Список материалов
ВОЛКОНСКИЙ Пётр Фёдорович
ВОЛКОНСКИЙ Пётр Фёдорович (?—1649), кенәз, дәүләт эшмәкәре. Окольничий (1645). 1630 й. алып — Кострома ҡ., 1633 й. башлап Бежецкий Верх ҡ. воеводаһы. 1636— 39 йй. Өфө воеводаһы. 1636 й. — себер татарҙары, 1639 й. ҡалмыҡтар м‑н һөйләшеүҙәр алып бара, һөҙөмтәлә Рус дәүләтенең Көньяҡ-Көнсығыш сиктәренә...
ВОЛКОНСКИЙ Григорий Семёнович
ВОЛКОНСКИЙ Григорий Семёнович (25.1.1742 — 17.6.1824, Санкт‑Петербург ҡ.), кенәз, дәүләт эшмәкәре. Генерал‑аншеф (1794), кавалериянан генерал (1803). 1768—74 йй. һәм 1787—91 йй. рус‑төрөк һуғыштарында, 1768—72 йй. Речь Посполитаяла Бар конфедерацияһын юҡ итеүҙә һәм Крәҫтиәндәр һуғышы (1773—75) барышында...
ВОЛКОВТАР
ВОЛКОВТАР, дворяндар нәҫеле. Өфө тармағына нигеҙ һалыусы — Василий (Пороша) Андреевич В. (?—1618). Баяр балаларынан. 1589 й. поместье һәм аҡсалата эш хаҡына хәрби хеҙмәткә алына. 1602 й. нуғайҙар м‑н Рәсәй подданныйлығын раҫлау т‑да һөйләшеүҙәр алып бара. 1613 й. ҡарай Ҡариҙел й. буйында һәм Брызгалово...
ВОЛКОВА Маргарита Андреевна
ВОЛКОВА Маргарита Андреевна (31.5.1930, Урал өлк. Неонилинское а. — 2.3.2009, С.‑Петербург), инженер- технолог. БАССР‑ҙың атҡ. химигы (1979). Урал политехник ин‑тын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1953) “Салаватнефтеоргсинтез” ПБ‑нда эшләй: инженер‑технолог, 1957 й. алып өлкән аппаратсы, 1960 й. смена...
ВОЛКОВА Любовь Григорьевна
ВОЛКОВА Любовь Григорьевна (17.7.1927, Тутаев ҡ. — 2014, Өфө), инженер-технолог. Соц. Хеҙмәт Геройы (1960). ӨНИ‑не тамамлаған (1962). 1945 й. алып Д.И.Менделеев ис. Ярославль НЭЗ‑ында эшләй. 1954—94 йй. Яңы Өфө НЭЗ‑ында: өлкән оператор, 1965 й. башлап ҡулайламалар начальнигы. В. ҡатнашлығында ҡулайлама...
ВОЛКОВА Екатерина Станиславовна
ВОЛКОВА Екатерина Станиславовна (16.3.1964, Куйбышев өлк. Куйбышев ҡ.), патофизиолог. Биол. ф. д‑ры (2004), проф. (2005). БДУ‑ны тамамлаған (1992). 1989 й. алып Хеҙмәт медицинаһы һәм кеше экологияһы ҒТИ‑нда эшләй, 1997 й. — 2‑се Өфө мед. уч‑щеһында, 2000 й. алып БДАУ-ҙа уҡыта, 2009 й. башлап Башҡ. физик...
ВОЛКОВ, Өфө р‑нындағы ауыл
ВОЛКОВ, Өфө р‑нындағы ауыл, Дмитриевка а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 35 км алыҫлыҡта Һикияҙ й. (Ҡармасан й. ҡушылдығы) буйында, Мәскәү— Өфө автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 191 кеше; 1959 — 417; 1989 — 587; 2002 — 647; 2010 — 707 кеше. Татарҙар, урыҫтар йәшәй...
ВОЛКОВ, Благовещен р‑нындағы ауыл
ВОЛКОВ, Благовещен р‑нындағы ауыл, Волков а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 34 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 51 км алыҫлыҡта Бағышлы й. (Уҫы й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 269 кеше; 1920 — 578; 1939 — 626; 1959 — 145; 1989 — 249; 2002 — 191; 2010 — 218 кеше. Урыҫтар...
ВОЛКОВ-КРИВУША Сергей Викторович
ВОЛКОВ‑КРИВУША Сергей Викторович (14.6.1897, С.‑Петербург — 21.10.1976, Өфө), театр эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1964). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1937). Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. ГИТИС‑ты тамамлаған (1938; Е.В.Варваци һәм В.Г.Сахновский курсы). 1920‑се йй. башынан Ҡыҙыл...
ВОЛКОВ Николай Иванович
ВОЛКОВ Николай Иванович [25.5.1924, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Ҡананикольский а. (БР‑ҙың Йылайыр р‑ны) — 23.10.1983, Магнитогорск ҡ.], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1942 й. авг. алып Сталинград, Дон, Көньяҡ-Көнбайыш, 2‑се, 3‑сө һәм 1‑се Украина фронттарында хеҙмәт итә. Герой...
ВОЛКОВ Дмитрий Семёнович
ВОЛКОВ Дмитрий Семёнович (1837, Тверь губ. — 27.2.1900, С.‑Петербург), дәүләт эшмәкәре. Действительный статский советник. Дини тәғлимәт канд. (1862). Дворян (1872). Волковтар нәҫеленән. Мәскәү дини акад. тамамлаған (1862). 1863 й. Ырымбур губ. идаралығы хеҙм‑ре, 1864 й. алып Ырымбур дәүләт милке палатаһы...
