Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒАФУРИ М. МЕМОРИАЛЬ ЙОРТ-МУЗЕЙЫ

ҒАФУРИ М. МЕМОРИАЛЬ ЙОРТ-МУЗЕЙЫ. 1964—2000 йй. Милли музей, 2001 й. алып Милли әҙәби музей филиалы. Өфөлә урынлашҡан. М.Ғафури 1923—34 йй. йәшәгән йортта 1948 й. ойошторола. Музей фондында 1,7 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. М.Ғафуриҙың шәхси әйберҙәре: пианино, көмөш портсигар, СССР Яҙыусылар союзы...

ҒАФУРИ Мәжит

  ҒАФУРИ Мәжит [Ғафуров Ғәбделмәжит (Абдулғафуров Абдулмәжит) Нурғәни улы], 20.7.1880, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Еҙем-Ҡаран а. (БР‑ҙың Ғафури р‑ны) — 28.10. 1934, Өфө, В.И. Ленин ис. паркта ерләнгән], яҙыусы. БАССР-ҙың халыҡ шағиры (1923). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934). “Рәсүлиә” (1898), “Мөхәмәҙиә”...

ҒАФУРИ РАЙОНЫ

ҒАФУРИ РАЙОНЫ, БР‑ҙың үҙәк өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡта — Архангел, көнсығышта — Белорет, көньяҡта — Ишембай, көнбайышта — Стәрлетамаҡ, Ауырғазы, төньяҡ‑көнбайышта Ҡырмыҫҡалы р‑ндары м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. Красноусол р‑ны булараҡ ойошторола, составына Стәрлетамаҡ кантоны улустары инә. 1940 й....

ҒАФУРИ, Бүздәк р-нындағы ауыл

ҒАФУРИ, Бүздәк р-нындағы ауыл, Ғафури а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Бүздәк т. юл ст. К.‑Көнс. табан 7 км алыҫлыҡта Сәрмәсән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. – 790 кеше; 1959 – 876; 1989 – 683; 2002 – 641; 2010 – 609 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, фельдшер-акушерлыҡ...

ҒАФУРОВ Мадрил Абдрахман улы

ҒАФУРОВ Мадрил Абдрахман улы (10.5.1936, БАССР-ҙың Күгәрсен р‑ны Мораҡ а.), журналист. Филос. ф. канд. (2010). БАССР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1986). Журналистар союзы ағзаһы (1957). М.А.Ғафуровтың ҡустыһы. БДУ-ны тамамлағандан һуң (1964) Өфөлә эшләй: ВЛКСМ Башҡ‑н өлкә ком‑тының, 1966 й. алып “Ленинец”...

ҒАФУРОВ Марсель Абдрахман улы

ҒАФУРОВ Марсель Абдрахман улы [10.5.1933, БАССР‑ҙың Мораҡ р‑ны Мораҡ а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны)], яҙыусы. РСФСР‑ҙың (1982) һәм БАССР-ҙың (1976) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1982). М.А.Ғафуровтың ағаһы. К.А. Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑тын тамамлаған (1955). 1958 й. алып “Ленинец” гәз....

ҒАФУРОВА Зөһрә Мофазал ҡыҙы

ҒАФУРОВА Зөһрә Мофазал ҡыҙы (15.9.1940, БАССР‑ҙың Бөрйән р‑ны Иҫке Собханғол а.), паразитолог. Мед. ф. д‑ры (1997), проф. (1997). М.М.Сәғитовтың һеңлеһе. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1963) Ҡырмыҫҡалы р‑ны туберкулёз диспансерының баш табибы булып эшләй, 1968—2001 йй. БДМУ‑ла (1994 й. алып мед. биол. һәм...

ҒАФФАРОВА Айгөл Зөфәр ҡыҙы

ҒАФФАРОВА Айгөл Зөфәр ҡыҙы (10.2.1976, БАССР‑ҙың Фёдоровка р-ны Әтәс а.), спортсы. Ауыр атлетика б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1995). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1995). Урал физик культура акад. тамамлаған (2004). “Каучук” спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе (Стәрлетамаҡ ҡ.; тренеры П.И.Никитин).1993—2004 йй....

ҒАЯЗОВ Әлфис Суфиян улы

ҒАЯЗОВ Әлфис Суфиян улы (3.6.1956, БАССР‑ҙың Асҡын райрны Иҫке Ҡаҙансы а.), педагог. БР ФА академигы (2016), Рәсәй мәғариф академияһының мөхбир ағзаһы (2009), педагогия фәндәре докторы (1996), профессор (1997). РФ‑тың (2021) һәм БР‑ҙың (2000) атҡаҙанған фән эшмәкәре, РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы...

ҒАЯЗОВА Гөлһылыу Хәлил ҡыҙы

ҒАЯЗОВА Гөлһылыу Хәлил ҡыҙы (13.10.1936, ТАССР‑ҙың Иҫке Барыш а. — 15.2.2004, Нефтекама ҡ.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1974). 1953—76 йй. (өҙөклөк м‑н) “Уралэнергострой” тресында маляр (Свердловск ҡ.): 1964 й. алып Ҡарман ДРЭС‑ының төҙөлөш идаралығында эшләй. 1955— 56 йй. “Уралэнергомонтаж” тресында (Свердловск)....

