Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

СӘЙЕТБАБА УРТА МӘКТӘБЕ.

СӘЙЕТБАБА УРТА МӘКТӘБЕ, Ғафури р‑нында урынлашҡан. 1906 й. мәҙрәсә булараҡ асыла, 1918 й. алып 1‑се баҫҡыс, 1929 й. – башланғыс мәктәп, 1932 й. – колхоз йәштәре мәктәбе, 1937 й. хәҙ. статусын ала, 1969 й. – Ж.Кейекбаев ис. С.у.м. Ҡаранйылға а. филиалы бар. Компьютер класы, тамаша һәм спорт залдары,...

СӘЙЕТБАБА, Ғафури р‑нындағы ауыл

СӘЙЕТБАБА, М ы р ҙ а ҡ а й, Ғафури р‑нындағы ауыл, Сәйетбаба а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 57 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 72 км алыҫлыҡта Мәндем й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 1092 кеше; 1920 – 1798; 1939 – 1960; 1959 –__1938; 1989 – 1396; 2002 – 1543; 2010 – 1452 кеше. Башҡорттар...

СӘЙЕТБАЙ ӘЛКӘЛИН

СӘЙЕТБАЙ ӘЛКӘЛИН (?–16.5. 1740, Өфө провинцияһы Минзәлә ҡаласығы, хәҙ. Минзәлә ҡ.), башҡорт ихтилалдары (1735–40) етәкселәренең береһе. Нуғай даруғаһы Тамъян улусы башҡорто. Шул уҡ улустың старшинаһы. 1737 й. яҙында Килмәк Нурышев, Көҫәп Солтанғолов һәм Рысай Иғембәтов м‑н берлектә Нуғай даруғаһы һәм...

СӘЙЕТБАЙ, Борай р‑нындағы ауыл

СӘЙЕТБАЙ, Борай р‑нындағы ауыл, Ҡайынлыҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 21 км һәм Яңауыл т. юл ст. К. табан 89 км алыҫлыҡта Өйә й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 524 кеше; 1920 – 682; 1939 – 570; 1959 – 397; 1989 – 339; 2002 – 335; 2010 – 282 кеше. Башҡорттар йәшәй...

СӘЙЕТБАТТАЛОВ Әнүәр Ғабдулла улы

СӘЙЕТБАТТАЛОВ Әнүәр Ғабдулла улы [1.1.1886, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Муллаҡай а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) – 24.4.1988, шунда уҡ], дин әһеле. Ғ.Сәидиҙең улы. 1914–24 йй. (өҙөклөктәр м‑н) мәсеттә имам‑хатип һәм үҙе уҡып сыҡҡан Муллаҡай мәҙрәсәһенең мөҙәрисе. Аҡмулла, Ш.Бабич, З.Х.Рәсүлев, Ғ.Туҡай һ.б. м‑н...

СӘЙЕТБАТТАЛОВ Ғәлей Ғәлей улы

СӘЙЕТБАТТАЛОВ Ғәлей Ғәлей улы [17.12.1928, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Сәйетҡол а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны) – 31.7.2010, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], тел белгесе. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), филол. ф. д‑ры (1969), проф. (1971). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1988), БАССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1988),...

СӘЙЕТБАТТАЛОВ Таһир Фәйзрахман улы

СӘЙЕТБАТТАЛОВ Таһир Фәйзрахман улы (16.11.1950, БАССР‑ҙың Фёдоровка р‑ны Денис а.), зоотехник, хужалыҡ эшмәкәре. А.х. ф. д‑ры (1998). РФ‑тың (2006) һәм БР‑ҙың (1993) атҡ. а.х. хеҙм‑ре. БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1973) БАХИ‑ның уҡытыу‑тәж. хужалығында эшләй, 1977 й. алып “Туймазы” ҡошсолоҡ ф‑каһының...

СӘЙЕТГӘРӘЕВ Риф Рәйес улы

СӘЙЕТГӘРӘЕВ Риф Рәйес улы (23.8.1960, Өфө – 18.6.1996, Острув‑Велькопольски ҡ., Польша, Өфөлә ерләнгән), спортсы. Мотоспорт б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1982). Автотранспорт колледжы мотосекцияһы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Р.Ҡ.Сәфәров). “Ағиҙел”, “Башҡортостан”, “ЛУКОЙЛ– Башҡортостан”...

СӘЙЕТҒӘЛИЕВ Зифҡәт Ислам улы

СӘЙЕТҒӘЛИЕВ Зифҡәт Ислам улы (18.3.1947, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Абдулла а.), агроном, иҡтисадсы, дәүләт эшмәкәре. Иҡт. ф. д‑ры (1996). БР‑ҙың атҡ. а.х. эшмәкәре (2002). БАХИ‑ны тамамлаған (1972). 1965– 67 йй. Илеш р‑нындағы Үрге Маншыр урта, Бишҡурай һәм Исәмәт һигеҙ йыллыҡ мәктәптәрендә уҡытыусы булып...

