Список материалов
ЯКИМ БЕКБОВОВ
ЯКИМ БЕКБОВОВ, Б е к б о к о в, Өфө провинцияһы типтәрҙәре һәм дәүләт крәҫтиәндәренән (мариҙарҙан һәм удмурттарҙан) Уложенный комиссия депутаты. Уҫы даруғаһы Бәҙрәшбаш а. типтәре. Комиссияға керҙәштәрҙе индергән өсөн башҡорттарғаоброк түләүҙе бөтөрөү, һалым һәм йөкләмәләрҙе кәметеү, туй мәһәрен...
ЯКОБИ Иван Варфоломеевич
ЯКОБИ Иван Варфоломеевич, Я к о б и й И.В. (1726—1803, С.‑Петербург), дәүләт һәм хәрби эшмәкәр. Инфантериянан генерал (1797). 1768—74 йй. рус‑төрөк һуғышында ҡатнашыусы. Ҡоро ер шляхта кадет корпусын тамамлаған (С.‑Петербург, 1747). 1747—76 йй. рус армияһында. 1776 й. алып Әстерхан губернаторы, 1781...
ЯКОВЛЕВ Алексей Александрович
ЯКОВЛЕВ Алексей Александрович (29.3.1923, Өфө — 5.4.1990, шунда уҡ), лётчик, капитан (1946). Советтар Союзы Геройы (1946). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Энгельс хәрби авиация пилоттар мәктәбен тамамлаған (1942). Өфө паровоздар ремонтлау з‑дында эшләй. 1940 й. алып Совет Армияһында. 1943 й. ғин. башлап...
ЯКОВЛЕВ Анатолий Георгиевич
ЯКОВЛЕВ Анатолий Георгиевич (2.10.1958, БАССР‑ҙың Шишмә р‑ны Листовка а.), спортсы. Самбо б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1985). М.Е.Яковлевтың ҡустыһы. БАХИ‑ны (1984), Урал физик культура акад. (1998) тамамлаған. “Урожай” ДСО‑һы һәм 6‑сы “Геркулес” СДЮСШОР‑ы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Ю.Е.Филиппов)....
ЯКОВЛЕВ Валериан Иванович
ЯКОВЛЕВ Валериан Иванович (2.5. 1932, БАССР‑ҙың Бәләбәй р‑ны Аделькин а.), инженер‑механик. Физика‑матем. ф. д‑ры (1984), проф. (1992). Харьков авиация ин‑тын тамамлағандан һуң (1956) 39‑сы з‑дта (Иркутск ҡ.), 1959 й. алып РФА Себер бүлексәһенең С.А.Христианович ис. Теоретик һәм ғәмәли механика ин‑тында...
ЯКОВЛЕВ Виктор Николаевич
ЯКОВЛЕВ Виктор Николаевич (25.7 1951, Өфө), актёр. РФ‑тың атҡ. артисы (2006).1969—71йй.ӨДСИ‑лә уҡыған (П.Б.Харлип курсы). ГИТИС‑ты тамамлаған (1975; В.А.Вронская курсы). 1977 й. алып “Юбилейный” мәҙәниәт һарайының (Өфө) “Товарищ” халыҡ театры реж. — етәксеһе, 1979 й. — А.С.Пушкин ис. Псков драма театры...
ЯКОВЛЕВ Владимир Валентинович
ЯКОВЛЕВ Владимир Валентинович (15.4.1946, Свердловск ҡ.), инженер‑электромеханик. Техник ф. д‑ры (2000), проф. (2002). ӨАИ‑ны тамамлаған (1971). 1969 й. алып БР Төҙөлөш комплексы ғилми‑тикшеренеү, проект‑конструкторлыҡ һәм етештереү ин‑тында эшләй: 1976 й. башлап өлкән ғилми хеҙм‑р, 1988 й. — бүлек...
ЯКОВЛЕВ Иван Яковлевич
ЯКОВЛЕВ Иван Яковлевич (13.4. 1848, Сембер губ. Кошки‑Яңы Тимбай а. — 23.10.1930, Мәскәү), педагог‑мәғрифәтсе, яҙыусы. Действительный статский советник (1904). Ҡазан ун‑тын тамамлаған (1875). 1868 й. алып үҙе асҡан Сембер сыуаш уҡытыусылар мәктәбендә уҡыта (1903—19 йй. мөдир), бер үк ваҡытта 1875—1903...
ЯКОВЛЕВ Михаил Егорович
ЯКОВЛЕВ Михаил Егорович (25.3. 1952, БАССР‑ҙың Шишмә р‑ны Листовка а.), спортсы. Дзюдо б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1992), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (2003). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (2001). А.Г.Яковлевтың ағаһы. “Буревестник” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (грек‑рим көрәше б‑са тренерҙары...
ЯКОВЛЕВА Евгения Андреевна
ЯКОВЛЕВА Евгения Андреевна (13.11.1946, Белорус ССР‑ы Селец а.), тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (1998), проф. (2000). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2009), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2006), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2007). БДУ‑ны тамамлаған (1970). 1971 й. алып БДПУ‑ла эшләй: 2002—07 йй....
