Список материалов
АЦИДОФИЛДАР
АЦИДОФИЛДАР (лат. acidus — әсе һәм ...фил), артыҡ кислоталылыҡ булған субстратта йәшәгән организмдар. Ацидофил микроорганизмдарға һөт к‑таһы, май к‑таһы һәм уксус к‑таһы...
АЦЕТОН, диметилкетон
АЦЕТОН, диметилкетон, СН3СОСН3, иң ябай кетон. Үҙенсәлекле еҫле төҫһөҙ шыйыҡса; tиреү −94,6°С, tҡайнау 56,5°С, тығыҙлығы 792 кг/ м3. Органик эреткестәрҙә яҡшы эрей, һыу м‑н...
АЦЕТИЛЕН, этин
АЦЕТИЛЕН, этин, CH≡CH, ацетилендар рәтендәге иң ябай углеводород. Төҫһөҙ газ; tиреү −80,8°С, tҡайнау −83,5°С, тығыҙлығы 1089,6 кг/ м3, тоҡаныу концентрацияларының сиктәре 2,5—81%...
АЦЕТАЛДӘР
АЦЕТАЛДӘР (1,1-диалкоксиалкандар һәм 1,3-диоксациклоалкандар), 1,1-, 1,2- йәки 1,3-гликолдәрҙең һәм гидратлаштырылған альдегидтарҙың HRC(OR’)(OR”) дөйөм формулалы (R, R’, R” — органик...
АҺЫЛАЙ, Өскүл, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
АҺЫЛАЙ, Өскүл, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Байым а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 85 км һәм Ташбулат т. юл ст. Т. табан 20 км алыҫлыҡта Биҙгенде й. (Кесе Ҡыҙыл й. ҡушылдығы)...
АХУНОВ Рөстәм Ринат улы
АХУНОВ Рөстәм Ринат улы (22.8.1978, Өфө ҡ.), иҡтисадсы. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2018), иҡтисад фәндәре докторы (2018). БР‑ҙың атҡаҙанған иҡтисадсыһы (2021), БР‑ҙың мәғариф отличнигы...
АХУНОВ Мәсәбих Фәтхелислам улы
АХУНОВ Мәсәбих Фәтхелислам улы [3.3.1928, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Үрге Маншыр а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) — 8.6.2008, Воронеж ҡ.], график. РСФСР‑ҙың атҡ. рәссамы (1976). РФ‑тың Рәссамдар...
АХУНОВ Ғариф (Ғарифйән) Ахунйән улы
АХУНОВ Ғариф (Ғарифйән) Ахунйән улы (18.9.1925, ТАССР‑ҙың Өсөйлө а. — 4.6.2000, Ҡазан, ТР‑ҙың Арса ҡсб ерләнгән), яҙыусы. ТР‑ҙың халыҡ яҙыусыһы (1993). ТР ФА‑ның почётлы ағзаһы (1998)....
АХУНЙӘНОВ Таһир Исмәғил улы
АХУНЙӘНОВ Таһир Исмәғил улы [15.9.1923, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Муса а. (БР‑ҙың Бишбүләк р‑ны) — 25.11.2013, Өфө], совет партия‑дәүләт эшмәкәре, яҙыусы. Тарих ф. канд. (1961)....
АХУНЙӘНОВ Әнүәр Мәхмүт улы
АХУНЙӘНОВ Әнүәр Мәхмүт улы (3.2.1914, Бөрө ҡ. — 19.5.1986, Ҡазан ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1967), профессор (1969). ТАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1984). Б.В. һуғышында...
АХУН, Учалы р‑нындағы ауыл
АХУН, Учалы р‑нындағы ауыл, Ахун а/ с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 25 км һәм Учалы т. юл ст. К.‑Көнс. табан 30 км алыҫлыҡта Ҡыйҙыш й. (Уй й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....
АХУН, Салауат р‑нындағы ауыл
АХУН, Салауат р‑нындағы ауыл, Мәсетле а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 18 км һәм Кропачёво т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т. табан 47 км алыҫлыҡта Йүрүҙән й. буйында урынлашҡан....
АХУН, Бүздәк р‑нындағы ауыл
АХУН, Бүздәк р‑нындағы ауыл, Күҙәй а/ с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Бүздәк т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 50 км алыҫлыҡта Төрөш й. (Сәрмәсән й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....
АХУН, Благовар р‑нындағы ауыл
АХУН, Благовар р‑нындағы ауыл, Троицкий а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 39 км һәм Благовар т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 52 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 123 кеше;...
АХУН УРТА МӘКТӘБЕ, Учалы р‑ны
АХУН УРТА МӘКТӘБЕ, Учалы р‑ны. 1895 й. башҡа милләттәр өсөн мәктәп (урыҫ‑башҡ.) булараҡ нигеҙ һалына, 1912 й. алып министрлыҡ мәктәбе, 1920‑се йй. 1‑се баҫҡыс берҙәм хеҙмәт...
АХУН
АХУН (фарс. — остаз), 1917 й. тиклем Рәсәйҙә мосолман руханиҙарының иң юғары дини дәрәжәһе. А. руханиҙар эшмәкәрлеген күҙәткән, гражданлыҡ эштәрен (ғаилә‑никах һәм мөлкәт)...
АХТИЯЛ, Яңауыл р‑нындағы ауыл
АХТИЯЛ, Яңауыл р‑нындағы ауыл, Истәк а/ с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Яңауыл т. юл ст. Көнс. табан 8 км алыҫлыҡта Ҡаймаш й. (Беүә й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы:...
АХТЕМИРОВ Иван
АХТЕМИРОВ Иван, Бөгөлмә ведомствоһы һәм Ставрополь провинцияһы однодворецтары, ерле һалдаттары, отставкалағы унтер‑офицерҙары, драгундары һәм һалдаттарынан Уложенный...
АХМЕДОВ Михаил Владимирович
АХМЕДОВ Михаил Владимирович (24.4.1925, Яңы Николаевка губ. Васильков а. — 27.8.1989, Воронеж ҡ.), Советтар Союзы Геройы (1943), полковник (1975). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. РСФСР ЮС‑ы...
АХМЕДОВ Михаил Владимирович
АХМЕДОВ Михаил Владимирович (24.4.1925, Яңы Николаевка губ. Васильково а. — 27.8.1989, Воронеж ҡ.), Советтар Союзы Геройы (1943), полк. (1975). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. РСФСР ЮС‑ы...
