Список материалов
ҒӘЛИМОВА Сажиҙә Ҡасим ҡыҙы
ҒӘЛИМОВА Сажиҙә Ҡасим ҡыҙы [5.4.1933, БАССР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны Аҡкүҙ а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) — 12.5.2009, Өфө], йырсы (лирик-драматик сопрано). РСФСР‑ҙың (1974) һәм БАССР‑ҙың (1969) атҡ. артисы. Урал консерваторияһын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1964; Н.И.Уткина класы). 1963—88 йй. БДОБТ солисы. Йырсының...
ҒӘНИЕВ Фәдис Рәхимйән улы
ҒӘНИЕВ Фәдис Рәхимйән улы (11.2.1967, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Мулла а.), йырсы. БР‑ҙың халыҡ (2008) һәм атҡ. (1997) артисы. 1989 й. алып һәм 1998 й. — Башҡ. филармонияһы эстрадаһының, 1992 й. — “Планета” концерны эстрада бригадаһының (Өфө), 1996 й. — Стәрлетамаҡ филармонияһының солист-йырсыһы. Йомшаҡ һәм...
ҒӨБӘЙҘУЛЛИН Наил Шәғбән улы
ҒӨБӘЙҘУЛЛИН Наил Шәғбән улы [23.11.1928, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Исламбаҡты а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны) — 19.3.2011, Өфө], муз. белгесе, композитор. Сәнғәт ғилеме канд. (1968). Композиторҙар союзы ағзаһы (1973). Ҡазан консерваторияһын тамамлағандан һуң (1960; Н.Ғ.Йыһанов һәм А.С.Леман класы) 1976 й....
ҒӨБӘЙҘУЛЛИН Рөстәм Мансур улы
ҒӨБӘЙҘУЛЛИН Рөстәм Мансур улы (8.10.1946, Өфө), пианист. Проф. (2009). БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1987). М.С.Ғөбәйҙуллиндың улы. Мәскәү консерваторияһын тамамлағандан һуң (1971; О.М.Жукова класы) 1992 й. тиклем һәм 1998 й. алып ӨДСА‑ла уҡыта, 1992—98 йй. Сүриә Юғары музыка һәм театр ин‑тында (Дамаск)...
ҒӨБӘЙҘУЛЛИНА Зәйтүнә Хатип ҡыҙы
ҒӨБӘЙҘУЛЛИНА Зәйтүнә Хатип ҡыҙы (2.1.1936, БАССР‑ҙың Архангел р‑ны Аҙау а.), хор дирижёры. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1975). Өфө сәнғәт уч‑щеһын (1961), Гнесиндар ис. Муз.‑пед. ин‑тының Өфө уҡыу‑консультация пунктын (1966; икеһе лә — М.П.Фоменков класы) тамамлаған. 1961—69 йй. 2‑се Өфө пед. уч‑щеһында,...
ДАВЫДОВА Эльмира Минһаж ҡыҙы
ДАВЫДОВА Эльмира Минһаж ҡыҙы (1.2.1940, Ҡырғыҙ ССР‑ының Тепе‑Ҡурған а. — 30.7.2018, Өфө), музыка белгесе, музыка эшмәкәре. РФ‑тың (1999) һәм БАССР‑ҙың (1989) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. Композиторҙар союзы ағзаһы (1981). Өфө сәнғәт уч‑щеһын (1962), ӨДСИ‑не (1973) тамамлаған. 1961 й. алып БАССР МС Радио тапшырыу...
ДАУЫТОВ Нур Әсғәт улы
ДАУЫТОВ Нур Әсғәт улы (5.1.1956, БАССР-ҙың Бәләбәй р-ны Пахарь ҡсб, хәҙ. БР-ҙың ш. уҡ р-ны Пахарь а.), композитор. БР‑ҙың (1993) һәм РФ‑тың (2007) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. Композиторҙар союзы ағзаһы (1992). ӨДСИ‑не тамамлаған (1986; З.Ғ.Исмәғилев класы). 1982 й. алып Башҡ. филармонияһының муз. етәксеһе,...
ДЖАЗ
ДЖАЗ (ингл. jazz), муз. сәнғәте төрө. 19 б. аҙ. – 20 б. башында АҠШ‑тың көньяғында негр халҡы араһында Көнбайыш Африка һәм Европа муз. мәҙәниәттәренең үҙ‑ара йоғонтоһо һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килә. Д. формаһын булдырыусы сара булып импровизация, тауыш сығарыуҙың һәм интонация м‑н башҡарыуҙың акад. булмаған...
ДИАТОНИКА
ДИАТОНИКА (гр. diatonikos — тондан тонға күсеүсе), гептатоника (гр. hepta — ете һәм tonos — тон), биш тон һәм ике ярым тондан торған гамма рәүешендә ете баҫҡысы таҙа квинталар (фа‑до‑соль‑ре-ля-ми‑си) б‑са урынлашҡан лад системаһы. Баҫҡыстары аҙыраҡ булған тауыш рәте тулы булмаған Д. барлыҡҡа килтерә:...
ДОНГУЗОВ Александр Анатольевич
ДОНГУЗОВ Александр Анатольевич (4.1.1951, Өфө ҡ.), һөйләү жанры артисы. БР‑ҙың халыҡ (2013) һәм атҡ. (1996) артисы. Ф.Волков ис. Академия театры эргәһендәге Ярославль театр уч‑щеһын тамамлаған (1986). 1977 й. алып Башҡ. филармонияһында эшләй. Нәфис һүҙ оҫтаһы, яңғыҙ әҙәби программалар м‑н сығыш яһай....