ЯКОВЛЕВА Людмила Викторовна
ЯКОВЛЕВА Людмила Викторовна (6.7.1958, Арзамас ҡ.), педиатр, балалар кардиологы. Мед. ф. д‑ры (2000), проф. (2002). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2014). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1981) 1985 й. тиклем Респ. балалар клиник дауаханаһында эшләй. 1991 й. алып БДМУ‑ла (2010 й. башлап дипломдан...
ЯКОВЛЕВА Марина Петровна
ЯКОВЛЕВА Марина Петровна (26.7. 1965, Өфө), химик. Химия ф. д‑ры (2010). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1988) Органик химия ин‑тында эшләй (1999 й. алып өлкән ғилми хеҙм‑р). Фәнни тикшеренеүҙәре монотерпен лактондар, аҙ молекулалы биокөйләгестәр химияһына арналған. Я. тарафынан нефтехимия (тетрагидропиран,...
ЯКОВЛЕВКА АРХЕОЛОГИК КОМПЛЕКСЫ
ЯКОВЛЕВКА АРХЕОЛОГИК КОМПЛЕКСЫ, Сармат мәҙәниәте археологик ҡомартҡылар төркөмө. Б.э.т. 5—1 бб. ҡарай. Хәйбулла р‑ны Яковлевка а. төньяҡ‑көнбайышҡа табан 0,6—2,8 км алыҫлыҡта урынлашҡан. 1945 й. Б.А.Коишевский тасуирлаған, 1989 й. Ю.А.Морозов, 1994—95 йй. В.К.Фёдоров һәм В.Н. Васильев (7 ҡурған), 2009...
ЯКОВЛЕВКА, Хәйбулла р‑нындағы ауыл
ЯКОВЛЕВКА, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Татырүҙәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 27 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т. табан 85 км алыҫлыҡта Янғыс й. (Таналыҡ й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 82 кеше; 1920 — 168; 1959 — 265; 1989 — 291; 2002 — 337; 2010 — 301 кеше. Башҡорттар, урыҫтар...
ЯКТАШ, судан үләне сорты
ЯКТАШ, судан үләне сорты. 1994 й. Ф.Х.Лоҡманова, Р.Ә.Биктимеров, Н.М.Кәбирова, Р.М.Шәрипова, Ә.Х. Шакирйәнов (БНИИЗиС) тарафынан тиҙ өлгөрә торған продуктив шәкәр соргоһының Кинельское 3 һәм судан үләненең Чишминская ранняя сорттарын яңынан ирекле һеркәләндереү ысулы м‑н сығарыла. Һабағы төҙ, нәҙек,...
ЯКУБСОН Арон Карлович
ЯКУБСОН Арон Карлович (1896, Смоленск ҡ. — 1976, Новосибирск ҡ.), дерматовенеролог. Мед. ф. д‑ры (1939), проф. (1939). Граждандар һуғышында ҡатнашыусы. Мәскәү ун‑тын тамамлағандан һуң (1919) РККА‑ла хәрби табип булып хеҙмәт итә, 1923 й. башлап Смоленск мед. ин‑тының тире һәм венерик ауырыуҙар клиникаһында...
ЯКУНИН Кузьма Петрович
ЯКУНИН Кузьма Петрович (яҡынса 1732 — 1808), Әүжән‑Петровск заводтарында эшләгән заводҡа беркетелгән крәҫтиәндәрҙән Уложенный комиссия депутаты. Ҡазан губернаһының Иҫке Мәзин а. дәүләт крәҫтиәндәренән. Комиссияға завод эштәре күләмен кәметеү, эш хаҡын арттырыу, завод хакимиәтенең власты...
ЯКУТОВ И.С. ИСЕМЕНДӘГЕ ПАРК
ЯКУТОВ И.С. ИСЕМЕНДӘГЕ ПАРК, ЯСЙ. Өфөлә урынлашҡан (Ленин урамы, 65/3). Майҙаны — 12 га. 1903 й. Өфө полицмейстеры Г.Г. Бухартовский инициативаһы б‑са халыҡ айыҡлығы паркы урынында халыҡҡа күңел асыр өсөн сквер булараҡ ойошторола, 1918 й. И.С.Якутов исеме бирелә, 1936 й. алып Балалар мәҙәниәт һәм ял...
ЯКУТОВ Иван Степанович
ЯКУТОВ Иван Степанович [20.6. 1868, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Королёв а. (БР‑ҙың Асҡын р‑ны) — 7.11.1907, Өфө], революция хәрәкәтеэшмәкәре. Өфө ҡала мәхәллә уч‑щеһын тамамлаған (1881). 1898 й. алып Өфөлә социал‑демократик төркөм ағзаһы. Өфө т. юл оҫтаханаларында (ҡара: Өфө тепловоздар ремонтлау заводы)...
ЯҠТЫКҮЛ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ЯҠТЫКҮЛ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Ташбулат а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 33 км һәм Ташбулат т. юл ст. К.‑Көнб. табан 16 км алыҫлыҡта Яҡтыкүл күле буйында урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 425 кеше; 1989 — 477; 2002 — 439; 2010 — 418 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Халҡы “Яҡтыкүл” шифаханаһында эшләй....
