Список материалов
ДЕРМАТОГЛИФИКА
ДЕРМАТОГЛИФИКА (дермато... һәм гр. glypho — һырлайым, гравёрлайым), ус һәм табандың тире рельефын өйрәнеү; антропология ысулдарының береһе. Дерматоглифик тикшеренеүҙәр...
ДЕРМАТОВЕНЕРОЛОГИЯ
ДЕРМАТОВЕНЕРОЛОГИЯ (дермато..., лат. Venus — һөйөү алиһәһе һәм ...логия), медицинаның тире ауырыуҙарын һәм башлыса енси юл м‑н йоға торған инфекцияларҙы өйрәнгән бүлеге....
ДЕРМАТО...
ДЕРМАТО... (гр. derma, эйәлек килештә dermatos — тире), ҡушма һүҙҙәрҙең “тирегә, тире ауырыуҙарына ҡағылышлы” мәғәнәһен белдереүсе өлөшө (мәҫ., дерматовенерология, дерматоглифика).
Тәрж....
ДЕРМАТИТТАР
ДЕРМАТИТТАР (гр. derma — тире), механик, физик, химик һәм биол. сығышлы ҡуҙғытҡыстар тәьҫире арҡаһында тире шешеү ауырыуҙары. Ябай (ҡуҙғытҡыс агенттарҙың билдәле бер көсө...
ДЕРКАЧ Василий Павлович
ДЕРКАЧ Василий Павлович (31.5.1954, Өфө – 4.1.2006, шунда уҡ), тренер. Шайбалы хоккей б-са РСФСР-ҙың атҡ. тренеры (1991). Киев физик культура ин‑тын тамамлаған (1978). 1979—95 йй. “Салауат...
ДЕРЖАВИН Гаврила Романович
ДЕРЖАВИН Гаврила Романович [3.7.1743, Ҡазан губ. Кармачи а. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Сокуры а.) — 8.7.1816, Новгород губ. Званка а., ш. уҡ губернаның Хутынь монастырында ерләнгән;...
ДЕРГУН Сергей Кириллович
ДЕРГУН Сергей Кириллович (21.10.1951, БАССР‑ҙың Иглин р‑ны Вознесенка а.), рәссам. Рәссамдар союзыағзаһы (1989). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2009). Кубань...
ДЕРГАЧЁВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
ДЕРГАЧЁВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Первомайский а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 48 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 112 кеше;...
ДЕРВИЗ Сергей Павлович фон
ДЕРВИЗ Сергей Павлович фон [1857 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1863) ― 7.11.1943, Канн ҡ., Франция], ер биләүсе. Действительный статский советник (1905), камергер (1904). Мәскәү консерваторияһын...
ДЕРБИШЕВА Рәйсә Нәзиб ҡыҙы
ДЕРБИШЕВА Рәйсә Нәжиб ҡыҙы (24.1.1921, Чистополь ҡ. — 10.2.01987, Өфө), балет артисы. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1975). Ленинград хореография уч‑щеһын тамамлағандан һуң...
ДЕРБЁШКА ҠӘБЕРЛЕГЕ
ДЕРБЁШКА ҠӘБЕРЛЕГЕ, Сейәлек мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. 113—14 бб. ҡарай. ТР‑ҙың Аҡтаныш р‑ны Бүләк а. төньяҡ‑көнсығышта урынлашҡан. Дербёшка ҡасабаһы (хәҙ. көндә...
ДЕРБЕТЕВ Фёдор Иванович
ДЕРБЕТЕВ Фёдор Иванович (1740 — 24.5.1774), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Ставрополь провинцияһының суҡындырылған ҡалмыҡтарынан. И.Н.Дербетевтың...
ДЕРБЕТЕВ Иван Никитич
ДЕРБЕТЕВ Иван (Оло) Никитич (? — 1767, Мәскәү), Ставрополь ҡалмыҡ корпусының суҡындырылған ҡалмыҡтарынан Уложенный комиссия депутаты. Ставрополь провинцияһының ҡалмыҡ...
ДЕРБЕНЁВ ҠУРҒАНДАРЫ
ДЕРБЕНЁВ ҠУРҒАНДАРЫ, Сармат мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. 2—3 бб. ҡарай. Мәләүез р‑ны Йомаҡ а. көнсығышҡа табан 5 км алыҫлыҡта Ергән й. (Ағиҙел й. басс.) уң ярында...
ДЕОНТОЛОГИЯ
ДЕОНТОЛОГИЯ (гр. deon, эйәлек килештә deontos – тейешле һәм ...логия), медицинала: мед. хеҙм‑рҙәре тәртибенең юридик, проф., этик нормалары һәм ҡағиҙәләре т‑дағы ғилем. Мед....
ДЕНУДАЦИЯ
ДЕНУДАЦИЯ (лат. denudatio — яланғасланыу, асылыу), тау тоҡомдары ашалыуы ҡалдыҡтарының ҡалҡыу урындарҙан уйһыулыҡтарға күсеү һәм тупланыу процестары йыйыл маһы. Башлыса...
ДЕНИТРИФИКАЦИЯ
ДЕНИТРИФИКАЦИЯ (дe... һәм нитрификация), азоттың окисланған берләшмәләренең (нитраттар, нитриттар) — молекуляр азот, ҡайһы берҙә уның оксидтары хәленә кире ҡайтыу микробиол....
ДЕНИСОВ Олег Львович
ДЕНИСОВ Олег Львович (19.1.1952, Өфө), инженер-төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (1997). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1987). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) “НИИпромстрой”ҙа (1978 й. алып өлкән...
ДЕНИСОВ Евгений Тимофеевич
ДЕНИСОВ Евгений Тимофеевич (19.6.1930, Калуга ҡ. — 13.10.2017, Черноголовка ҡ.), физик-химик. Химия фәндәре докторы (1966), профессор (1970). РФ‑тың атҡаҙанған фән эшмәкәре (2001). Фәнни...
ДЕНИСОВ Дмитрий Витальевич
ДЕНИСОВ Дмитрий Витальевич (5.7.1970, Өфө ҡ.), спортсы. Шайбалы хоккей буйынса Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1993). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). Силәбе физик...