Список материалов
ЗӨБӘЙҘУЛЛИН Айҙар Хизбулла улы
ЗӨБӘЙҘУЛЛИН Айҙар Хизбулла улы (9.2.1963, Өфө ҡ.), бейеүсе. БР‑ҙың халыҡ (1997) һәм атҡаҙанған (1993) артисы. Адыгея Республикаһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (2019). Х.Ғ.Зөбәйҙуллиндың...
ЗОТОВ Виктор Никифорович
ЗОТОВ Виктор Никифорович [29.5.1925, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Баҡалы а. (БР‑ҙың Баҡалы районы) — 16.7.1996, Өфө ҡ.], миномётсы, гвардия майоры (1953). Дан орденының тулы кавалеры....
ЗОСИМА II
ЗОСИМА II (донъяуи исеме Озерова Елена Георгиевна; 1879, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Богоявленск заводы а., хәҙ. БР‑ҙың Ғафури р‑ны Красноусол а., — 15.5.1968, Өфө), дин әһеле,...
ЗОРОАСТРИЗМ
ЗОРОАСТРИЗМ, боронғо заманда һәм иртә Урта быуатта Урта Азияла, Яҡын һәм Урта Көнсығыштың Иран, Афғанстан, Әзербайжан һ.б. илдәрендә таралған дин. Һиндостандағы парстарҙа...
ЗОРИН Сергей Петрович
ЗОРИН Сергей Петрович (21.9.1889, Стәрлетамаҡ ҡ. — 20.10.1965, Өфө), инженер‑төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (1943), проф. (1944). Томск технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1921) Стәрлетамаҡ...
ЗОРИН Сергей Иванович
ЗОРИН Сергей Иванович (11.9.1911, Өфө губернаһы шул уҡ исемле өйәҙе Крюковский а. — 6.2.1954, Өфө ҡ.), Советтар Союзы Геройы (1945). 1939—40 йй. совет-финлянд һуғышында һәм Б.В. һуғышында...
ЗОРИН Владимир Викторович
ЗОРИН Владимир Викторович (26.1.1953, Өфө), химик‑органик. БР ФА-ның мөхбир ағзаһы (1995), химия ф. д‑ры (1984), проф. (1987). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (1998), РФ‑тың почётлы юғары проф....
ЗОРИКТУЕВ Вячеслав Цыденович
ЗОРИКТУЕВ Вячеслав Цыденович (5.9.1939, Бүрәт‑Монгол АССР‑ының Цакир а.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1990), проф. (1991). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1992), РФ‑тың атҡ. юғары...
ЗООЦИДТАР
ЗООЦИДТАР (зоо... һәм лат. сaedo — үлтерәм, итәм), зарарлы умыртҡалы хайуандарҙы юҡ итеү өсөн ҡулланылған пестицидтар төркөмөнә ҡараған химик препараттар. Кимереүселәргә,...
ЗООТЕХНИЯ
ЗООТЕХНИЯ (зоо... һәм гр. téchnе — сәнғәт, оҫталыҡ), а.х. малдарын үрсетеү, ашатыу, аҫрау һәм файҙаланыу т‑дағы фән; малсылыҡтың теоретик нигеҙе. Дөйөм (ауыл хужалығы малдарын...
ЗООНОЗДАР
ЗООНОЗДАР (зоо... һәм гр. nosos — ауырыу), хайуандарҙың инфекцион һәм паразитар ауырыуҙары. Кешегә хайуандарҙан йоғоуы мөмкин булған ауырыуҙар ҙа З. тип атала. Башҡортостанда...
ЗООЛОГИЯ МУЗЕЙҘАРЫ
ЗООЛОГИЯ МУЗЕЙҘАРЫ, зоол. объекттарҙы комплектлау, һаҡлау һәм өйрәнеүҙе тормошҡа ашырған ғилми‑тикшеренеү һәм ғилми‑ағартыу учреждениелары. З.м. коллекциялары ғилми...
ЗООЛОГИЯ
ЗООЛОГИЯ (зоо... һәм ...логия), хайуандар т‑дағы фән, хайуандар донъяһының төрлөлөгөн, уларҙың төҙөлөшөн һәм йәшәү рәүешен, таралыуын, тирә‑яҡ мөхит м‑н бәйләнешен, индивидуаль...
ЗООГИГИЕНА
ЗООГИГИЕНА (зоо... һәм гигиена), хайуандар гигиенаһы, хайуан организмының тышҡы мөхит м‑н үҙ‑ара мөнәсәбәтен өйрәнгән һәм а.х. малын рациональ аҫрау шарттарын билдәләгән...
ЗОО...
ЗОО... (гр. zṓоn — хайуан, тере йән эйәһе), ҡушма һүҙҙәрҙең хайуандар донъяһына мөнәсәбәтте белдергән өлөшө (мәҫ., зоогигиена, зоотехния, зооцидтар).
Тәрж. Р.Ә. Сиражитдинов
ЗОЛОТУХИН Михаил Георгиевич
ЗОЛОТУХИН Михаил Георгиевич (4.5.1952, БАССР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Мораҡ а.), химик‑технолог. Химия ф. д‑ры (1997). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) Органик химия ин‑тында: 1986 й....
ЗОЛОТОНОШКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
ЗОЛОТОНОШКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Түрешле а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 48 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 278 кеше;...
ЗОЛОЕВА Галина Михайловна
ЗОЛОЕВА Галина Михайловна (13.10.1941, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны Йәрмәкәй а.), тау инженеры‑геофизик. Геол.‑минералогия ф. д‑ры (1994), проф. (1996). Почётлы ер аҫты разведкалаусыһы...
ЗОЛОЕВ Татаркан Магометович
ЗОЛОЕВ Татаркан Магометович (17.11.1905, Терек өлкәһе Волын-Магометан а. — 15.7.1985, Мәскәү ҡ.), нефтсе‑геолог. Геология‑минералогия фәндәре кандидаты (1962). РСФСР‑ҙың атҡаҙанған...
ЗНАМЕНСКИЙ Сергей Евгеньевич
ЗНАМЕНСКИЙ Сергей Евгеньевич (30.8.1957, Лебедянь ҡ.), геолог. Геология‑минералогия фәндәре докторы (2008). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) Геология институтында эшләй: 1989 й....
