Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

РАМАҘАНОВ Камил Нурулла улы

РАМАҘАНОВ Камил Нурулла улы (18.5.1981, Чарджоу ҡ.), инженер‑технолог. Техник фәндәр докторы (2016). ӨДАТУ‑ны тамамлағандан һуң (2004) шунда уҡ эшләй: уҡытыусы; 2017 й. алып Авиация технологиялары һәм материалдары институты директоры; 2020 й. башлап инновацион эшмәкәрлек буйынса проректор, 2021 й. —...

ХӨСӘЙЕНОВА Рита Игоревна

ХӨСӘЙЕНОВА Рита Игоревна (25.8.1968, БАССР‑ҙың Туймазы районы Татар‑Олҡан а.), генетик. Биология фәндәре докторы (2015). БР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2020). БДУ‑ны тамамлаған (1993). 1986 й. алып Ғ.Ғ.Ҡыуатов исемендәге Республика клиник дауаханаһында, 1993 й. — “Альмири” фирмаһы бәләкәй предприятиеһында...

НӘСИБУЛЛИН Игорь Леонидович

НӘСИБУЛЛИН Игорь Леонидович (14.7.1995, Дмитриев ҡ. — 29.3.2022, Украинаның Харьков өлкәһе, БР‑ҙың Яңауыл районы Иҫке Вәрәш а. ерләнгән), танкист, өлкән лейтенант. Рәсәй Федерацияһы Геройы (2022). Донецк һәм Луганск Халыҡ Республикаларын һаҡлау буйынса махсус хәрби операцияла ҡатнашыусы (2022). Ҡазан...

КРИВОШЕЕВА Олеся Александровна

КРИВОШЕЕВА Олеся Александровна (3.12.1983, Өфө ҡ.), математик. Физика‑математика фәндәре докторы (2019). А.С.Кривошеевтың ҡыҙы. БДУ‑ны тамамлаған (2007), 2006 й. алып шунда уҡ эшләй: хисаплау математикаһы кафедраһы лаборанты, 2007 й. — уҡытыусы, бер үк ваҡытта 2015 й. башлап математика һәм мәғлүмәт...

ЙӘҺҮҘИН Ғимат Йыһангир улы

ЙӘҺҮҘИН Ғимат Йыһангир улы [1898 й. ғинуары, Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе Туҙлыҡыуыш а. (хәҙер БР‑ҙың Бәләбәй районы) — 10.7.1938, Өфө ҡ.], хужалыҡ эшмәкәре. Граждандар һуғышында ҡатнашыусы. 1916 й. алып Соҡаҙытамаҡ улус идаралығында йомошсо, һуңынан күсереп яҙыусы, 1918 й. — өйәҙ ревкомы тат.‑башҡ....

ЕМЕЛЬЯНОВ Данила Анатольевич

ЕМЕЛЬЯНОВ Данила Анатольевич (23.6.1980, Күмертау ҡ.), подполковник (2016). Рәсәй Федерацияһы Геройы (2017). Сүриәләге хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашыусы. РФ Оборона министрлығының Новосибирск хәрби институтын тамамлаған (2003). 1998 й. алып РФ Ҡораллы көстәрендә. Герой исеменә Махсус операциялар көстәренең...

СЕРАФИМОВ Максим Владимирович

СЕРАФИМОВ Максим Владимирович (8.1.1995, Өфө ҡ. — 27.2.2022, тыуған яғында ерләнгән). Өлкән лейтенант. Рәсәй Федерацияһы Геройы (2022). Донецк һәм Луганск Халыҡ Республикаларын һаҡлау буйынса махсус хәрби операцияла ҡатнашыусы (2022). Рязань юғары һауа-десант команда училищеһын тамамлаған (2018). 2013 й....

ИЛҺАМОВ Тамерлан Айсар улы

ИЛҺАМОВ Тамерлан Айсар улы (22.6.1994, БР‑ҙың Әбйәлил районы Асҡар а. — 4.7.2022, тыуған яғында ерләнгән). Гвардия прапорщигы. Рәсәй Федерацияһы Геройы (2022). Сүриәләге хәрби хәрәкәттәрҙә (2014—17), Донецк һәм Луганск Халыҡ Республикаларын һаҡлау буйынса махсус хәрби операцияла (2022) ҡатнашыусы. 2012 й....

ЯҠУПОВА Нәүфилә Нурислам ҡыҙы

ЯҠУПОВА Нәүфилә Нурислам ҡыҙы (13.6.1975, БАССР‑ҙың Бөрйән районы Иҫке Монасип а.), актриса. БР‑ҙың атҡаҙанған (2008) һәм халыҡ (2022) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (2003 й. алып). ӨДСИ‑не тамамлаған (1996; Г.А.Мөбәрәкова курсы). 1995 й. алып Салауат башҡ. драма театрында эшләй. Киң ижади диапазонлы...

