Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ИВАНОВ Константин Васильевич

ИВАНОВ Константин Васильевич [15.5.1890, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Ыҫлаҡбаш а. (БР‑ҙың Бәләбәй р‑ны) — 13.3.1915, шунда уҡ], сыуаш шағиры. Сембер сыуаш уҡытыусылар мәктәбендә уҡый (1903—07), 1914 й. тиклем (өҙөклөктәр м‑н) шунда уҡ эшләй. “Ике ҡыҙ” (“Две дочери”) әкиәте, “Тимер талҡы” (“Железная мялка”)...

ИВАНОВ Леонид Маркович

ИВАНОВ Леонид Маркович (27.9.1928, Урта Волга өлк. Зимниха а. — 19.5.1996, Өфө), дирижёр, педагог. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1983). Ленинград консерваторияһын тамамлағандан һуң (1955; И.А.Мусин класы) Балтик флоты оркестрҙарының хәрби дирижёры (Балтийск, Калининград, Таллин ҡҡ.), 1961—95 йй....

ИВАНОВ Мартиниан Иванович

ИВАНОВ Мартиниан (Мартемьян) Иванович (1812—?), урыҫ тел белгесе. И. тормошо һәм эшмәкәрлеге тураһында мәғлүмәттәр аҙ һаҡланған. Уның Неплюев хәрби училищеһын тамамлауы (1831; ҡара: Неплюев кадет корпусы) һәм шунда уҡ уҡытыуы, Архангел баҡыр иретеү заводында идарасы булыуы билдәле. “Татар грамматикаһы”нда...

ИВАНОВ Михаил Михайлович

ИВАНОВ Михаил Михайлович (29.10.1905, Өфө — 28.9.1974, шунда уҡ), механик. РСФСР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1965), СССР‑ҙың нефть эшкәртеү сәнәғәте отличнигы (1967). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1925 й. алып БАССР‑ҙың Игенселек ХК‑нда, 1929 й. — Өфө урман техникумында механик, геодезист, 1930 й. — “Башжелдорстрой”...

ИВАНОВ Михаил Михайлович

ИВАНОВ Михаил Михайлович (29.10.1905, Өфө — 28.9.1974, шунда уҡ), механик. РСФСР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1965), СССР‑ҙың нефть эшкәртеү сәнәғәте отличнигы (1967). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1925 й. алып БАССР‑ҙың Игенселек ХК‑нда, 1929 й. — Өфө урман техникумында механик, геодезист, 1930 й. — “Башжелдорстрой”...

ИВАНОВ Николай Михайлович

ИВАНОВ Николай Михайлович [7.12.1919, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Булгаков а. (БР‑ҙың Өфө р‑ны) — 1.9.1987, ш. уҡ р‑ндың Искин а.], хужалыҡ эшмәкәре. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1934—83 йй. Өфө р‑нында эшләй: 1946 й. алып А.Д.Цюрупа ис. с‑зда, 1956 й. — “Родина” к‑зында (1956—75 йй. рәйес). И. етәкс....

ИВАНОВ Пётр Игнатьевич

ИВАНОВ Пётр Игнатьевич (15.2.1904, Өфө — 9.4.1945, Ланжгот ҡ., Чехия, Кути а. ерләнгән, Словакия), кавалерист, гвардия майоры. Советтар Союзы Геройы (1946). Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы. РККА‑ның Бөтә Рәсәй ҮБК ис. Беренсе совет хәрби мәктәбен (Мәскәү, 1924), РККА‑ның командирҙар составын...

ИВАНОВ Святослав Несторович

ИВАНОВ Святослав Несторович (3.2.1911, Түбәнге Новгород ҡ. — 13.10.2003, Екатеринбург ҡ.), геолог. СССР ФА‑һы ағза‑корр. (1970), геол.‑минералогия ф. д‑ры (1948), проф. (1953). Урал тау ин‑тын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1932). Фәнни хеҙмәттәре металлогения, петрология, тау тоҡомдары реологияһы, тектоника...

ИВАНОВ Святослав Несторович

ИВАНОВ Святослав Несторович (3.2.1911, Түбәнге Новгород ҡ. — 13.10.2003, Екатеринбург ҡ.), геолог. СССР ФА-ның мөхбир ағзаһы (1970), геология‑минералогия фәндәре докторы (1948), профессор (1953). Урал тау институтын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1932). Фәнни хеҙмәттәре металлогения, петрология, тау тоҡомдары...

ИВАНОВ Святослав Несторович, геолог

ИВАНОВ Святослав Несторович (3.2.1911, Түбәнге Новгород ҡ. — 13.10.2003, Екатеринбург ҡ.), геолог. СССР ФА‑һы ағза‑корр. (1970), геол.‑минералогия ф. д‑ры (1948), проф. (1953). Урал тау ин‑тын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1932). Фәнни хеҙмәттәре металлогения, петрология, тау тоҡомдары реологияһы, тектоника...

