Список материалов
УҢЫШТЫ УРЫП‑ЙЫЙЫУ
УҢЫШТЫ УРЫП‑ЙЫЙЫУ, баҫыуҙан (баҡсанан, теплицанан) үҫемлекселек продукцияһын йыйып алыуҙы, әҙер продукцияны йыйып алғандан һуң эшкәртеүҙе, һаҡлау йәки һатыу урынына ташыуҙы, һаҡлауға һалып ҡуйыуҙы үҙ эсенә алған технологик ысул. Урып‑йыйыу ысулы культураның биол. үҙенсәлектәрен, климат шарттарын һәм...
УПҠАНКҮЛ, Асҡын р‑нындағы ауыл
УПҠАНКҮЛ, Асҡын р‑нындағы ауыл, Яубүләк а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 20 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 128 км алыҫлыҡта Упҡанкүл (Ҡариҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 751 кеше; 1920 — 864; 1939 — 703; 1959 — 850; 1989 — 524; 2002 — 508; 2010 — 404 кеше. Башҡорттар...
УПҠАНКҮЛ, күл
УПҠАНКҮЛ, Ҡариҙел й. басс. күл, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965). Нуриман р‑ны Нимесләр а. көнбайышҡа табан 2 км алыҫлыҡта Ағиҙел буйы убалы тигеҙлегендә урынлашҡан. Күл өҫтө майҙаны 0,1 км2, оҙонлоғо 2,5 км, киңлеге 150— 180 м. Иҫке үҙән, формаһы даға һымаҡ. Һыу кимәле күтәрелгәндә Ҡариҙел й. м‑н ҡушыла....
УПҠАНКҮЛ, төбәк
УПҠАНКҮЛ, төбәк, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1985). Асҡын р‑ны Упҡанкүл а. көньяҡ ситендә, Ағиҙел буйы убалы тигеҙлегенең төньяҡ өлөшөндә урынлашҡан. Майҙаны 3 га. Күл‑һаҙлыҡ комплексынан ғибәрәт, ш. уҡ исемле күлде һәм карстан барлыҡҡа килгән һаҙлыҡты үҙ эсенә ала. Ағар төбәк, һыу кимәле күтәрелгәндә Ҡурғаш...
УРАҘ АГРАР ЛИЦЕЙЫ
УРАҘ АГРАР ЛИЦЕЙЫ, Учалы районында урынлашҡан. 1906 й. мәктәп булараҡ асыла, 1918 й. алып 1‑се баҫҡыс берҙәм хеҙмәт мәктәбе, 1932 й. — тулы булмаған урта мәктәп, 1966 й. — урта мәктәп, 1996 й. башлап хәҙерге исемен һәм статусын йөрөтә. 2020 й. Т.Й.Ғиниәтуллин исеме бирелгән. Учалы районы Ишмәкәй а....
УРАҘ, Учалы р‑нындағы ауыл
УРАҘ, Учалы р‑нындағы ауыл, Ураҙ а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 25 км һәм Учалы т. юл ст. К.-Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Урал й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 1289 кеше; 1920 — 1864; 1939 — 1240; 1959 — 848; 1989 — 972; 2002 — 1128; 2010 — 1051 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Ураҙ аграр лицейы,...
УРАҘ, һаҙлыҡ
УРАҘ, Урал й. басс. һаҙлыҡ. Учалы р‑ны Ураҙ а. көнбайышҡа табан 0,5 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Урал й. ташҡын‑һыубаҫар туғай комплексына инә. Уйһыу һаҙлыҡ, дөйөм майҙаны 1598,0 га, торфтың уртаса ҡалынлығы 2,7 м, эшкәртелмәгән торф запасы 5444,0 мең т. Ер өҫтө һыуҙары м‑н туйына. Аҡ ҡайын, ҡара ерек,...
УРАҘА БАЙРАМЫ
УРАҘА БАЙРАМЫ, У р а ҙ а ғ ә й е т е, иң мөһим мосолман байрамдарының береһе. Шәүүәл айының (мосолманк алендарының 10‑сы айы) 1‑се көнөнән башлана, 3—4 көн бара. Рамаҙан айында (мосолман календарының 9‑сы айы) 30 көн дауам иткән ураҙаның тамамланыуын аңлата, ураҙа ваҡытында мосолмандар ҡояш ҡалҡҡандан...
УРАҘАЕВА Фирҙәүес Хәләф ҡыҙы
УРАҘАЕВА Фирҙәүес Хәләф ҡыҙы (20.7.1955, БАССР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны Йәшергән а. —27.3.2011, Стәрлетамаҡ ҡ.), педагог. Психология ф. д‑ры (2003), проф. (2004). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) Стәрлетамаҡ ҡ. 26‑сы урта мәктәбендә эшләй. 1984 й. алып СДПА‑ла (2003 й. башлап психологик эксперименталь лаб....
