Список материалов
ЗЛОБИН Степан Павлович
ЗЛОБИН Степан Павлович (11.11.1903, Мәскәү — 15.9.1965, шунда уҡ), яҙыусы. “Буян утрауы” (“Остров Буян”; 1948), “Степан Разин” (1951) тарихи романдары, “Хәбәрһеҙ юғалғандар” (“Пропавшие...
ЗЛОКАЗОВТАР
ЗЛОКАЗОВТАР, сауҙагәрҙәр. Билдәлеләре: Алексей Никифорович З., 2‑се гильдия сауҙагәре. Кәҫле заводы мастеровойҙарынан. 1863 й. Екатеринбург ҡ. “Алексей Злоказов һәм...
ЗЛОТНИКОВ Рафаил Абрамович
ЗЛОТНИКОВ Рафаил Абрамович (8.2.1921, Витебск ҡ. — 24.10.1994, Өфө ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (1979), профессор (1980). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1990). К.А.Тимирязев...
ЗЛОТСКИЙ Семён Соломонович
ЗЛОТСКИЙ Семён Соломонович (10.11.1946, Одесса ҡ.), химик‑технолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2009), химия фәндәре докторы (1977), профессор (1982). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре...
ЗЛЫДНИКОВ Дмитрий Афанасьевич
ЗЛЫДНИКОВ Дмитрий Афанасьевич [15.9.1928, БАССР-ҙың Бәләбәй кантоны Михайловка а. (БР-ҙың Әлшәй р-ны) — 11.3.1998, БР-ҙың ш. уҡ р‑ны Раевка ҡсб], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). 1942 й. алып...
ЗМИТРОЧЕНКО Дмитрий Никитович
ЗМИТРОЧЕНКО Дмитрий Никитович (15.9.1938, Белорус ССР‑ы Игольницы а.), төҙәтеүсе‑көйләүсе. 1960—94 йй. ӨПЭПБ‑ла эшләй: слесарьйыйыусы, электромонтажсы, 1965 й. алып төҙәтеүсе,...
ЗНАМЕНКА, Бәләбәй р-нындағы ауыл
ЗНАМЕНКА, Бәләбәй р‑нындағы ауыл, Знаменка а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнс. 35 км һәм Глуховская т. юл ст. Т. табан 12 км алыҫлыҡта Кутузин й. (Өҫән й. ҡушылдығы) буйында...
ЗНАМЕНКА, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
ЗНАМЕНКА, 1-се Яңы Знаменка, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Керәүле‑Илюшкин а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. Көнс. табан 23 км алыҫлыҡта Керәүле й. (Ағиҙел й....
ЗНАМЕНСКИЙ Сергей Евгеньевич
ЗНАМЕНСКИЙ Сергей Евгеньевич (30.8.1957, Лебедянь ҡ.), геолог. Геология‑минералогия фәндәре докторы (2008). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) Геология институтында эшләй: 1989 й....
ЗОЛОЕВ Татаркан Магометович
ЗОЛОЕВ Татаркан Магометович (17.11.1905, Терек өлкәһе Волын-Магометан а. — 15.7.1985, Мәскәү ҡ.), нефтсе‑геолог. Геология‑минералогия фәндәре кандидаты (1962). РСФСР‑ҙың атҡаҙанған...
ЗОЛОЕВА Галина Михайловна
ЗОЛОЕВА Галина Михайловна (13.10.1941, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны Йәрмәкәй а.), тау инженеры‑геофизик. Геол.‑минералогия ф. д‑ры (1994), проф. (1996). Почётлы ер аҫты разведкалаусыһы...
ЗОЛОТОНОШКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
ЗОЛОТОНОШКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Түрешле а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 48 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 278 кеше;...
ЗОЛОТУХИН Михаил Георгиевич
ЗОЛОТУХИН Михаил Георгиевич (4.5.1952, БАССР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Мораҡ а.), химик‑технолог. Химия ф. д‑ры (1997). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) Органик химия ин‑тында: 1986 й....
ЗОО...
ЗОО... (гр. zṓоn — хайуан, тере йән эйәһе), ҡушма һүҙҙәрҙең хайуандар донъяһына мөнәсәбәтте белдергән өлөшө (мәҫ., зоогигиена, зоотехния, зооцидтар).
Тәрж. Р.Ә. Сиражитдинов
ЗООГИГИЕНА
ЗООГИГИЕНА (зоо... һәм гигиена), хайуандар гигиенаһы, хайуан организмының тышҡы мөхит м‑н үҙ‑ара мөнәсәбәтен өйрәнгән һәм а.х. малын рациональ аҫрау шарттарын билдәләгән...
ЗООЛОГИЯ
ЗООЛОГИЯ (зоо... һәм ...логия), хайуандар т‑дағы фән, хайуандар донъяһының төрлөлөгөн, уларҙың төҙөлөшөн һәм йәшәү рәүешен, таралыуын, тирә‑яҡ мөхит м‑н бәйләнешен, индивидуаль...
ЗООЛОГИЯ МУЗЕЙҘАРЫ
ЗООЛОГИЯ МУЗЕЙҘАРЫ, зоол. объекттарҙы комплектлау, һаҡлау һәм өйрәнеүҙе тормошҡа ашырған ғилми‑тикшеренеү һәм ғилми‑ағартыу учреждениелары. З.м. коллекциялары ғилми...
ЗООНОЗДАР
ЗООНОЗДАР (зоо... һәм гр. nosos — ауырыу), хайуандарҙың инфекцион һәм паразитар ауырыуҙары. Кешегә хайуандарҙан йоғоуы мөмкин булған ауырыуҙар ҙа З. тип атала. Башҡортостанда...
ЗООТЕХНИЯ
ЗООТЕХНИЯ (зоо... һәм гр. téchnе — сәнғәт, оҫталыҡ), а.х. малдарын үрсетеү, ашатыу, аҫрау һәм файҙаланыу т‑дағы фән; малсылыҡтың теоретик нигеҙе. Дөйөм (ауыл хужалығы малдарын...
ЗООЦИДТАР
ЗООЦИДТАР (зоо... һәм лат. сaedo — үлтерәм, итәм), зарарлы умыртҡалы хайуандарҙы юҡ итеү өсөн ҡулланылған пестицидтар төркөмөнә ҡараған химик препараттар. Кимереүселәргә,...