ИВАНОВ Тит

ИВАНОВ Тит Тит (? — 9.5.1768, С.‑Петербург), Ырымбур губернаһы Бөгөлмә һәм Ставрополь ведомствоһының дәүләт крәҫтиәндәренән Уложенный комиссия депутаты. 18 б. 40—60‑сы йй. Рәсәйҙең үҙәк губерналарынан Ырымбур губ. һөргөнгә ебәрелгән күскенселәрҙән. Комиссияға йөкләмәләр һанын кәметеү т‑да наказ индерә....

ИВАНОВ Филипп Антонович

ИВАНОВ (Стихарев) Филипп Антонович (24.10.1871, Һарытау губернаһы Плана а. — 20.7.1957, Лондон ҡ.), тау инженеры. Урал тау училищеһын (Екатеринбург ҡ., 1894), Фрайберг тау академияһын (Германия, 1901), Петербург тау институтын (1906) тамамлаған. 1894 й. Ҡытау тау округы рудниктарында, 1901—05 йй. Германия,...

ИВАНОВ Юрий Анатольевич

ИВАНОВ Юрий Анатольевич (8.7.1960, Стәрлетамаҡ ҡ.), химик. Техник ф. канд. (2001). БР‑ҙың атҡ. химигы (2007). ӨНИ-не тамамлағандан һуң (1982) “Сода” ААЙ-нда (Стәрлетамаҡ ҡ.) эшләй: кальцинирланған сода производствоһы мастеры, өлкән мастеры, 1985 й. алып цех нач. урынбаҫары , 1988 й. — цех нач., 1991 й. —...

ИВАНОВА Валентина Сергеевна

ИВАНОВА Валентина Сергеевна (13.11.1963, Өфө), тренер. Еңел атлетика б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (2005), СССР‑ҙың спорт мастеры (1986). РФ‑тың (2008) һәм БР‑ҙың (2005) атҡ. физик культура хеҙм‑ре, РФ‑тың физик культура һәм спорт отличнигы (2006). ӨДНТУ‑ны тамамлаған (1997). Гастелло Н.Ф. исемендәге спорт...

ИВАНОВА Оксана Михайловна

ИВАНОВА Оксана Михайловна (1.4.1971, Бөрө ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (2008). БДМИ‑ны тамамлаған (1994). 1998 й. алып Башҡ. физик культура институтының өлкән уҡытыусыһы, 2000 й. — философия, педагогика һәм психология кафедраһы мөдире, 2014 й. — ӨДИСА‑ның социология һәм социаль‑коммуникация...

ИВАНОВА Светлана Викторовна

ИВАНОВА Светлана Викторовна (9.2.1960, Чита ҡ.), тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (2004), проф. (2005). БДУ‑ны тамамлаған (1982), 1983 й. алып (өҙөклөктәр м‑н) шунда уҡ эшләй: 1992 й. башлап роман‑герман филологияһы ф‑ты деканы урынбаҫары, 2004 й. — инглиз филологияһы һәм мәҙәниәт‑ара коммуникациялар каф....

ИВАНОВА Светлана Романовна

ИВАНОВА Светлана Романовна (6.10.1943, БАССР‑ҙың Яңауыл р‑ны Яңауыл ҡсб), химик. Химия ф. д‑ры (1992), проф. (1994). БДУ‑ны тамамлаған (1968), 1969 й. алып шунда уҡ эшләй. Фәнни хеҙмәттәре полиолефиндарҙың йүнәлешле деструкцияһы процестары катализын тикшереү һәм кондициялы булмаған полиолефиндарҙы эшкәртеү,...

ИВАНОВА Эвилина Алексеевна

ИВАНОВА Эвилина Алексеевна (28.6.1940, Өфө), биохимик. Биол. ф. д‑ры (1997). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1966) БДМИ‑ла уҡыта, 1972 й. алып Биохимия һәм цитохимия бүлегендә эшләй, 1979 й. — БДМИ‑ның өлкән ғилми хеҙм‑ре, 1981 й. башлап Биол. ин‑тында: 1998 й. алып төп, 2000 й. — баш ғилми хеҙм‑р. Фәнни...

ИВАНОВКА ҠУРҒАНДАРЫ

ИВАНОВКА ҠУРҒАНДАРЫ, б.э.т. 16 б. — б.э. 14 б. археологик ҡомартҡылары. Хәйбулла р‑ны Ивановка а. янында Һаҡмар й. һул ярында урынлашҡан. 1945 й. Б.А.Коишевский тарафынан тасуирлана, 1974 й. ТТӘИ экспедицияһы (етәкс. А.Х.Пшеничнюк) тарафынан өйрәнелә. Тупраҡ өйөп яһалған ҡурғанлы ҡәберлектәргә (диам....

ИВАНОВКА, Дәүләкән р-нындағы ауыл

ИВАНОВКА, Дәүләкән р-нындағы ауыл, Ивановка а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. Т. ‑Көнб. табан 38 км алыҫлыҡта Юрмый й. (Сәрмәсән й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1093 кеше; 1920 — 1538; 1939 — 1147; 1959 — 1144; 1989 — 837; 2002 — 750; 2010 — 749 кеше. Урыҫтар йәшәй...