Список материалов

ЦИРЕЛЬМАН Наум Моисеевич (6.5.1937, Бельцы ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (1995), проф. (1996). БР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2012), РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2001)....

ЦИРК СӘНҒӘТЕ, акробатика, эквилибристика, жонглёрлыҡ итеү, клоунада, хайуандарҙы өйрәтеү һ.б. үҙ эсенә алған сәнғәт төрө. 19 б. аҙ. Өфөлә тәүге тапҡыр итальян труппаһы...

ЦИРКОН (нем. Zirkon), утрау силикаттары ярым класы минералы, Zr[SiO4]. Составына гафний, торий, уран, ерҙә һирәк элементтар ҡушылмалары инә. Кристалдары призма формаһында, дипирамидаль....

ЦИРКОНИЙОРГАНИК БЕРЛӘШМӘЛӘР, составында “цирконий—углерод” бәйләнеше булған органик берләшмәләр. Ц.б. цирконий 0, +2, +3, +4 окисланыу дәрәжәһендә булыуы мөмкин. Комплекстарҙың...

ЦИТОЛОГИЯ (гр. kүtos — көпшә, күҙәнәк һәм ...логия), күҙәнәктәр т-да фән. Күп күҙәнәкле хайуандарҙың, үҫемлектәрҙең туҡыма күҙәнәктәре төҙөлөшөн һәм функцияларын, ядро-цитоплазмалы...

ЦИТРОН, ц е д р а т (Citrus medica), рута һымаҡтар ғаиләһенең цитрус затына ҡараған үҫемлек. Тыуған ере — Көньяҡ Ҡытай һәм Һиндостан. Тропиктарҙа һәм субтропиктарҙа үрсетелә....

ЦИФИР МӘКТӘПТӘРЕ, Рәсәйҙә дәүләт башланғыс уҡыу йорттары. Пётр I 1714 й. указы б-са һәр бер губернала дәүләт учреждениелары, армия һәм флот, сәнәғәт һәм сауҙа өсөн, ш. уҡ...

ЦИЦЕРБИТА (Cicerbita), астра һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 20 төрө билдәле, күбеһенсә Евразияның уртаса бүлкәтендәге таулы райондарҙа таралған. Башҡортостанда...

ЦУЛЫГИН Николай Леонидович (29.5.1975, Өфө ҡ.), спортсы. Шайбалы хоккей буйынса Рәсәйҙең спорт мастеры (1995). БДПУ‑ны тамамлаған (2002). “Салауат Юлаев” СДЮШОР‑ы тәрбиәләнеүсеһе...

ЦЫБИН Иван Максимович (12.8. 1922, Ҡырғыҙ АССР-ының Яңы Фёдоровка а. — 26.7.1996, Ырымбур өлк. Добровольское а.), Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1938 й. алып...

ЦЮРУПА Александр Дмитриевич (19.9.1870, Таврия губ. Алешки ҡ. — 8.5.1928, Ҡырым АССР-ының Мухалатка а., Мәскәүҙә ерләнгән), революция хәрәкәте эшмәкәре. 1898 й. алып РСДРП ағзаһы....

ЦЮРУПА Александр Дмитриевич (19.9.1870, Таврия губ. Алешки ҡ. — 8.5.1928, Ҡырым АССР-ының Мухалатка а., Мәскәүҙә ерләнгән), революция хәрәкәте эшмәкәре. 1898 й. алып РСДРП ағзаһы....