Список материалов

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Йәүҙәт Мәхмүт улы [15.4.1930, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Арыҫлан а. (БР‑ҙың Шишмә районы) — 30.8.2011, Өфө ҡ.], философ, социолог. Философия фәндәре докторы (1975), профессор (1976). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1980). Урта Азия университетын тамамлағандан һуң (Ташкент ҡ., 1952) Ташкент...

ДАЛЛАКЯН Карлен Ашотович (17.4.1958, Баҡы ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (1999), профессор (2003). Урал дәүләт университетын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1981) Ереван табиптар камиллаштырыу институтында, 1986—93 йй. Ереван урыҫ һәм сит телдәр педагогия институтында эшләй. 1999 й. алып...

ДАМИНДАРОВА Фәниә Вәли ҡыҙы (22.3.1949, БАССР‑ҙың Учалы районы Мишкә а.), философ. Философия фәндәре докторы (2011), профессор (2012). БР‑ҙың атҡаҙанған мәғариф хеҙмәткәре (2019). БДУ‑ны (1972), Свердловск Юғары партия мәктәбен (1988) тамамлаған. 1966 й. алып Наурыҙ урта мәктәбендә эшләй, 1975 й. —...

ДӘҮЛӘТҠОЛОВ Әхмәт Хажмөхәмәт улы (17.7.1944, БАССР‑ҙың Архангел районы Муллаҡай а.), философ. Философия фәндәре докторы (1999), профессор (2001). БР‑ҙың атҡаҙанған халыҡ мәғарифы хеҙмәткәре (2004), РФ-тың почётлы юғары профессиональ белем биреү хеҙмәткәре (2012). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1970) Архангел...

ДИАЛЕКТИКА (гр. dialegomai — әңгәмәләшәм), тәбиғәт, йәмғиәт һәм кеше аңының үҫеш закондарын аңлатыу һәм тасуирлауҙың фәнни‑филос. ысулы. Д. метафизикаға (әйбер һәм күренештәрҙе үҙгәрешһеҙ, бербереһенә бәйләнмәгән тип фекерләү алымы) ҡаршы ҡуйыла. Диалектик концепция Боронғо Грецияла барлыҡҡа килеп,...

ДОНЪЯҒА ҠАРАШ, донъя һәм унда кешенең урыны т‑да дөйөмләштерелгән күҙаллауҙың бөтөн системаһы; кешеләрҙең объектив ысынбарлыҡҡа теоретик, практик һәм эмоциональҡиммәт мөнәсәбәтен асыусы ҡиммәттәр, идеалдар һәм инаныуҙар системаһы. Мифологик, дини, филос., ғилми Д.ҡ. айырыла. Д.ҡ. м‑н бәйле төшөнсәләр:...

ДОРОЖКИН Юрий Николаевич (13.4.1948, Поставы ҡ.), философ, социолог. Философия фәндәре докторы (1994), профессор (1995). БР-ҙың атҡаҙанған халыҡ мәғарифы хеҙмәткәре (1998). МДУ‑ны тамамлаған (1971). 1974 й. алып ӨДНТУ‑ла: уҡытыусы, 1989 й. — политология һәм социология кафедраһы, 1997—2004 йй. — политология,...

ЕЛИСЕЕВ Спартак Феопемптович (11.3.1923, Владикавказ ҡ. — 7.9.2002, Өфө ҡ.), философ, социолог. Философия фәндәре докторы (1977), профессор (1978). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1977). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. ЛДУ‑ны тамамлаған (1950). 1952 й. алып КПСС‑тың Мурманск өлкә комитетында, 1964 й. —...

ЗАРИПОВ Айрат Йәнсура улы (12.10.1962, БАССР‑ҙың Мәсетле районы Ләмәҙтамаҡ а.), философ. Философия фәндәре докторы (2004), профессор (2007). БДПИ‑ны тамамлаған (1984). 1985 й. алып Мәсетле районының Оло Аҡа урта мәктәбе уҡытыусыһы, 1987—91 йй. Башҡортостан дәүләт берләштерелгән музейы хеҙмәткәре, 1994 й....

ЗЛОТНИКОВ Рафаил Абрамович (8.2.1921, Витебск ҡ. — 24.10.1994, Өфө ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (1979), профессор (1980). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1990). К.А.Тимирязев исемендәге Башҡ. педагогия институтын тамамлағандан һуң (1947) партия эшендә. 1960—92 йй. ӨДАТУ‑ла уҡыта (1981—86 йй....