АҠТУҒАНОВ Мәхмүт Сафа улы

АҠТУҒАНОВ Мәхмүт Сафа улы [25.12.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны (БР‑ҙың Мишкә районы) Яңы Сәфәр а. — 24.1.1971, Ленинград ҡ.], Советтар Союзы Геройы (1943). Майор (1969). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Хәрби пехота училищеһын тамамлаған (Боровичи ҡ., 1956). 1942 й. алып Совет армияһында. 1943 й. сентябренән...

МӘҘРӘСӘ

МӘҘРӘСӘ (ғәр. — уҡыта торған урын), урта һәм юғары мосолман уҡыу йорттары. Башҡортостанда тәүге М. 17 б. 2‑се ярт. барлыҡҡа килә (ҡара: Дини белем биреү). Мулллар инициативаһы б‑са мәсеттәр эргәһендә асыла, шәхси иғәнәләр һәм ваҡыф аҡсаһына тотола. Ырымбур мосолман диниә назараты ҡарамағында була. Уҡытыу‑тәрбиә...

"БАШВТОРМЕТ", ААЙ

“БАШВТОРМЕТ”, Башҡортостан икенсел металдары, ААЙ. Тимер-томор, ҡара һәм төҫлө металл һыныҡтарын (ҡара: Икенсел ресурстар) йыйыу һәм эшкәртеүҙе тормошҡа ашыра. Өфөлә урынлашҡан. Составы: Өфө (1931 й. нигеҙләнгән), Раевка, Стәрлетамаҡ, Туймазы, Яңауыл (бөтәһе лә — 1942), Ишембай (1943), Мәләүез, Октябрьский...

“АБДРАХМАН КАНТОН”

“АБДРАХМАН КАНТОН”, башҡ. халыҡ йыры, оҙон көй. Йырҙың легендаһын һәм варианттарын беренсе булып С.Г.Рыбаков Орск өйәҙендә (Юлыҡ а., Рәмиевтәрҙең Солтан приискыһында, Күлтабан күле янындағы йәйләүҙә) яҙып ала һәм “Урал мосолмандарының музыкаһы һәм йырҙары, уларҙың көнкүреше тураһындағы очерк менән”...

“АБДУЛЛА АХУН”

“АБДУЛЛА АХУН”, башҡ. халыҡ йыры, һалмаҡ көй. Тәүге тапҡыр 20 б. 30‑сы йй. Силәбе өлк. Ялан-Ҡатай р‑ны Тойғон а. Ә.Ҡорбанғәлиндән яҙып алына, А.Сер.Ключарёв тарафынан татар халыҡ йырҙары йыйынтығында баҫтырыла (Ҡазан, 1941). Йыр лирик‑эпик характерҙа. Абдулла Дәүләтшинға бағышланған. Йырҙың куплет төҙөлөшө...

“АБҘАҠ”, һауыҡтырыу‑спорт комплексы

“АБҘАҠ”, һауыҡтырыу‑спорт комплексы. Белорет р‑нында Ҡырҡтытау һырты армытында, Яңы Абҙаҡ т. юл ст. көньяҡ-көнбайышҡа 2,5 км һәм Белорет ҡ. көньяҡ-көнсығышҡа табан 30 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Тау саңғыһы үҙәгенән һәм ял йортонан тора. Тау саңғыһы үҙәгенә яҡынса 18 км оҙонлоҡтағы, 300 м ашыу бейеклектән...

“АБЗЕЛИЛ”, гәзит

“АБЗЕЛИЛ” (“Әбйәлил”), ижт.-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — БР-ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР-ҙың «“Осҡон” редакция‑нәшриәт комплексы» ДУП‑ы. Әбйәлил р‑ны Асҡар а. аҙнаһына 3 тапҡыр урыҫ телендә сыға. 1957 й. “Осҡон” гәз. тәржемә баҫмаһы булараҡ “Искра” исеме м‑н нәшер ителә башлай,...

“АВАНГАРД”

“АВАНГАРД”, федераль хөкүмәт пр‑тиеһы. Химия продукцияһы етештерә, сәнәғәт шартлаусан матдәләрен һынай һәм етештерә, һуғыш припастарын утилләштереүҙе тормошҡа ашыра. Стәрлетамаҡ ҡ. урынлашҡан. Составы: тауар продукцияһы, ағас тара, аҙ күләмле химия производстволары. Нитроэмалдәр, эреткестәр, нитролактар,...

“АВАНГАРД”, гәзит

“АВАНГАРД”, ижт.‑сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — БР-ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР‑ҙың «“Авангард” гәзите редакцияһы» ҡаҙна пр‑тиеһы. Кушнаренко р‑ны Кушнаренко а. аҙнаһына 3 тапҡыр урыҫ һәм татар (“Яңа көн” — “Яңы көн”) телдәрендә сыға. 1932 й. мартынан татар телендә “Яңа җиңүләргә”...