СӘЙЕТҠОЛ ТӨП БЕЛЕМ БИРЕҮ МӘКТӘБЕ

СӘЙЕТҠОЛ ТӨП БЕЛЕМ БИРЕҮ МӘКТӘБЕ, Күгәрсен р‑нында урынлашҡан. 1877 й. 1 класлы урыҫ‑башҡорт халыҡ училищеһы булараҡ асыла, 1917 й. ябыла. 1931 й. колхозсы йәштәр мәктәбе булараҡ яңынан асыла, 1934 й. алып тулы булмаған урта мәктәп, 1975 й. Б.Ә.Шәфиев ис. урта мәктәп, 1991 й. Бәхтегәрәй Шәфиев ис. Сәйетҡол...

СӘЙЕТҠОЛ, Илеш р‑нындағы ауыл

СӘЙЕТҠОЛ, Илеш р‑нындағы ауыл, Ишҡар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 16 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 124 км алыҫлыҡта Һарыяҙ й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 365 кеше; 1920 – 439; 1939 – 419; 1959 – 384; 1989 – 241; 2002 – 218; 2010 – 218 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс...

СӘЙЕТҠОЛ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл

СӘЙЕТҠОЛ, Ә б с ә л ә м, Күгәрсен р‑нындағы ауыл, Яңы Петровка а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 15 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 80 км алыҫлыҡта Оло Эйек й. (Һаҡмар й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. – 337 кеше; 1920 – 348; 1939 – 431; 1959 – 449; 1989 – 209; 2002 – 236; 2010...

СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы

СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы [3.4.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Текән а. (БР‑ҙың Балтас р‑ны) – 27.7.2000, БР‑ҙың Тәтешле р‑ны Сорғолдо а.], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1943 й. майынан Үҙәк, Белоруссия һәм 1‑се Белоруссия фронттарында хеҙмәт итә. Герой исеменә 5‑се удар армия...

СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы

СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы [3.4.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Текән а. (БР‑ҙың Балтас районы) — 27.7.2000, БР‑ҙың Тәтешле районы Сорғолдо а.], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Тәтешле районының “Спартак” колхозында эшләй. 1943 й. майынан Үҙәк, Белоруссия һәм 1‑се Белоруссия фронттарында...

СӘЙЕТОВ Илдар Ширҡәт улы

СӘЙЕТОВ Илдар Ширҡәт улы (25.1. 1957, БАССР‑ҙың Баҡалы р‑ны Яңы Ҡорос а.), актёр. РФ‑тың атҡ. артисы (2008), БР‑ҙың халыҡ (2002) һәм атҡ. (1994) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1989). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1983; А.К.Лощенков, П.Р.Мельниченко курсы) БАДТ актёры, бер үк ваҡытта 1987–88 йй.,...

СӘЙЕТОВ Илдар Ширҡәт улы

СӘЙЕТОВ Илдар Ширҡәт улы (25.1.1957, БАССР‑ҙың Баҡалы районы Яңы Ҡорос а. — 14.10.2020, Өфө ҡ.), актёр. РФ‑тың атҡаҙанған артисы (2008), БР‑ҙың халыҡ (2002) һәм атҡаҙанған (1994) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1989). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1983; А.К.Лощенков, П.Р.Мельниченко курсы) Башҡ....

СӘЙЕТОВ Раил Идиәт улы

СӘЙЕТОВ Раил Идиәт улы, (1.1. 1952, БАССР‑ҙың Миәкә р‑ны Өршәкбаш‑Ҡарамалы а.), инженер‑электроник. Техник ф. д‑ры (2001), проф. (2008). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2001), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2007). Ленинград политехник ин‑тын тамамлаған (1980). 1988 й. алып Ташкент политехник...

СӘЙЕТОВ Сәхи Ниғмәт улы

СӘЙЕТОВ Сәхи Ниғмәт улы [25.1. 1907, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Ҡайыпҡол а. (Ырымбур өлк. Александровка р‑ны) – 9.7.1986, Өфө], актёр, режиссёр. БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1966). Башҡ. сәнғәт техникумын тамамлаған (1931; В.Мортазин‑Иманский, М.Ә.Мәһәҙиев курсы). 1931–39 йй., 1941–47 йй. Баймаҡ колхоз‑совхоз...

СӘЙЕТОВ Уйылдан Ғилман улы

СӘЙЕТОВ Уйылдан Ғилман улы [17.11.1951, БАССР‑ҙың Матрай районы Әбделнасыр а. (БР‑ҙың Хәйбулла районы)]. Философия фәндәре кандидаты (1991). БР‑ҙың атҡаҙанған матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙмәткәре (2011). ВЛКСМ ҮК эргәһендәге Юғары комсомол мәктәбен (1977), КПСС ҮК эргәһендәге Ижтимағи фәндәр академияһын...

СӘЙЕТОВ Һөйөндөк Сәхи улы

СӘЙЕТОВ Һөйөндөк Сәхи улы (10.12.1934, БАССР‑ҙың Баймаҡ районы Баймаҡ ҡсб, хәҙер Баймаҡ ҡ. — 26.3.2020, Өфө ҡ.), театр тәнҡитсеһе, театр белгесе. Сәнғәт ғилеме кандидаты (1981). РСФСР‑ҙың (1987), БАССР‑ҙың (1979) атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре. Журналистар союзы (1958), Театр эшмәкәрҙәре союзы (1966) ағзаһы....