ЗАИМОВ Халиҡ Шакир улы
ЗАИМОВ Халиҡ Шакир улы [13.11.1914, Ырымбур губ. Силәбе өйәҙе Һултай а. (Силәбе өлк. Сосновка р‑ны) — 9.2.1977, Өфө], комп., муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. Композиторҙар союзы ағзаһы (1941). Башҡ. муз. уч‑щеһын (1937; С.А.Попов класы), Мәскәү консерваторияһын (Башҡ. студияһы, 1947, В.А.Белый класы; теоретик‑композиторҙар...
ИБРАҺИМОВ Хәбибулла Кәлимулла улы
ИБРАҺИМОВ Хәбибулла Кәлимулла улы (29.12.1894, Ырымбур ҡ. — 17.3.1959, Өфө), композитор, драматург, муз. йәмәғәт эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1951). Композиторҙар союзы (1941), Яҙыусылар союзы ағзаһы. 20 б. 10‑сы йй. “Хөсәйениә” мәҙрәсәһендә, 1922—25 йй. Муз. мәғариф ин‑тында (Петроград)...
ИБРАҺИМОВ Шамил Шамил улы
ИБРАҺИМОВ Шамил Шамил улы [15.7.1922, БАССР-ҙың Өфө кантоны Шишмә ҡсб (БР-ҙың Шишмә р-ны) – 20.4.1993, Өфө], хор дирижёры, композитор. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1972). Композиторҙар союзы ағзаһы (1958). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Мәскәү консерваторияһын (Башҡ. студияһы, 1940—41 йй., Г.И.Литинский...
ИВАНОВ Леонид Маркович
ИВАНОВ Леонид Маркович (27.9.1928, Урта Волга өлк. Зимниха а. — 19.5.1996, Өфө), дирижёр, педагог. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1983). Ленинград консерваторияһын тамамлағандан һуң (1955; И.А.Мусин класы) Балтик флоты оркестрҙарының хәрби дирижёры (Балтийск, Калининград, Таллин ҡҡ.), 1961—95 йй....
ИҘЕЛБАЕВ Урал Мирас улы
ИҘЕЛБАЕВ Урал Мирас улы (15.12.1972, Сибай ҡ.), композитор.БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2014). 1987—90 йй. Өфө сәнғәт уч‑щеһында уҡый. ӨДСИ‑не тамамлаған (1997; З.Ғ.Исмәғилев һәм Р.Р.Йыһанов класы). 1991 й. алып Башҡ‑н ТВ эргәһендәге “Аманат” муз. төркөмө артисы, 1992 й. — “Àšéîíä ижади фирмаһы дир.,...
ИҘРИСОВ Фәрит Фәтих улы
ИҘРИСОВ Фәрит Фәтих улы (12.7.1954, Ырымбур ҡ.), дирижёр. БР‑ҙың халыҡ артисы (1997). Мәскәү консерваторияһын тамамлағандан һуң (1980, В.С.Петров класы) 1985 й. тиклем Ульяновск юғары хәрби команда элемтә училищеһы оркестры дирижёры, 1986—99 йй. Өфө юғары хәрби авиация лётчиктар училищеһы оркестрының...
ИҠСАНОВА Нәфирә Нәжметдин ҡыҙы
ИҠСАНОВА Нәфирә Нәжметдин ҡыҙы (14.3.1951, БАССР‑ҙың Мишкә р‑ны Ҡыйғаҙытамаҡ а.), хор дирижёры, режиссёр. БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2004), БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1992). Өфө сәнғәт уч‑щеһын (1978; З.Х.Ғөбәйҙуллина класы), ӨДСИ‑не (1983, Э.Х.Ғәйфуллина класы; 1999, А.И.Корякин курсы) тамамлаған....
ИЛБАЕВА Зәйтүнә Зариф ҡыҙы
ИЛБАЕВА Зәйтүнә Зариф ҡыҙы [23.2.1906, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Шишмә а. (БР‑ҙың Шишмә р‑ны) — 5.10.1983, Өфө], йырсы (лирик сопрано). БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1942). Мәскәү консерваторияһы эргәһендәге Башҡ. студияһын тамамлағандан һуң (1938; Е.А.Милькович класы) БДОБТ солисы, 1952 й. алып Башҡ. филармонияһының...
ИЛЕМБӘТОВ Вәлит Хәлит улы
ИЛЕМБӘТОВ Вәлит Хәлит улы (1.11.1956, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Яңыбай а.), эстрада артисы. Филол. ф. канд. (1998). БР‑ҙың халыҡ (2002) һәм атҡ. (1992) артисы. Башҡ. респ. мәҙәни‑ағартыу уч‑щеһын (Стәрлетамаҡ ҡ., 1979), БДУ‑ны (1990) тамамлаған. 1978 й. алып Салауат башҡ. драма театры актёры, 1982 й....
ИНСТРУМЕНТАЛЬ АНСАМБЛДӘР
ИНСТРУМЕНТАЛЬ АНСАМБЛДӘР, бергә сығыш яһар өсөн берләшкән музыканттар коллективы. Ҡатнашыусылар һанына ҡарап дуэт, трио, квартет, квинтет, секстет һ.б. айырыла. Ансамблдә уйнау элементтары инструменталь халыҡ музыкаһында йәшәп килгән. Башҡортостанда ҡала мөхитендә өйҙә музыка ҡоралында уйнау традициялары...
