Список материалов
ГАЛОГЕН-УГЛЕВОДОРОДТАР
ГАЛОГЕН‑УГЛЕВОДОРОДТАР (галогендар һәм углеводородтар), галоген алмаштырған углеводородтар, молекулаларында бер йәки бер нисә водород атомы галогенға алмаштырылған...
ГАЛОГЕНДАР
ГАЛОГЕНДАР (гр. hals – тоҙ һәм …генез), Д.И.Менделеевтың периодик системаһындағы VII төркөмдөң төп төркөмсәһенең химик элементтары (фтор, хлор, бром, иод һәм астат). Тәбиғәттә...
ГАЛОНСКИЙ Павел Петрович
ГАЛОНСКИЙ Павел Петрович (21.12.1908, Баҡы – 9.5.1986, Мәскәү), хужалыҡ эшмәкәре. Техник ф. канд. (1955). СССР‑ҙың атҡ. нефть һәм газ сәнәғәте хеҙм‑ре, СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе....
ГАЛОФИТТАР
ГАЛОФИТТАР (гр. hals – тоҙ һәм ...фит), татырлы тупраҡта үҫеүгә яраҡлашҡан үҫемлек. Г. 3 төркөмгә бүленә: эвгалофит, киногалофит, гликогалофиттар. Эвгалофиттар, йәки ысын...
ГАЛЬВАНИК ЭЛЕМЕНТ
ГАЛЬВАНИК ЭЛЕМЕНТ, окисланыу һәм кире ҡайтарылыу электрохимик процестарын айырмалы үткәреп электр энергияһы булдырыусы ҡоролма. Бер (беренсел элемент) һәм күп тапҡыр...
ГАЛЬВАНОТЕХНИКА
ГАЛЬВАНОТЕХНИКА, ғәмәли электрохимияның металл һәм металл булмаған изделиеларҙың өҫкө йөҙөнә электролитик юл м‑н металл ултыртыу процестарын үҙ эсенә алған өлкәһе....
ГАМАЮН МӘҘӘНИӘТЕ
ГАМАЮН МӘҘӘНИӘТЕ, бронза быуаты — иртә тимер быуаты археологик мәҙәниәте. Б.э.т. 10—4 бб. ҡарай. Екатеринбург ҡ. янында Юғары Исәт быуаһы моронондағы Гамаюн тораһы исеме...
ГАН Тамара Оскаровна
ГАН Тамара Оскаровна (1.2.1950, БАССР‑ҙың Кушнаренко р‑ны Баҡай а.), химик-технолог. Техник ф. д‑ры (1992). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1989). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1972) Нефтехимия...
ГАНДБОЛ
ГАНДБОЛ (ингл. hand – ҡул һәм ball – туп), ҡул тубы, спорт төрө, спортсылар тупты һауала ҡулдары м-н партнёрҙарына тапшырып, ҡаршы яҡтың ҡапҡаһына индерергә ынтылған командалы...
ГАНЦЕВ Камил Шамил улы
ГАНЦЕВ Камил Шамил улы (16.4.1975, Өфө), онколог. Мед. ф. д‑ры (2005). Ш.Х.Ганцевтың улы. БДМУ‑ны тамамлаған (1998). 2000 й. алып Респ. клиник онкология диспансерында эшләй, бер үк ваҡытта...
ГАНЦЕВ Шамил Хәнәфи улы
ГАНЦЕВ Шамил Хәнәфи улы (19.4.1951, Өфө), хирург-онколог. БР ФА акад. (2018), мед. ф. д-ры (1989), проф. (1991). РФ-тың (2002) һәм БР‑ҙың (1995) атҡ. фән эшмәкәре. Х.Х.Ганцеваның ҡустыһы. БДМИ‑ны...
ГАНЦЕВА Лидия Ивановна
ГАНЦЕВА Лидия Ивановна (6.1.1938, БАССР‑ҙың Өфө р‑ны Чесноковка а. — 3.7.2000, БР‑ҙың Өфө р‑ны Михайловка а.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). 1955 й. алып Өфө р‑ны хужалыҡтарында эшләй:...
ГАНЦЕВА Хәлиҙә Хәнәфи ҡыҙы
ГАНЦЕВА Хәлиҙә Хәнәфи ҡыҙы (8.2.1948, Өфө), терапевт, аллерголог-иммунолог. Мед. ф. д-ры (1997), проф. (1998). Ш.Х.Ганцевтың апаһы. РФ юғары мәктәбенең атҡ. хеҙм‑ре (2006). БДМИ‑ны тамамлаған...
ГАНЧЕНКО Владимир Александрович
ГАНЧЕНКО Владимир Александрович (7.2.1971, Иркутск ҡ.), спортсы. Бокс б‑са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1995). “Ринг Башкортостана” спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе,...
ГАРДИЗИ
ГАРДИЗИ (Әбү Сәит Әбд әл-Хәйибн әз-Захаҡ ибн Мәхмүт әл-Гардизи; 11 б.), фарсы ғалимы. “Зәйн әл-әхбәр” (“Хәбәрҙәр биҙәге”; яҡынса 1050—53 йй.) хеҙмәтенең авторы. Бәшнәктәрҙе,...
ГАРИН МӘҘӘНИӘТЕ
ГАРИН МӘҘӘНИӘТЕ, энеолит — бронза быуаты археологик мәҙә‑ ниәте. Б.э.т. 3‑сө мең йыллыҡтың 2‑се ярт. — 2‑се мең йыллыҡтың тәүге ярт. ҡарай. Пермь крайы Гарино а. янындағы...
ГАРИН Фёдор Данилович
ГАРИН Фёдор Данилович [1908, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Һыуыҡҡул а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны) — 1987, Томск ҡ.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1960). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Йәрмәкәй р‑нында...
ГАРМОНИК АНАЛИЗ
ГАРМОНИК АНАЛИЗ, математиканың функцияларҙы элементар гармоник тирбәлеүҙәр йәки гармоникалар күмәклегенең бер-береһенә ҡапланыу һөҙөмтәһе булараҡ өйрәнгән бүлеге....
ГАРМС Светлана Александровна
ГАРМС Светлана Александровна (27.2.1935, БАССР‑ҙың Ишембай ҡсб, хәҙ. Ишембай ҡ., – 18.9.1956, Мәскәү, Өфөлә ерләнгән), спортсы. Еңел атлетика б-са спорт мастеры (1956). “Ҡыҙыл йондоҙ”...
ГАРМУН
ГАРМУН, баҫмаҡлы-пневматик музыка ҡоралы. Корпусы һул һәм уң клавиатуранан тора, уртаһында күрек урынлашҡан. Уң клавиатураһы — көй башҡарыу, һулы бас-аккордтар өсөн...
