Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

КАРУАНҺАРАЙ (Өфө)

КАРУАНҺАРАЙ, Сауҙа  рәттәре, 19 б. уртаһы — 20 б. башына ҡараған архитектура ҡомартҡыһы. Өфөлә урынлашҡан (Үрге Сауҙа майҙаны, 1). Петербург архитекторы А.И.Мельников...

КАРУАНҺАРАЙ (Ырымбур)

КАРУАНҺАРАЙ, тарих‑архитектура комплексы. Ырымбур ҡ. урынлашҡан. 1838—44 йй. В.А.Перовский инициативаһы б‑са (архитектор А.П.Брюллов проекты) ҡаланан бер аҙ ситтәрәк...

КАРЮКОВ Фәһим Сайран улы

КАРЮКОВ Фәһим Сайран улы (4.1.1948, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Яңы Кәлсер а. — 18.5.2015, Өфө ҡ.), тренер. Шайбалы хоккей буйынса Рәсәйҙең атҡаҙанған тренеры (2004), СССР‑ҙың спорт...

КАРЯКИН, Краснокама р‑нындағы ауыл

КАРЯКИН, Горбунов, Краснокама р‑нындағы ауыл, Мүзәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 12 км һәм Нефтекама т. юл ст. Т. табан 3 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 771...

КАСЁВ, Нефтекама ҡ. эсендә ауыл

КАСЁВ, ауыл, 1960 й. алып Нефтекама ҡ. эсендә. Ауылға Уҫы даруғаһының ҡаҙна ведомствоһы ерҙәрендә батша һарайы крәҫтиәндәре нигеҙ һала, 1719 й. алып билдәле (136 кеше иҫәпкә...

КАСЕЕВТАР, цирк артистары

КАСЕЕВТАР, цирк артистары ғаиләһе, акробаттар, дрессировщиктар. Рөстәм Расиҡ улы К. (18.4.1929, ТАССР‑ҙың Йәнтуған а. — 29.10.1997, Мәскәү). РФ‑тың халыҡ (1992), БАССР‑ҙың халыҡ...

КАСПРАНСКИЙ Әхмәткамал Әхмәҙинур улы

КАСПРАНСКИЙ (Измайлов) Әхмәткамал Әхмәҙинур улы [27.8.1895, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Бәйкей а. (БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) — 10.12.1937, Өфө], совет партия‑дәүләт эшмәкәре. “Хөсәйениә”...

КАСПРАНСКИЙ Рауил Рухулбаян улы

КАСПРАНСКИЙ Рауил Рухулбаян улы [18.4.1926, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Бәйкей а., (БР‑ҙың Кушнаренко районы) — 15.8.1990, Горький ҡ.], тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1980),...

КАСТОР, йондоҙ системаһы

КАСТОР, Игеҙәктәр α‑һы, өс спектраль‑ҡуш (2 зәңгәр һәм 1 ҡыҙыл) йондоҙҙан торған система. Визуаль йондоҙ дәүмәле 1m,6. Радиусы Ҡояштыҡынан яҡынса 2,5 тапҡырға ҙурыраҡ....

КАСЬЯНОВ ҠАЛАСЫҒЫ

КАСЬЯНОВ ҠАЛАСЫҒЫ, Ҡара Абыҙ мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. Б.э.т. 5—3 бб. ҡарай. Ғафури р‑ны Ҡормантау а. янында Ҡормантау һыртының көнбайыш итәгендә урынлашҡан....

КАСЬЯНОВ ТОРАҺЫ

КАСЬЯНОВ ТОРАҺЫ, Ҡормантау мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. Б.э.т. 7—6 бб. ҡарай. Ғафури р‑ны Ҡормантау а. эргәһендә Ағиҙел й. уң ярында Ҡормантау һыртының көнбайыш...

КАТАЕВ Валерий Алексеевич

КАТАЕВ Валерий Алексеевич (23.9.1964, Өфө), провизор. Фарм. ф. д‑ры (2006). БДМИ‑ны тамамлаған (1987), 1990 й. алып (өҙөклөк м‑н) шунда уҡ эшләй: 1991—93 йй. фарм. ф‑ты деканы урынбаҫары,...

КАТАЕВ Николай Анатольевич

КАТАЕВ Николай Анатольевич (22.11.1939, Сокол ҡ.), хоҡуҡ белгесе. Юридик ф. д‑ры (2004), проф. (1994). РФ‑тың атҡ. юғары мәктәп хеҙм‑ре (2010), БР‑ҙың атҡ. юрисы (1993). Эске хеҙмәт ген.‑майоры...

КАТАЕВ Николай Анатольевич

КАТАЕВ Николай Анатольевич (22.11.1939, Сокол ҡ.), хоҡуҡ белгесе. Юридик ф. д‑ры (2004), проф. (1994). РФ‑тың атҡ. юғары мәктәп хеҙм‑ре (2010), БР‑ҙың атҡ. юрисы (1993). Эске хеҙмәт ген.‑майоры...

КАТАЛИЗ

КАТАЛИЗ (гр. katalysis — емерелеү), ҡатнашҡан матдәләр м‑н ваҡытлыса химик тәьҫир итешеп, һәр бер тәьҫир итешеү циклынан һуң химик составын ҡайтарырға һәләтле катализаторҙар...

КАТАЛИЗАТОРҘАР

КАТАЛИЗАТОРҘАР, химик реакцияның тиҙлеген үҙгәртә алған һәм һуңғы продукттар составына инмәгән матдәләр. Тәьҫир итеү механизмы б‑са — кислота‑нигеҙле һәм окисланыу‑ҡайтарылыу,...

КАТАЛИТИК КРЕКИНГ

КАТАЛИТИК КРЕКИНГ, нефть сеймалын катализаторҙар ҡулланып деструктив эшкәртеү процесы. К.к. сеймалды 475—540°С т‑рала реактор һәм регенератор араһында әйләнеп йөрөүсе...

КАТАЛИТИК РЕАКЦИЯЛАР

КАТАЛИТИК РЕАКЦИЯЛАР. Электрон (окисланыу, ҡайтарылыу, гидрирлау, дегидрирлау, кислород ингән тотороҡһоҙ берләшмәләр тарҡалыу — окисланыу‑ҡайтарылыу катализы) йәки...

КАТАНОВ Николай Фёдорович

КАТАНОВ Николай Фёдорович (6.5.1862, Йәнәсәй губернаһы Йөҙөм ҡсб — 10.3.1922, Ҡазан ҡ.), тел белгесе, этнограф, төркиәтсе. Филология фәндәре (1903) һәм сағыштырма тел ғилеме (1907)...

КАТАНСКИЙ Николай Васильевич

КАТАНСКИЙ Николай Васильевич (1870—?), Өфө губернаһынан 4‑се Дәүләт думаһы (1912—17) депутаты. Дворяндарҙан. Александр хәрби уч‑щеһын тамамлаған (Мәскәү, 19 б. 90‑сы йй. башы)....