Список материалов
КОВШОВ Геннадий Николаевич
КОВШОВ Геннадий Николаевич (22.7.1936, Сталино ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (1982), проф. (1984). Ҡазан авиация ин‑тын тамамлағандан һуң (1959) “Йондоҙ” пр‑тиеһында (Осташков ҡ.) эшләй, 1961 й. алып Ҡазан авиация ин‑тында, 1968 й. — ӨАИ‑ла (1982 й. башлап мәғлүмәти‑үлсәү техникаһы каф. мөдире)....
КОВШОВА Наталья Венедиктовна
КОВШОВА Наталья Венедиктовна (26.11.1920, Өфө ҡ. — 14.8.1942, Ленинград өлкәһе Сутоки-Бяково а. янында, Новгород өлкәһе Коровитчино а. ерләнгән), Советтар Союзы Геройы (1943). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Снайперҙар мәктәбен тамамлағандан һуң (1942 й. ғинуарында) Төньяҡ-Көнбайыш фронтта хеҙмәт...
КОГАН Лев Наумович
КОГАН Лев Наумович (20.3.1923, Екатеринбург ҡ. — 15.7.1997, шунда уҡ), философ. БР ФА‑ның почётлы академигы (1991), философия фәндәре докторы (1963), профессор (1965). РСФСР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1983). Урал дәүләт университетын тамамлағандан һуң (1945) 1966 й. тиклем һәм 1977 й. алып шунда уҡ...
КОГАН Ольга Станиславовна
КОГАН Ольга Станиславовна (11.1.1959, Өфө), спорт медицинаһы табибы. Мед. ф. д‑ры (2008), проф. (2013). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1982) Өфө Хеҙмәт мед. һәм кеше экологияһы ҒТИ‑нда, 1996 й. алып БДПУ‑ла эшләй. 2001 й. башлап Башҡ‑н физик культура ин‑тында: адаптив физкультура ф‑ты деканы, 2002 й. —...
КОГНИТИВ ЛИНГВИСТИКА
КОГНИТИВ ЛИНГВИСТИКА, тел ғилемендәге тел һәм фекерләү мөнәсәбәте мәсьәләләрен; танып белеү процесында телдең ролен; лексик һәм грамматик семантикаға һалынған төрлө типтағы белемде ойоштороу һәм фаразлау ысулдарын һ.б. өйрәнгән йүнәлеш. К.л. теорияһы, семантик билдәләр һәм функциялар (семантик, лексик-семантик,...
КОДИКОЛОГИЯ
КОДИКОЛОГИЯ (лат. codex — китап һәм ...логия), боронғо ҡулъяҙма китаптың һәм уның йыйынтыҡтарының ижад ителеү һәм таралыу тарихын, матди һәм мәҙәни ҡиммәтен, хәҙ. торошон өйрәнгән ярҙамсы тарихи-филол. фән; төбәктәге ижт. фекерҙе формалаштырыуға булышлыҡ иткән яҙма-мәҙәни традицияларҙың йәшәйәше һәм...
КОЖАЙ‑СЕМЁНОВКА, Миәкә р‑нындағы ауыл
КОЖАЙ‑СЕМЁНОВКА, Тимеш, Миәкә р‑нындағы ауыл, Кожай-Семёновка а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 21 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.-Көнс. табан 29 км алыҫлыҡта Кожай й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 642 кеше; 1920 — 888; 1939 — 929; 1959 — 817; 1989 — 723; 2002 — 694; 2010 — 590 кеше....
КОЖАЙ‑ЫҠ БАШЫ, Бишбүләк р‑нындағы ауыл
КОЖАЙ‑ЫҠ БАШЫ, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Михайловка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 28 км һәм Приют т. юл ст. К.‑Көнс. табан 15 км алыҫлыҡта Ыҡ й. (Кама й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1005 кеше; 1920 — 1148; 1939 — 291; 1959 — 781; 1989 — 374; 2002 — 289; 2010 — 275 кеше. Сыуаштар...
КОЖЕВНИКОВ Алексей Венедиктович
КОЖЕВНИКОВ Алексей Венедиктович (6.3.1891, Вятка губ. Хабазы а. — 5.1.1980, Мәскәү), яҙыусы. “Һаумы, юл!” (“Здравствуй, путь!”; 1936), “Океан туғаны” (“Брат океана”; 1939), “Тере һыу” (“Живая вода”; 1950) һ.б. романдар авторы. Урал халыҡтарының рев‑цияға тиклемге тормошона арналған “Алтын ярлылар” [“Золотая...
КОЖЕВНИКОВ Павел Андреевич
КОЖЕВНИКОВ Павел Андреевич (19.3.1942, БАССР‑ҙың Архангел р‑ны Сталин а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ районы Мағаш а.), Хеҙмәт Даны орд. тулы кавалеры. 1960—62 йй. Өфөнөң 1‑се ТЭЦ‑ы балта оҫтаһы. 1965 й. алып “Башстройтранс” тресының 1‑се автобазаһы, 1994 й. — “Чародейка” ААЙ водителе. 1996—2006 йй. «“Эколог”...
