Список материалов
ШАШИН Валентин Дмитриевич
ШАШИН Валентин Дмитриевич (16.6. 1916, Баҡы — 22.3.1977, Мәскәү), дәүләт эшмәкәре. И.М.Губкин ис. Мәскәү нефть ин‑тын тамамлаған (1943). 1931 й. алып “Сызраньнефть” тресында токарь; 1932 й. башлап “Ишимбайнефть” тресында: быраулау мастеры, отряд нач.; 1942 й. — “Туймазанефть” тресында: быраулау төркөмө...
ШАШКА БУЙЫНСА ОЛИМПИЯ РЕЗЕРВЫ СПОРТ МӘКТӘБЕ
ШАШКА БУЙЫНСА ОЛИМПИЯ РЕЗЕРВЫ СПОРТ МӘКТӘБЕ. Ишембай ҡ. урынлашҡан. 1990 й. Профсоюздар спорт йәмғиәтенең Шашка б‑са ДЮСШ булараҡ ойошторола, 2000 й. алып Шашка б‑са респ. балалар һәм үҫмерҙәр олимпия резервы махсус спорт мәктәбе. Мәктәптә 280‑дән ашыу уҡыусы шөғөлләнә, 12 тренер‑уҡытыусы эшләй (2008)....
ШӘБАҒЫШ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
ШӘБАҒЫШ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Шәбағыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. Көнб. табан 10 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 178 кеше; 1959 — 310; 1989 — 415; 2002 — 530; 2010 — 581 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, фельдшер‑акушерлыҡ пункты,...
ШӘҒӘЛЕ ШАҠМАН БЕЙ
ШӘҒӘЛЕ ШАҠМАН БЕЙ, тамъян ҡәбиләһе башлығы. Тамъяндарҙың Нуғай Урҙаһына ҡаршы көрәшенә етәкселек итә. Шәжәрә һ.б. тарихи сығанаҡтар б‑са, Аҙнай бей, Бикбау бей, Иҫке бей, Ҡарағужаҡ бей Мөшәүәли м‑н бергә көньяҡ‑көнбайыш башҡорттарының Рус дәүләте составына инеү (ҡара: Башҡортостандың Рус дәүләтенә ҡушылыуы)...
ШӘҒӘЛИЕВ Рамаҙан Нурғәли улы
ШӘҒӘЛИЕВ Рамаҙан Нурғәли улы (1.2.1935, Силәбе өлк. Ҡоншаҡ р‑ны Мөслим а. — 20.2.2010, Силәбе ҡ.), шағир. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1989). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1986). 1959—95 йй. “Мечел” мәҙәниәт һәм техника һарайының (Силәбе) “Айгөл” татар һәм башҡорт үҙешмәкәр халыҡ коллективы етәксеһе....
ШӘЖӘРӘ
ШӘЖӘРӘ (ғәр. шаджара — ағас), төрки, монгол һ.б. халыҡтарҙа ҡәбиләнең, ырыуҙың, ғаиләнең телдән йәки яҙма рәүештә теркәлгән генеалогия тарихы; көнсығыш әҙәбиәттең тарихи‑функциональ жанры. Ш. төҙөү ырыу экзогамияһына бәйле. Башҡорттарҙа номиналь (ырыу башлығынан йәки төҙөүсенән алып ир‑егеттәр яғынан...
ШӘЙӘХМӘТОВ Ғиндулла Шириаздан улы
ШӘЙӘХМӘТОВ Ғиндулла Шириаздан улы [15.8.1930, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Сәйетбаба а. (БР‑ҙың Ғафури р‑ны)], педагог, тыуған яҡты өйрәнеүсе. РФ мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1992). Стәрлетамаҡ уҡытыусылар ин‑тын (1953), БДУ‑ны (1961) тамамлаған. 1953 й. алып Ҡурған өлк. Искәндәр, 1957 й. — Ғафури р‑нының...
ШӘЙӘХМӘТОВ Изғам Фазлыәхмәт улы
ШӘЙӘХМӘТОВ Изғам Фазлыәхмәт улы (8.7.1942, БАССР‑ҙың Миәкә р‑ны Шатмантамаҡ а.), биохимик. Биол. ф. д‑ры (2001), проф. (2007). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1967) Өфөнөң 113‑сө урта мәктәбе уҡытыусыһы, 1975 й. алып Биохимия һәм генетика ин‑тының өлкән ғилми хеҙм‑ре. 1996 й. башлап БДУ‑ла уҡыта (2002—09...
ШӘЙӘХМӘТОВ Илдар Тимерғасим улы
ШӘЙӘХМӘТОВ Илдар Тимерғасим улы (21.10.1951, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Иҫке Ҡырғыҙ а.), агроном, иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (2000). БР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (2001). БАХИ‑ны (1978), Свердловск юғары партия мәктәбен (1989) тамамлаған. 1978 й. алып Илеш р‑нында эшләй: “Уңыш” к‑зының баш агрономы, 1980 й. башлап...
ШӘЙӘХМӘТОВ Өлфәт Шәйхизаман улы
ШӘЙӘХМӘТОВ Өлфәт Шәйхизаман улы (15.4.1956, БАССР‑ҙың Баҡалы р‑ны Яңы Ҡатай а.), физик. Техник ф. д‑ры (2002), проф. (2003). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2005), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2006). БДПИ‑ны тамамлағандан һуң (1978) шунда уҡ эшләй: 2001 й. алып финанс‑иҡт. эштәре б‑са проректор,...
