДАТУ‑ла эшләй, бер...

ХӘСӘНОВ Илмир Йосоп улы

ХӘСӘНОВ Илмир Йосоп улы (8.1. 1942, БАССР‑ҙың Миәкә р‑ны Оло Кәркәле а.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1994). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1966) Арлан район нефть ҡыуыу идаралығында (Ҡалтасы р‑ны Күтәрем а.), 1968 й. алып Бөтә Союз нефтте һәм нефть продукттарын йыйыу,...

ХӘСӘНОВ Кәлимулла Ғүмәр улы

ХӘСӘНОВ Кәлимулла Ғүмәр улы (1878, Ҡазан губ. Мамадыш өйәҙе — 1949), Өфө губернаһынан 2‑се Дәүләт думаһы (1907) депутаты. Крәҫтиәндәрҙән. Ҡазан татар уҡытыусылар семинарияһын тамамлағандан һуң Өфө губ. Бөрө өйәҙе Борай а. урыҫ‑башҡорт мәктәбендә уҡытыусы булып эшләй. 1905 й. нояб. Борай улусының уҡытыусылар...

ХӘСӘНОВ Марс Мәғнәүи улы

ХӘСӘНОВ Марс Мәғнәүи улы (22.5. 1955, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Талбазы а.), физик­теоретик. БР ФА‑ның почётлы акад. (2016), техник ф. д‑ры (1992),проф. (1994). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (2016). БДУ‑ны тамамлаған (1977). 1978 й. алып Химия ин‑тында, 1981 й. – ӨДНТУ‑ла, 1993 й. – “ЮганскНИПИнефть” ЯСЙ‑ның...

ХӘСӘНОВ Мирхәт Әхмәҙулла улы

ХӘСӘНОВ Мирхәт Әхмәҙулла улы [1.1.1932, БАССР‑ҙың Мораҡ р‑ны Теләүембәт а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны)], педагог‑методист. Пед. ф. канд. (1969). БАССР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1977), СССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1985), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1967), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2001). К.А.Тимирязев...

ХӘСӘНОВ Мөхәмәтсабир Мөхәмәтйән улы

ХӘСӘНОВ Мөхәмәтсабир Мөхәмәтйән улы (1866—1922, башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1924), Өфө губернаһынан 2‑се Дәүләт думаһы (1907) депутаты. Крәҫтиәндәрҙән. “Рәсүлиә” мәҙрәсәһен тамамлағандан һуң шунда уҡ уҡыта. 1903 й. алып Өсөнсө йәмиғ мәсетенең имам‑хатибы (ҡара: Өфөләге мәсеттәр), “Хәсәниә” мәҙрәсәһе мөҙәрисе....

ХӘСӘНОВ Нәжметдин Танһыҡҡужа улы

ХӘСӘНОВ Нәжметдин Танһыҡҡужа улы [10.3.1925, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны (БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны) Мәзит а. — 8.3.2013, ш. уҡ р‑ндың Иҫәнғол а.], ҡурайсы. РСФСР‑ҙың (1982) һәм БАССР‑ҙың (1974) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1941— 42 йй. Муйнаҡ а/с секретары, 1944 й. алып ВЛКСМ‑дың Ейәнсура...

ХӘСӘНОВ Радмир Әнүәр улы

ХӘСӘНОВ Радмир Әнүәр улы (15.10. 1959, БАССР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны Елембәт а.), стоматолог. Мед. ф. д‑ры (1994), проф. (1996). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1985). РФ Журналистар союзы (2016), Яҙыусылар союзы (2017) ағзаһы. БДМИ‑ны (1981), Хеҙмәт һәм соц. мөнәсәбәттәр акад. Башҡ‑н филиалын (Өфө, 2000) тамамлаған....

ХӘСӘНОВ Рим Мәхмүт улы

ХӘСӘНОВ Рим Мәхмүт улы (9.3.1947, БАССР‑ҙың Благовар районы Языков а.), композитор. БР‑ҙың халыҡ артисы (2017), БАССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1979). Композиторҙар союзы ағзаһы (1974). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1973; К.М.Лакин һәм З.Ғ.Исмәғилев класы) 1978 й. тиклем БАДТ‑ла музыка бүлеге мөдире.  Сағыу...

ХӘСӘНОВ Ринат Шәймулла улы

ХӘСӘНОВ Ринат Шәймулла улы (1.1.1947, ТАССР‑ҙың Баулы ҡсб), балалархирургы.Мед. ф. д‑ры (1999), проф. (2000). РФ‑тың (1994) һәм БССР‑ҙың (1991) атҡ. табибы, СССР‑ҙың (1989) һәм БР‑ҙың (2003) һаулыҡ һаҡлау отличнигы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1976) шунда уҡ эшләй. 1978 й. алып Баймаҡ район дауаханаһының...

ХӘСӘНОВ Ришат Фәүҡәт улы

ХӘСӘНОВ Ришат Фәүҡәт улы (5.9. 1954, БАССР‑ҙың Балтас р‑ны Ҡомъяҙы а.), әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. д‑ры (2006). БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре (2005), БР‑ҙың мәға­риф отличнигы (2000). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1979) шунда уҡ эшләй: 1986 й. алып филол. ф‑тында декан урынбаҫары, 1987—92...

ХӘСӘНОВ Сафа Хөзәм улы

ХӘСӘНОВ Сафа Хөзәм улы [26.6. 1916, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Өмөтбай а. (БР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны) — 24.9.1973, БАССР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны Йәлембәт а.], кавалерист, өлкән лейтенант (1946). Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Кесе лейтенанттар курсын тамамлаған (1942). 1933 й. алып...

ХӘСӘНОВ Хәмит Кәли улы

ХӘСӘНОВ Хәмит Кәли улы [10.10. 1908, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Теләүембәт а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны) — 28.12.1983, Өфө], агроном. А.х. ф. канд. (1952). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1978). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Мәскәү а.х. акад. тамамлағандан һуң (1932) БНИИСХ‑ла...

ХӘСӘНОВ Юлай Иҙрис улы

ХӘСӘНОВ Юлай Иҙрис улы (23.2. 1931, БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Дауыт а. — 21.1.2010, БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Йәнгел а.), педагог. РСФСР (1976), БАССР (1980) мәктәптәренең атҡ. уҡытыусыһы, СССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1980), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1967). Магнитогорск пед. ин‑тын тамамлаған (1956)....

ХӘСӘНОВА Винира Ғиниәт ҡыҙы

ХӘСӘНОВА Винира Ғиниәт ҡыҙы (15.2.1948, БАССР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны Үрге Ҡыйғы а.), актриса. БР‑ҙың халыҡ (2005) һәм атҡ. (1993) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1982). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1974; Р.М.Әйүпов курсы) 2012 й. тиклем Салауат драма театры актрисаһы. Актрисаға дәртлелек, тәьҫирлелек...