УРАҘАҠОВ Камил Рәхмәтулла улы
УРАҘАҠОВ Камил Рәхмәтулла улы (9.8.1949, БАССР‑ҙың Мәсетле р‑ны Оло Ыҡтамаҡ а.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1994), проф. (1998). БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1996). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) БАССР‑ҙың А.х. министрлығында инженер. 1975 й. алып һәм 1996 й. — Башҡ‑н нефть ғилми‑тикшеренеү һәм...
УРАҘБАЕВ Насир Рафиҡ улы
УРАҘБАЕВ Насир Рафиҡ улы [3.4. 1902, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Үтәк а. (БР‑ҙың Ғафури р‑ны) — 31.1.1981, Өфө], дәүләт эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1962). Архангел сәнәғәт акад. тамамлаған (1939). 1919—29 йй. Стәрлетамаҡ кантонының Ҡарамыш улус башҡарма ком‑тында, Башкниготоргта,...
УРАҘБАЙ, Ишембай р‑нындағы ауыл
УРАҘБАЙ, Һ ә л ә ү е к б а ш, Ишембай р‑нындағы ауыл, Этҡол а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 28 км һәм Салауат т. юл ст. Көнс. табан 45 км алыҫлыҡта Һәләүек й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 807 кеше; 1920 — 903; 1939 — 867; 1959 — 936; 1989 — 578; 2002 — 652; 2010 — 638 кеше. Башҡорттар йәшәй...
УРАҘБАЙ, Хәйбулла р‑нындағы ауыл
УРАҘБАЙ, У р ы ҫ б а й, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Аҡъюл а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 70 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнб. табан 126 км алыҫлыҡта Йылайыр й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 273 кеше; 1920 — 342; 1939 — 217; 1959 — 180; 1989 — 244; 2002 — 233; 2010 — 147 кеше. Башҡорттар...
УРАҘБАҠТЫ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
УРАҘБАҠТЫ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Ҡариҙел а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 15 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 115 км алыҫлыҡта Ҡариҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 119 кеше; 1920 — 173; 1939 — 329; 1959 — 299; 1989 — 119; 2002 — 101; 2010 — 101 кеше. Башҡорттар...
УРАҘБАҠТЫ, Шишмә р‑нындағы ауыл
УРАҘБАҠТЫ, Шишмә р‑нындағы ауыл, Алкин а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 20 км һәм Алкин т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 10 км алыҫлыҡта Уҙы й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 927 кеше; 1920 — 1247; 1939 — 982; 1959 — 681; 1989 — 544; 2002 — 483; 2010 — 452 кеше. Татарҙар йәшәй (2002)....
УРАҘБАХТИН Илдар Миҙхәт улы
УРАҘБАХТИН Илдар Миҙхәт улы [9.5.1954, БАССР‑ҙың Боҙаяҙ р‑ны Атйетәр а. (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны)], хирург. Мед. ф. д‑ры (2005). БР‑ҙың атҡ. табибы (2005). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1978) Өфөнөң 8‑се дауаханаһында, 1979 й. алып Асҡын үҙәк район дауаханаһында, 1981 й. — Өфөнөң 21‑се дауаханаһында эшләй,...
УРАҘБАХТИНА Людмила Бруновна
УРАҘБАХТИНА Людмила Бруновна (18.4.1948, Ростов өлк. Романовская станицаһы), инженер‑электромеханик. Техник ф. д‑ры (1999). БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1997). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1971) шунда уҡ эшләй. 2002 й. алып Германияла йәшәй һәм эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге ҡатмарлы техник объекттарҙы мониторингылау...
УРАҘГИЛДЕ, Тәтешле р‑нындағы ауыл
УРАҘГИЛДЕ, Тәтешле р‑нындағы ауыл, Яңы Тәтешле а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 3 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 28 км алыҫлыҡта Бармыш й. (Тере Танып й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 736 кеше; 1920 — 795; 1939 — 863; 1959 — 573; 1989 — 485; 2002 — 490 кеше. Удмурттар...
УРАҘҒОЛОВ Рәлис Ришат улы
УРАҘҒОЛОВ Рәлис Ришат улы (10.1.1965, БАССР-ҙың Ҡырмыҫҡалы р-ны Иҫке Муса а.), журналист, яҙыусы. Журналистар союзы (1993), Яҙыусылар союзы (2002) ағзаһы. БДУ-ны тамамлаған (1996). 1985–87 йй. тыуған ауылында мәҙәниәт йорто директоры. 1992 й. алып “Хеҙмәт даны” (ҡара: “Кармаскалинская новь”; 1993 й....
УРАҘОВ Нәжип Харис улы
УРАҘОВ Нәжип Харис улы [1.3.1911, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Байыш а. (БР‑ҙың Ейәнсура р-ны) – 16.3.1996, Ташкент], технолог. Техник ф. д‑ры (1947), проф. (1948). Урта Азия ун‑тын тамамлаған (Ташкент, 1935). 1938–75 йй. Ташкент туҡыу һәм еңел сәнәғәт ин‑тында уҡыта. Фәнни эшмәкәрлеге туҡыма материалдарҙың...