ШӘЙӘХМӘТОВ Фазулла Зәйнулла улы
ШӘЙӘХМӘТОВ Фазулла Зәйнулла улы [22.4.1929, БАССР‑ҙың Тамъян‑Ҡатай кантоны Ишкен а. (БР‑ҙың Учалы р‑ны) — 10.11.2002, ш. уҡ р‑ндың Рәсүл а.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). 1941—94 йй. Учалы р‑нының “Коммунар” к‑зында эшләй: 1943—46 йй. тракторсы ярҙамсыһы, 1948 й. алып тракторсы, 1959—89 йй. трактор бригадаһы...
ШӘЙБӘКОВ Риф Нәсибулла улы
ШӘЙБӘКОВ Риф Нәсибулла улы (21.6.1937, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Түб. Тимкә а. — 12.12.2015, Өфө), иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (2005). Бөтә Союз ситтән тороп уҡыу финанс‑иҡт. ин‑тын тамамлаған (Өфө, 1970). 1960 й. алып Өфө элемтә аппаратураһы з‑дында, 1973 й. башлап һәм 1982 й. — “Уфимкабель” з‑дында, 1974—76...
ШӘЙҘУЛЛИН Айҙар Мирсәйет улы
ШӘЙҘУЛЛИН Айҙар Мирсәйет улы (21.1.1977, Өфө), балет артисы. РФ‑тың атҡ. артисы (2006). Өфө хореография уч‑щеһын (1995; педагогы Ш.Ә.Тереғолов), Хеҙмәт һәм соц. мөнәсәбәттәр акад. (Мәскәү, 2005) тамамлаған. 1991 й. алып БДОБТ артисы, 1995 й. — балет солисы, 1996—97 йй. Силәбе опера һәм балет театрының,...
ШӘЙҘУЛЛИН Марат Ғәвис улы
ШӘЙҘУЛЛИН Марат Ғәвис улы [15.1.1931, БАССР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны, Ҡыҙыл Байраҡ а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) — 16.4.2007, БР‑ҙың Ҡалтасы р‑ны Краснохолмский а.], хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1979), РФ Яғыулыҡ һәм энергетика министрлығының атҡ. хеҙм‑ре (1994), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1981). ӨНИ‑не...
ШӘЙҘУЛЛИНА Фәйрүзә Динислам ҡыҙы
ШӘЙҘУЛЛИНА Фәйрүзә Динислам ҡыҙы (20.3.1951, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Лаяшты а.), хор артисы (меццо‑сопрано). БР‑ҙың халыҡ артисы (1992), БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1975). 2‑се Өфө пед. уч‑щеһын (1969), ӨДСИ‑не (1976; М.А.Букатова класы) тамамлаған. 1969 й. башлап Хор капеллаһы солисы, 1992—99 йй. һәм 2003—04...
ШӘЙЕХ‑ӘЛИ
ШӘЙЕХ‑ӘЛИ (Тынышпаев) Дәүләт Мөхәмәтйән улы (10.2.1931, Алма‑Ата), тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1998). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1985), СССР‑ҙың нефть сәнәғәте отличнигы (1980). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1954) Башҡ‑н нефть ғилми‑тикшеренеү һәм проект ин‑тында эшләй: өлкән инженер, өлкән...
ШӘЙМӘРҘӘНОВ Фәрәғәт Әхмәт улы
ШӘЙМӘРҘӘНОВ Фәрәғәт Әхмәт улы [24.2.1929, ТАССР‑ҙың Бөгөлмә кантоны Чалпы а. (ТР‑ҙың Аҙнаҡай р‑ны) — 25.8.2008, Өфө], инженер‑электромеханик. Техник ф. д‑ры (1976), проф. (1977). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1982), РСФСР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1986). Мәскәү энергетика ин‑тын тамамлағандан һуң (1953)...
ШӘЙМИЕВ Вадим Әүхәт улы
ШӘЙМИЕВ Вадим Әүхәт улы [15.6. 1954, БАССР‑ҙың Байҡыбаш р‑ны Байҡыбаш а. (БР‑ҙың Ҡариҙел р‑ны)], тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (2000). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1975) шунда уҡ уҡыта (1983—87 йй. филол. ф‑ты деканы). 2002 й. алып ӨДИСА‑ла (2005—06 йй. социология һәм соц.‑коммуникация технологиялары...
ШӘЙМӨХӘМӘТОВ Мөфтәхетдин Бәҙретдин улы
ШӘЙМӨХӘМӘТОВ Мөфтәхетдин Бәҙретдин улы [1912 й. июне, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Нимесләр а. (БР‑ҙың Нуриман р‑ны) — 1978, Өфө], Соц. Хеҙмәт Геройы (1959). 1930—34 йй. Нуриман р‑ны “Билгеләр” к‑зында эшләй. 1937— 63 йй. Өфө НЭЗ‑ында: 1939 й. алып оператор, дежур инженер, 1946 й. башлап өлкән оператор....
ШӘЙМӨХӘМӘТОВА Людмила Николаевна
ШӘЙМӨХӘМӘТОВА Людмила Николаевна (12.11.1951, Свердловск ҡ.), музыка белгесе. Сәнғәт ғилеме д‑ры (2001), проф. (2001). РФ‑тың (2007) һәм БР‑ҙың (2001) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. Урал консерваторияһын тамамлағандан һуң (Свердловск, 1976) Свердловск пед. ин‑тында эшләй. 1978—2015 йй. ӨДСИ‑лә уҡыта, бер үк...
