Список материалов

ТЕРЕҒОЛОВ Нәүғәт Ғиниәтулла улы
ТЕРЕҒОЛОВ Нәүғәт Ғиниәтулла улы [4.1.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ҡарғалытамаҡ а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны)], инженер. Техник ф. канд. (1977). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника...

ТЕРЕҒОЛОВ Нәүғәт Ғиниәтулла улы
ТЕРЕҒОЛОВ Нәүғәт Ғиниәтулла улы [4.1.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ҡарғалытамаҡ а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 6.3.2019, Күмертау ҡ.], инженер. Техник ф. канд. (1977). БАССР‑ҙың...

ТЕРЕҒОЛОВ Рал Ғиниәтулла улы
ТЕРЕҒОЛОВ Рал Ғиниәтулла улы [28.2.1922, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Үрге Ҡарғалы а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 11.9.1998, Өфө], патофизиолог. БР ФА‑ның почётлы акад. (1995). Мед. ф. д‑ры...

ТЕРЕҒОЛОВ Рал Ғиниәтулла улы
ТЕРЕҒОЛОВ Рал Ғиниәтулла улы [28.2.1922, Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе Үрге Ҡарғалы а. (БР‑ҙың Благовар районы) — 11.9.1998, Өфө ҡ.], патофизиолог. БР ФА‑ның почётлы академигы...

ТЕРЕҒОЛОВ Филарит Шәрип улы
ТЕРЕҒОЛОВ Филарит Шәриф улы (26.1.1945, БАССР‑ҙың Шишмә р‑ны Шишмә а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Шишмә ҡсб), педагог. Пед. ф. д‑ры (1993), проф. (1994). БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре...

ТЕРЕҒОЛОВ Шамил Әхмәт улы
ТЕРЕҒОЛОВ Шамил Әхмәт улы (29.8.1947, Өфө — 28.11.2008, шунда уҡ), балет артисы, балетм., педагог. РФ‑тың атҡ. (1997), БАССР‑ҙың халыҡ (1985) артисы. Тереғоловтар нәҫеленән. Пермь хореография...

ТЕРЕҒОЛОВА Зәкиә Сәғәҙәт ҡыҙы
ТЕРЕҒОЛОВА Зәкиә Сәғәҙәт ҡыҙы [2.7.1943, БАССР‑ҙың Матрай р‑ны Суртанүҙәк а. (БР‑ҙың Йылайыр р‑ны)], терапевт, токсиколог, профпатолог. Мед. ф. д‑ры (1994), проф. (1995). БР‑ҙың...

ТЕРЕҒОЛОВТАР
ТЕРЕҒОЛОВТАР, дворяндар нәҫеле. Нәҫелде башлап ебәреүсе — мырҙа Йәнекәй Ҡолдашевтың (ҡара: Йәнекәевтәр) улы Тереғол Йәнекәй улы Ҡолдашев, 16 б. 2‑се ярт. Ҡасим батшалығының...

ТЕРЕНТЬЕВ Алексей Григорьевич
ТЕРЕНТЬЕВ Алексей Григорьевич (17.1.1936, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Преображенка а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Преображеновка а.), математик. Сыуаш Респ. Милли фән һәм сәнғәт...

ТЕРЕСКЕН
ТЕРЕСКЕН (Krascheninnikovia), алабута һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 8—10 төрө билдәле, Евразияның, Төньяҡ Американың тропик булмаған урман‑дала, дала һәм ярымсүл...

ТЕРЕФТАЛОИЛХЛОРИД
ТЕРЕФТАЛОИЛХЛОРИД, С6Н4(СОCl)2, терефталь (бензол-1,4-дикарбон) к‑таһы дихлорангидриды. Ҡырҡыу еҫле төҫһөҙ кристалл, tиреү 82 °С, tҡайнау 266 °С, t тоҡаныу152 °С (асыҡ тигелдә);...

ТЕРЁШИН Валерий Глебович
ТЕРЁШИН Валерий Глебович (27.4. 1951, Ленинград — 7.1.2012, Өфө ҡ.), инженер‑электромеханик. Техник ф. д‑ры (1993), проф. (1995). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1973) шунда уҡ, бер үк ваҡытта...

ТЕРИОЛОГИЯ
ТЕРИОЛОГИЯ (гр. thēríon — йәнлек һәм ...логия), м а м м а л и о л о г и я, м а м м а л о г и я, зоологияның имеҙеүселәрҙе өйрәнгән бүлеге. Йәнлектәрҙең морфологияһын, систематикаһын,...

ТЕРКӘҮЕС
ТЕРКӘҮЕС, ябай һөйләм составындағы һүҙ формаларының, ҡушма һөйләм өлөштәренең синтаксик бәйләнешен тәьмин иткән һәм грамматик характеристикаларына ҡарамайынса бәйләнеүсе...

ТЕРМИК КРЕКИНГ
ТЕРМИК КРЕКИНГ, нефть фракцияларын юғары т‑рала эшкәртеү; был осраҡта углеводород молекулаларында атом‑ара бәйләнештәрҙең өҙөлөү реакцияһы бара һәм мол. м. аҙыраҡ...

ТЕРМИНОЛОГИЯ
ТЕРМИНОЛОГИЯ (лат. terminus — сик, ҡыр һәм ...логия), ниндәй ҙә булһа махсус белем өлкәһе йәки эшмәкәрлек төшөнсәләрен аңлатҡан лексика өлкәһе, терминдар йыйылмаһы, ш. уҡ...

ТЕРМИНОЛОГИЯ КОМИССИЯҺЫ
ТЕРМИНОЛОГИЯ КОМИССИЯҺЫ, башҡ. әҙәби теленең ижт.‑сәйәси һәм фәнни‑техник терминологияһының торошон һәм үҫеше б‑са эшен өйрәнеү өлкәһендәге фәнни‑ойоштороу һәм...

ТЕРМО...
ТЕРМО... (гр. thérmē — йылы), ҡушма һүҙҙәрҙең “йылыға, температураға ҡараған” мәғәнәһен аңлатҡан өлөшө (мәҫ., термодинамика, термометр, термопластар).
Тәрж. Р.Ә.Сиражитдинов

ТЕРМОДИНАМИКА
ТЕРМОДИНАМИКА (термо... һәм гр. dýnamis — көс), физиканың йылылыҡ эффекттары м‑н оҙатылған процестарҙа энергияның әүерелеүе законлыҡтарын, ш. уҡ термодинамик тигеҙләнеш...

ТЕРМОМЕТР
ТЕРМОМЕТР (термо... һәм гр. metron — үлсәм), т‑раны үлсәү приборы, уның эшләүе матдәнең физик үҙсәнлектәре (баҫым, күләм, электр ҡаршылығы һ.б.) т‑раға бәйле булыуына нигеҙләнә....