КОЖЕВНИКОВ Сергей Викторович
КОЖЕВНИКОВ Сергей Викторович (7.9.1958, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны Талдыболаҡ ҡсб), спортсы. Бокс б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1982). Мәскәү финанс ин‑тын тамамлаған (1989). Гастелло Н.Ф. исемендәге спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Г.С.Лучинин). РСФСР чемп. (1981), СССР чемпионатының...
КОЗИЦКИЙ Филипп Емельянович
КОЗИЦКИЙ Филипп Емельянович (23.10.1893, Киев губ. Летичевка а. — 27.4.1960, Киев), комп., музыка белгесе, педагог, муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. Украина ССР‑ының атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1943). Бөйөк Ватан һуғышы осоронда Өфөлә эвакуацияла була, 1941—43 йй. Композиторҙар союзы эшендә ҡатнаша. Башҡ. муз. фольклорын...
КОЗЛОВ Александр Фёдорович
КОЗЛОВ Александр Фёдорович (24.4.1922, Алыҫ Көнсығыш респ. Бровничи а. — 26.11.2004, Өфө), архитектор. РСФСР‑ҙың атҡ. архитекторы (1969). Архитекторҙар союзы ағзаһы (1955). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Новосибирск инженер‑төҙөлөш ин‑тын тамамлағандан һуң (1947) “Башкиргражданпроект” ин‑тының архитекторҙар...
КОЗЛОВ Алексей Павлович
КОЗЛОВ Алексей Павлович (1853, Ярославль губ. Никольский а. — 1909), Өфө губернаһынан 2‑се Дәүләт думаһы (1907) депутаты. Думала эсерҙар фракцияһы ағзаһы. Өфө өйәҙ һәм губерна земстволары, ш. уҡ Өфө ҡала думаһы гласныйы. Өфөлә хосуси һәм хеҙмәткәрҙәр эшенә үҙ-ара ярҙам итеү йәмғиәтенә нигеҙ һалыусыларҙың...
КОЗЛОВ Анатолий Александрович
КОЗЛОВ Анатолий Александрович (21.8.1946, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны Васильевка а. — 3.11.2004, Өфө), журналист. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1982). Журналистар союзы ағзаһы (1969). БДУ‑ла уҡыған (1964—67). 1967 й. алып “Советская Башкирия” гәз. (1982 й. — бүлек мөдире) хеҙм‑ре. Хәҙ. заман иҡт. мәсьәләләре...
КОЗЛОВ Валерий Григорьевич
КОЗЛОВ Валерий Григорьевич (18.4.1951, Өфө), химик. Химия ф. д‑ры (1994). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1973) Химия ин‑тында эшләй. 1994 й. алып РФА Һамар фәнни үҙәгенең Волга бассейны экологияһы ин‑тында лаб. мөдире, бер үк ваҡытта 2000 й. Волга ун‑тында (икеһе лә — Тольятти ҡ.) уҡыта. Фәнни хеҙмәттәре...
КОЗЛОВ Евгений Григорьевич
КОЗЛОВ Евгений Григорьевич (3.1.1933, Наро‑Фоминск ҡ.), тренер. Тау саңғыһы спорты б‑са РСФСР‑ҙың атҡ. тренеры (1989), бөтә Союз категориялы судья (1973). ӨАИ‑ны тамамлаған (1964). 1957 й. алып Өфөлә эшләй: “Уңыш” ДСО‑һы, 1959 й. башлап Респ. йәштәр спорт мәктәбе тренеры, 1961—71 йй. — “Хеҙмәт” ДСО‑һы,...
КОЗЛОВ Илларион Александрович
КОЗЛОВ Илларион Александрович (6.2.1878, Ҡазан — 4.12.1933, шунда уҡ), комп., скрипкасы, муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. Мәскәү консерваторияһын тамамлаған (1900). Төрки музыка ғилеменә нигеҙ һалыусыларҙың береһе. Башҡ. һәм татар халыҡ музыкаһын өйрәнеүсе һәм пропагандалаусы. Әҫәрҙәре араһында кантаталар, скрипка...
КОЗЛОВА Планета Павловна
КОЗЛОВА Планета Павловна (28.7.1945, БАССР‑ҙың Белорет р‑ны Ғәҙелша а.), педагог. Пед. ф. д‑ры (1998), проф. (2000). БР‑ҙың атҡ. уҡытыусыһы (1993), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2002). СДПИ‑ны тамамлағандан һуң (1970) 9‑сы урта мәктәп һәм 2‑се тәрбиә-хеҙмәт колонияһы уҡытыусыһы (бөтәһе...
КОЗЛОВА Татьяна Николаевна
КОЗЛОВА Татьяна Николаевна (29.11.1931, Урал өлк. Красноуральск эшселәр ҡсб), тренер. Тау саңғыһы спорты б‑са РСФСР‑ҙың атҡ. тренеры (1988). Урал политехник ин‑тын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1954). 1967 й. алып Өфөлә эшләй: “Хеҙмәт” ДСО‑һы ДЮСШ‑ының, 1975 й. башлап “Зенит” ДСО‑һы тренеры, 1978 й. —...
