Список материалов
ДЕКАБРИСТАР
ДЕКАБРИСТАР, 19 б. 1‑се ярт. Рәсәйҙә йәшерен йәмғиәттәрҙә ҡатнашыусылар, улар 1825 й. 14 дек. С.‑Петербургта, 1825 й. 29 дек. — 1826 й. 3 ғин. Киев губ. Белая Церковь а. ҡораллы...
ДЕЙТЕРОМИЦЕТТАР
ДЕЙТЕРОМИЦЕТТАР, камил булмаған бәшмәктәр (Deuteromycetes), бәшмәктәр класы. 5 тәртибе (агономицеттар, бластомицеттар, гифомицеттар, меланконий һымаҡтар, сферопсидалылар),...
ДЕЙЕҮ
ДЕЙЕҮ, башҡ. мифологияһында яуыз йән эйәһе, күп башлы ғифрит. Иран мифологияһындағы дейеү образына барып тоташа. “Урал батыр”, “Аҡбуҙат”, “Заятүләк менән Һыуһылыу”...
ДЕЖНЕВ, ауыл Черниковка эсендә
ДЕЖНЕВ, ауыл, 20 б. 30-сы йй. аҙ. Черниковка эшселәр ҡсб. (ҡар.: Черниковск) эсендә.
1849 й. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 18 б. 2‑се ярт. Колокольцевтарҙың крәҫтиәндәре тарафынан)...
ДЕЖНЕВ ҠУРҒАНДАРЫ
ДЕЖНЕВ ҠУРҒАНДАРЫ, Турбаҫлы мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. 5—6 бб. аҙ. ҡарай. Өфөнөң Орджоникидзе р‑ны терр‑яһында Ағиҙел й. уң ярында урынлашҡан. Дежнев а. исеме...
ДЕДОВ, Фёдоровка р‑нындағы ауыл
ДЕДОВ, Фёдоровка р‑нындағы ауыл, Дедов а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 15 км һәм Мәләүез т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 79 км алыҫлыҡта Бөркөтлө й. (Ашҡаҙар й. ҡушылдығы) буйында...
ДЕГТЯРЬ Николай Иванович
ДЕГТЯРЬ Николай Иванович (27.12.1916, Полтава губернаһы Шевченко а. — 3.8.1986, Октябрьский ҡ., Украина ССР‑ы Котельва ҡсб ерләнгән), лётчик, гвардия полковнигы. Советтар Союзы...
ДЕГТЯРЁВА Ирина Викторовна
ДЕГТЯРЁВА Ирина Викторовна (19.9.1957, Аҡтүбә ҡ.), иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (2000), проф. (2000). БР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2007). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1981) шунда уҡ эшләй: 2000 й. алып...
ДЕГТЯРЁВ Анатолий Николаевич
ДЕГТЯРЁВ Анатолий Николаевич [19.10.1930, Красноусол р-ны Табын а. (БР-ҙың Ғафури р-ны)], конструктор. Техник ф. канд. (1991). Почётлы авиатөҙөүсе (1990). Томск политехник ин‑тын...
ДЕГТЯРЁВ Александр Николаевич
ДЕГТЯРЁВ Александр Николаевич (8.4.1952, БАССР‑ҙың Бөрө районы Иҫке Петров а.), иҡтисадсы. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2012), иҡтисад фәндәре докторы (2002), профессор (1997). БР‑ҙың...
ДЕГӘНӘК
ДЕГӘНӘК, әрекмән (Arctium), астра һымаҡтарғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 10 төрө билдәле, Евразияның урта бүлкәтендә таралған. Башҡортостанда 4 төрө үҫә. 50—200 см...
ДЕВОН
ДЕВОН, девон системаһы (осоро), палеозойҙың дүртенсе хроностратиграфик бүлексәһе. Осорҙоң башы — 416,0±2,8 млн йыл, тамамланыуы — 359,2±2,5 млн йыл (ҡара: Геохронология)....
ДЕВЛИКАМОВ Владимир Владимирович
ДЕВЛИКАМОВ Владимир Владимирович [28.7.1923, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Воскресенск а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) – 8.3.1987, Өфө], тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1971), проф. (1972)....
ДЕБУ Иосиф Львович
ДЕБУ Иосиф Львович (19.12.1774, Ливорно ҡ., Тоскана — 10.4.1842, Мәскәү), дәүләт эшмәкәре. Тайный советник (1832), ген.‑майор (1816). 1806—07 йй. рус‑прус‑француз һуғышында, 1806—12 йй....
ДЕ..., ДЕЗ...
ДЕ..., ДЕЗ... (лат. de...; фр. de..., des...), берәй нәмәнең булмауы, юҡҡа сығыуы, юҡ ителеүе (мәҫ., денитрификация, дефолианттар) йәки аҫҡа ҡарай хәрәкәт, төшөү мәғәнәләрен аңлатҡан...
ДВОРЯНЛЫҠ
ДВОРЯНЛЫҠ, закон м‑н нығытылған һәм быуындан быуынға тапшырылған өҫтөнлөктәргә эйә донъяуи ер биләүселәр, юғары һәм урта дәүләт хеҙм‑рҙәре ҡатламы. Рәсәйҙә 12—13 бб....
ДВОРЯНДАР ЙЫЙЫЛЫШЫ БИНАҺЫ
ДВОРЯНДАР ЙЫЙЫЛЫШЫ БИНАҺЫ, 19 б. тарих һәм архитектура ҡомартҡыһы. Өфөлә урынлашҡан (Ленин урамы, 14). 1856 й. архитектор А.А.Гопиус (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Хабаров) проекты...
ДВОРЯНДАР ЙЫЙЫЛЫШТАРЫ
ДВОРЯНДАР ЙЫЙЫЛЫШТАРЫ, 18 б. 2‑се ярт. — 20 б. башында Рәсәй губерна һәм өйәҙҙәрендәге ҡатлам үҙидара (ҡара: Урындағы үҙидара) органдары. 1775 й. 7 нояб. “Бөтә Рәсәй империяһы...
ДВОРНИК Александр Александрович
ДВОРНИК Александр Александрович (22.9.1950, Өфө ҡ. — 4.9.2020, шунда уҡ), рәссам. БАССР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990). Рәссамдар союзы ағзаһы (1991). Түбәнге Тагил педагогия...
ДВОРКИН Владимир Исаакович
ДВОРКИН Владимир Исаакович (28.10.1954, Октябрьский ҡ.), геофизик. Техник фәндәр докторы (2003). РФ Яғыулыҡ һәм энергетика министрлығының почётлы нефтсеһе (1997), РФ яғыулыҡ-энергетика...