ВОЛКОВ Дмитрий Васильевич
ВОЛКОВ Дмитрий Васильевич [1718 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1727), Мәскәү губ. — 1785, Полоцк наместниклығы Крест а.], дәүләт эшмәкәре. Тайный советник (1768). Дворян (1745 й. алып). 1742 й. алып — Сит ил эштәре коллегияһында, 1756 й. башлап Батша һарайы эргәһендәге конференцияла хеҙмәт итә, 1762 й. Сит...
ВОЛКОВ 2‑се, ауыл, Черниковка ҡасабаһы эсендә
ВОЛКОВ 2‑се, ауыл, 20 б. 30‑сы йй. аҙағынан Черниковка ҡасабаһы (ҡара: Черниковск) эсендә.
Ауылға 17 б. башында Волковтарға бүләк итеп бирелгән ерҙәрҙә Волков күле буйында нигеҙ һалына. 1865 й. 2‑се В. 1 йортта 5 кеше йәшәгән. 1889 й. бында Волковтарҙан һатып алынған ерҙәрҙә төрлө губерналарҙан күскенселәр...
ВОЛЕЙБОЛ
ВОЛЕЙБОЛ (ингл. volley — осҡанда ҡаҡлыҡтырыу һәм ball — туп), спорт төрө, спортсылар ҡулдары, аяҡтары йәки баштары ярҙамында тупты бер‑береһенә ырғытып, уны селтәр аша ҡаршы яҡтың майҙанына йүнәлтергә ынтылған команда уйыны. Башҡортостанда В. б‑са беренсе секциялар Өфөлә 20 б. 20‑се йй. аҙ. — 30‑сы...
ВОЛЕВАЧ Лариса Васильевна
ВОЛЕВАЧ Лариса Васильевна (10.6. 1967, Өфө), терапевт. Мед. ф. д‑ры (2005), проф. (2011). БР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2007). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1990) 1994 й. тиклем Өфөнөң 38‑се поликлиникаһында эшләй. 1999 й. алып БДМУ‑ла (2008 й. башлап дипломдан һуң белем биреү ин‑тының поликлиника мед....
ВОЛГА-УРАЛ ТАРИХИ-ЭТНОГРАФИЯ ӨЛКӘҺЕ
ВОЛГА‑УРАЛ ТАРИХИ‑ЭТНОГРАФИЯ ӨЛКӘҺЕ, Волга ‑ Урал тарихи ‑ мәҙәни өлкәһе, Урта Волга ‑ Урал буйы тарихи ‑ этнография өлкәһе, Волга ‑ Урал тарихи ‑ мәҙәни төбәге, 2,5 мең йыл буйына фин‑уғыр (мариҙар, мордвалар, удмурттар), төрки (башҡорттар, сыуаштар, татарҙар), көнсығыш славян (белорустар,...
ВОЛГА-УРАЛ НЕФТЛЕ ҺӘМ ГАЗЛЫ ПРОВИНЦИЯҺЫ
ВОЛГА‑УРАЛ НЕФТЛЕ ҺӘМ ГАЗЛЫ ПРОВИНЦИЯҺЫ, Башҡортостан, Татарстан, Марий Эл, Сыуашстан, Удмуртия респ.; Волгоград, Киров, Свердловск өлкәләре, Ульяновск, Һамар өлкәләре, Һарытау өлкәһе, Ырымбур өлкәһе һәм Пермь крайы сиктәрендә Көнсығыш Европа платформаһының көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан. В.‑У.н.һ.г.п. ...
ВОЛГА-УРАЛ АНТЕКЛИЗАҺЫ
ВОЛГА‑УРАЛ АНТЕКЛИЗАҺЫ, В о л г а‑К а м а а н т е к л и з а һ ы, Көнсығыш Европа платформаһы сиктәрендә ер ҡабығы ҡатламдарының киң (иңе йөҙәр км) һөҙәк антиклиналь ҡалҡыуы. А.Д.Архангельский (1934) тарафынан Көнсығыш Рәсәй уйпатлығының Волга‑Кама участкаһы тип билдәләнә; Волга‑Урал нефтле һәм газлы...
ВОЛГА БУЙЫ ҺӘМУРАЛ КОМПОЗИТОРҘАРЫ МУЗЫКАҺЫ ФЕСТИВАЛЕ
ВОЛГА БУЙЫ ҺӘМ УРАЛ КОМПОЗИТОРҘАРЫ МУЗЫКАҺЫ ФЕСТИВАЛЕ. 1982 й. алып йыл һайын (1996—2001 йй., 2009 й. башҡа) Ижевск, Йошкар‑Ола, Ҡазан, Саранск, Сыктывкар, Өфө, Силәбе, Чебоксар ҡҡ. үтә. Р.Х.Ғәзизов һәм РСФСР-ҙың, ТАССР-ҙың һәм Ҡараҡалпаҡ АССР‑ының атҡ. сәнғәт эшмәкәре М.З. Яруллин инициативаһы...
ВОЛГА БУЙЫ ФЕДЕРАЛЬ ОКРУГЫ
ВОЛГА БУЙЫ ФЕДЕРАЛЬ ОКРУГЫ, Рәсәй Федерацияһының Европа өлөшөндәге адм.‑терр. берәмеге. 2000 й. 13 майында ойошторола. Башҡортостан Республикаһы, Марий Эл, Мордовия, Татарстан, Удмуртия, Сыуашстан респ., Түбәнге Новгород өлкәһе, Ырымбур өлкәһе, Һамар өлкәһе, Һарытау өлкәһе, Киров, Пенза, Ульяновск өлк.,...
