Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ДАРИНЦЕВ Олег Владимирович

ДАРИНЦЕВ Олег Владимирович (26.7.1967, Ҡаҙаҡ ССР‑ының Берлек а.), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (2008). ӨДАТУ‑ны тамамлағандан һуң (1992) шунда уҡ, бер үк ваҡытта 2001 й. алып Механика ин‑тында эшләй: өлкән, 2008 й. башлап төп ғилми хеҙм‑р, 2009 й. — лаб. мөдире. Фәнни эшмәкәрлеге интеллектуаль...

ДӘҮЛӘТШИН Мөҙәрис Мөбәрәкйән улы

ДӘҮЛӘТШИН Мөҙәрис Мөбәрәкйән улы (1.9.1939, БАССР-ҙың Кушнаренко р‑ны Илек а.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (2006). Ташкент ирригация һәм а.х. механизациялау инженерҙары ин-тын тамамлағандан һуң (1967) Чимкент өлк. “Восход” дөгө үҫтереү совхозында баш инженер-механик. 1974 й. алып Ташкент өлк. Урта...

ДӘҮЛӘТШИН Хәмзә Ғәббәс улы

ДӘҮЛӘТШИН Хәмзә Ғәббәс улы (9.9.1912, Һамар губ. Ташбулат-Күстән а. — 16.7.1999, Ҡаҙағстан, Алматы ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (1964), проф. (1965). Ғ.Й. Дәүләтшиндың улы. И.М.Губкин ис. Мәскәү нефть ин-тын тамамлағандан һуң (1937) Үзбәк ССР-ында һәм Мәскәүҙә эшләй. 1949 й. алып ӨНИ‑лә: 1954 й....

ДЕВЛИКАМОВ Владимир Владимирович

ДЕВЛИКАМОВ Владимир Владимирович [28.7.1923, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Воскресенск а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) – 8.3.1987, Өфө], тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1971), проф. (1972). РСФСР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1983), БАССР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1973), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1973), СССР‑ҙың...

ДЕЛЕВ Владимир Алексеевич

ДЕЛЕВ Владимир Алексеевич (31.1.1965, Сызрань ҡ.), физик. Физика-матем. ф. д‑ры (2010). БДУ‑ны тамамлаған (1987), 1989 й. алып РФА Өфө ФҮ‑нең физика бүлегендә, 1994 й. — Молекулалар һәм кристалдар физикаһы ин‑тында эшләй. Фәнни хеҙмәттәре тышҡы электр ҡыры тәьҫиренән шыйыҡ кристалдарҙың структураһы...

ДЕМЕНКОВ Вячеслав Николаевич

ДЕМЕНКОВ Вячеслав Николаевич (25.4.1957, Өфө), инженер-технолог. Техник ф. д‑ры (1997). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1980) шунда уҡ эшләй: 1985 й. алып өлкән, 1993 й. – төп ғилми хеҙм‑р. 2009—17 йй. БР‑ҙың Нефтехимия эшкәртеү ин‑тында (Өфө). Фәнни хеҙмәттәре сәнәғәттең нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте...

ДЕНИСОВ Олег Львович

ДЕНИСОВ Олег Львович (19.1.1952, Өфө), инженер-төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (1997). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1987). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) “НИИпромстрой”ҙа (1978 й. алып өлкән ғилми хеҙм‑р), 1982 й. башлап БАХИ‑ла эшләй (1986—87 йй. гидромелиорация эштәре технологияһы һәм уларҙы ойоштороу каф....

ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ОПЕРАТОР

ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ОПЕРАТОР, дифференциаль аңлатма һәм сик шарттары м‑н билдәләнгән оператор. Ябай һәм бүлендек сығарылмалы (мәҫ., эллиптик, гиперболик, параболик), һыҙыҡлы, квазиһыҙыҡлы, һыҙыҡлы булмаған Д.о. айырыла. Д.о. теорияһы операторҙар теорияһының классик ысулдарын (мәҫ., ҡыҫҡа сағылыштар ысулын)...

ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘ

ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘ, эҙләнелгән функция, уның төрлө дәрәжә сығарылмалары һәм ирекле үҙгәреүсәндәр ингән тигеҙләмә. Ябай (бер үҙгәреүсәнле функцияларҙың сығарылмалары ингән) һәм айырмалы сығарылмалар ингән Д.т.; һыҙыҡлы, квазиһыҙыҡлы һәм һыҙыҡлы булмаған Д.т. айыралар. Төрлө процестар м‑н идара итеүсе...

ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘЛӘРҘЕ ТӨРКӨМЛӘП АНАЛИЗЛАУ

ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘЛӘРҘЕ ТӨРКӨМЛӘП АНАЛИЗЛАУ, симметриялар теорияһы, математика бүлеге, уның предметы булып үҙгәреүҙәрҙең өҙлөкһөҙ төркөмдәрен һәм ошо төркөмдәрҙең булыуын мөмкин һанаған дифференциаль тигеҙләмәләрҙе бергә тикшереү тора. Д.т.т.а. ысулдары математикала (дифференциаль тигеҙләмәләр...

ДОБРОРЕЗ Александр Павлович

ДОБРОРЕЗ Александр Павлович (23.8.1922, Ҡытай, Ҡытай-Көнс. т. юлының Шуанченпу ст. – 8.5.2000, Өфө), инженер-технолог. Техник ф. канд. (1964), проф. (1980). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. В.П.Доброрездың ҡустыһы. ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1948) 1998 й. тиклем шунда уҡ эшләй: 1965 й. алып — механика‑технология...

ДОРОШЕНКО Рюрик Александрович

ДОРОШЕНКО Рюрик Александрович (28.10.1948, Гурьев ҡ.), физик. Физика-матем. ф. д-ры (2000), проф. (2001). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1971) шунда уҡ эшләй, 1980 й. алып Молекулалар һәм кристалдар физикаһы ин‑тында (1990 й. башлап лаб. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге магнитлы ярым үткәргестәрҙә һәм диэлектриктарҙа...

ДРЕНАЖЛАУ

ДРЕНАЖЛАУ, ҡоролмаларҙы һәм ауыл хужалығы ерҙәрен киптереү, ер өҫтө һәм ер аҫты һыуҙарының ағыуын һәм оптималь кимәлдә тороуын булдырыу саралары (архитектура-планлаштырыу, төҙөкләндереү, конструктив, мелиорация һәм гидротехника) комплексы. Конструктив үҙенсәлектәре б‑са вертикаль, горизонталь һәм ҡатнаш...

ДРИНФЕЛЬД Владимир Гершонович

ДРИНФЕЛЬД Владимир Гершонович (12.12.1954, Харьков ҡ.). Физика-матем. ф. д‑ры (1988). МДУ‑ны тамамлаған (1974). 1978—81 йй. БДУ‑ла уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре солитондар теорияһының, һандар теорияһының алгебраик аспекттарына арналған. Д. калибрлау ҡырҙары теорияһында дөйөм рациональ сығарылыштар конструкцияһын,...