ҒАЯНОВ Зөфәр Ғаян улы

ҒАЯНОВ Зөфәр Ғаян улы (14.5.1941, БАССР‑ҙың Балтас р‑ны Һәйтәк а. — 7.3.2015, Өфө), рәссам. БР‑ҙың халыҡ (2003) һәм атҡ. (1996) рәссамы. Рәссамдар союзы ағзаһы (1975). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1981; педагогы Э.М.Сәйетов) 1987 й. тиклем БДХМ директоры. 1997—2013 йй. ӨДСА‑ла уҡыта, бер үк ваҡытта 2001—04...

ҒАЯНОВ Илдар Ихсан улы

ҒАЯНОВ Илдар Ихсан улы (19.3. 1957, БАССР‑ҙың Балтас р‑ны Һәйтәк а.), рәссам. Рәссамдар союзы ағзаһы (1998). Свердловск художество уч‑щеһын тамамлаған (1982; педагогы Г.С.Метелёв). 1986 й. алып Өфөлә йәшәй һәм эшләй. Ғ. жанр һәм тематик яҡтан төрлө булған ижады оптимистик, тулы тормош тойғоһо м‑н һуғарылған....

ҒӘБӘШИ Солтан Хәсән улы

ҒӘБӘШИ Солтан Хәсән улы (Солтанәхмәт Хәсәнғата улы; 1.5.1891, Ҡазан губ. Кесе Сулабаш а. — 8.1. 1942, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Салҡаҡ а.), композитор, фольклорсы, муз.-йәмәғәт эшмәкәре. Композиторҙар союзы ағзаһы (1940). 1898 й. “Ғосмания” мәҙрәсәһендә, һуңыраҡ Өфө реаль уч‑щеһында һәм “Ғәлиә” мәҙрәсәһендә,...

ҒӘББӘС, Ейәнсура р‑нындағы ауыл

ҒӘББӘС, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Муйнаҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 43 км һәм Һарыҡташ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 79 км алыҫлыҡта Кесе Өҫкәлек й. (Һаҡмар й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 156 кеше; 1920 — 189; 1939 — 184; 1959 — 132; 1989 — 141; 2002 — 164; 2010 — 118 кеше....

ҒӘББӘСОВ Әхнәф Ғәббәс улы

ҒӘББӘСОВ Әхнәф Ғәббәс улы [22.7.1928, БАССР-ҙың Бөрө кантоны Түбәнге Ласынтау а. (БР-ҙың Бөрө р-ны) – 20.6.2006, Өфө], анатом. Мед. ф. д-ры (1975), проф. (1977). БАССР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1986), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1986). БДМИ‑ны тамамлаған (1954), 1957 й. алып шунда уҡ эшләй: 1967—93 йй. кешенең...

ҒӘББӘСОВ Эдгар Рәфҡәт улы

ҒӘББӘСОВ Эдгар Рәфҡәт улы (28.11.1941, БАССР‑ҙың Әбйәлил районы Баҡырүҙәк ҡсб — 3.12.2018, Өфө ҡ.), автоматик идара итеү буйынса инженер-электромеханик. Ҡазан авиация институтын тамамлаған (1964). 1965 й. алып ӨПЭПБ‑ла: 1972—74 йй. конструкторҙар төркөмө етәксеһе, 1989 й. башлап тәжрибә‑конструкторлыҡ...

ҒӘББӘСОВА Илүсә Мәсғүт ҡыҙы

ҒӘББӘСОВА Илүсә Мәсғүт ҡыҙы (2.2.1950, БАССР‑ҙың Яңауыл р‑ны Ҡарман а.), тупраҡ белгесе. Биол. ф. д‑ры (2001), проф. (2003). К.А.Тимирязев ис. Мәскәү а.х. акад. тамамлағандан һуң (1973) Биология ин‑тында эшләй: 1992 й. алып өлкән, 2001 й. — баш ғилми хеҙм‑р, 2003 й. — лаб. мөдире, бер үк ваҡытта 1995...

ҒӘБДЕЛХАҠОВ Рәил Мөнир улы

ҒӘБДЕЛХАҠОВ Рәил Мөнир улы (7.2.1958, Өфө), анестезиолог-реаниматолог. Мед. ф. д‑ры (2009). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1981) 1985 й. тиклем Бәләбәй үҙәк ҡала дауаханаһында эшләй (1982 й. алып бүлек мөдире). 1987 й. башлап Респ. клиник дауаханаһында, 1989 й. — БДМУ‑ла (2000 й. алып дипломдан һуң белем...

ҒӘБДЕЛХАҠОВ Рәмзил Борис улы

ҒӘБДЕЛХАҠОВ Рәмзил Борис улы (19.2.1962, БАССР‑ҙың Яңауыл р‑ны Яңауыл ҡсб, хәҙ. Яңауыл ҡ.), тарихсы. Тарих ф. д‑ры (2005). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (1999), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2009). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1985) һәм 1992— 95 йй. 2‑се Яңауыл мәктәп‑гимназияһында, 1986 й....

ҒӘБДИЕВ Шәһәрғәзи Шаһыбал улы

ҒӘБДИЕВ Шәһәрғәзи Шаһыбал улы (9.12.1898, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Этҡол а., хәҙ. БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны 2‑се Этҡол а., — 5.7.1979, шунда уҡ), шағир‑импровизатор. Беренсе донъя, Граждандар һуғышы, 1939—40 йй. совет‑финлянд һуғыштарында ҡатнашыусы. Муллаҡай мәҙрәсәһендә, Таулыҡай мәҙрәсәһендә уҡый. Төрки,...