ИСМӘҒИЛЕВ Ғәләү Сиражетдин улы [3.7.1918, Өфө губернаһы Стәрлетамаҡ өйәҙе Балыҡлыкүл а. (БР‑ҙың Ауырғазы районы) — 16.3.1995, Өфө ҡ.], философ. Философия фәндәре кандидаты (1955). БАССР-ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1977). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ашхабад педагогия институтын тамамлаған (1939). 1942 й....

ЙӘНҒУЖИН Айбулат Рим улы (29.12.1971, Өфө ҡ.), философ. БР ФА профессоры (2016), философия фәндәре докторы (2007), профессор (2013). Р.З.Йәнғужиндың улы. БДУ‑ны тамамлаған (1993), 1999 й. алып шунда уҡ эшләй (2003—10 йй. философия һәм фән тарихы кафедраһы мөдире вазифаһын башҡарыусы). Фәнни тикшеренеүҙәре...

КАЛИЕВ Юрий Алексеевич (16.1.1957, БАССР‑ҙың Мишкә районы Сабыҡ а. — 23.4.2014, Бөрө ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (2004), профессор (2006). Мари университетын тамамлағандан һуң (Йошкар-Ола ҡ., 1983) шунда уҡ эшләй. 2003 й. алып БДУ‑ның Бөрө филиалында философия һәм социаль‑иҡтисади фәндәр...

КАМАЕВ Рәшит Борхан улы (22.2.1937, БАССР‑ҙың Яңауыл районы Яңауыл а., хәҙер Яңауыл ҡ., — 6.5.2000, Өфө ҡ.), социолог. Философия фәндәре докторы (1986), профессор (1987). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997). Бөрө педагогия институтын тамамлағандан һуң (1961) ВЛКСМ‑дың Тәтешле район комитеты, 1962 й....

КАНАПАЦКИЙ Александр Яковлевич (1.5.1955, Белорус ССР‑ының Смиловичи а.), философ. Философия фәндәре докторы (2004), профессор (2004). Минск педагогия институтын тамамлағандан һуң (1979) Мозырь педагогия институтында (Белорус ССР‑ы) уҡыта, 1987 й. алып башланғыс белем биреү педагогикаһы кафедраһы мөдире,...

КӘЛИМУЛЛИН Ғәвис Фәхрулла улы (1.4.1941, БАССР‑ҙың Ҡариҙел р‑ны Берлог ҡсб — 6.4.1992, Бөрө ҡ.), социолог. Филос. ф. канд. (1978), социол. ф. д‑ры (1991). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1968) ӨАИ‑ла, 1976—92 йй. Бөрө пед. ин‑тында (1986—91 йй. социол. лабораторияһы мөдире) эшләй. Фәнни тикшеренеүҙәре хеҙмәт...

КӘРИМСКИЙ Әнүр Муса улы [27.9.1932, БАССР‑ҙың Мораҡ районы Мораҡ а. (БР‑ҙың Күгәрсен районы) — 8.10.1993, Мәскәү ҡ.], философ. Философия фәндәре докторы (1983), профессор (1984). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1955) Мәғариф, юғары мәктәп һәм ғилми учреждениелар хеҙмәткәрҙәре профсоюзы ҮК‑нда эшләй. 1967—93 йй....

КЛАССЕН Эрих Гергардович (14.11.1935, Ырымбур өлк. Черно‑Озёрное а.), философ. Филос. ф. д‑ры (1989), проф. (1991). Ырымбур пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1963) Ырымбур өлк. Луговое урта мәктәбе, 1965 й. алып Октябрьский ҡ. 1‑се урта мәктәбе уҡытыусыһы. 1966 й. башлап (өҙөклөк м‑н) ӨДНТУ‑ның Октябрьский...

КОГАН Лев Наумович (20.3.1923, Екатеринбург ҡ. — 15.7.1997, шунда уҡ), философ. БР ФА‑ның почётлы академигы (1991), философия фәндәре докторы (1963), профессор (1965). РСФСР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1983). Урал дәүләт университетын тамамлағандан һуң (1945) 1966 й. тиклем һәм 1977 й. алып шунда уҡ...

КУДРЯШЁВ Александр Фёдорович (29.7.1946, Харьков ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (1989), профессор (1991). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (2007). ЛДУ‑ны тамамлағандан һуң (1969) Бөтә Союз эксперименталь физика ҒТИ‑ның (Арзамас‑16 ҡ.), 1972—73 йй. СССР ФА‑ның Башҡортостан филиалы ғилми хеҙмәткәре....