Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ИШЕМ, Мишкә р‑нындағы ауыл

ИШЕМ, Мишкә р‑нындағы ауыл, Баймырҙа а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 46 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 118 км алыҫлыҡта Әзәк й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 522 кеше; 1920 — 537; 1939 — 321; 1959 — 314; 1989 — 218; 2002 — 215; 2010 — 193 кеше. Мариҙар...

ИШЕМ, Ишембай р‑нындағы ауыл

ИШЕМ, Ишембай р‑нындағы ауыл, Петровский а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 46 км һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Көнс. табан 42 км алыҫлыҡта Егән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 231 кеше; 1920 – 231; 1939 – 351; 1959 – 295; 1989 – 157; 2002 – 106; 2010 — 89 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс...

ИШЕЛМӘЛӘР,

ИШЕЛМӘЛӘР, тау тоҡомдары массаһының ауырлыҡ көсө йоғонтоһонда битләү буйлап шыуып (ишелеп) төшөүе. Һыу м‑н йыуылыу арҡаһында битләү текәлеге артыу сәбәпле тоҡомдарҙың тигеҙлеге боҙолғанда, ашалыу йәки яуым‑төшөм һәм ер аҫты һыуҙары тәьҫирендә артыҡ дымланғанда, сейсмик тетрәүҙәр, төҙөлөш һәм хужалыҡ...

ИШЕЙ, Баймаҡ р-нындағы ауыл

ИШЕЙ, Баймаҡ р-нындағы ауыл, Темәс а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.- Көнб. табан 75 км һәм Сибай т. юл ст. 130 км алыҫлыҡта Күркәтау й. (Ҡана й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 179 кеше; 1959 — 611; 1989 — 572; 2002 — 363; 2010 — 326 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Төп мәктәп (Темәс урта...

ИШБУЛДЫ, Яңауыл р‑нындағы ауыл

ИШБУЛДЫ, Яңауыл р‑нындағы ауыл, Ишбулды а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 30 км алыҫлыҡта Атлығас й. (Тере Танып й. басс.) буйында, Өфө—Яңауыл автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1174 кеше; 1920 — 1196; 1939 — 1094; 1959 — 716; 1989 — 337; 2002 — 322; 2010 — 348...

ИШБУЛДЫ, Ахай, Әбйәлил р-нындағы ауыл

ИШБУЛДЫ, Ахай, Әбйәлил р-нындағы ауыл, Хәлил а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 32 км һәм Әлмөхәмәт т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 12 км алыҫлыҡта Оло Ҡыҙыл й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 378 кеше; 1920 — 677; 1939 — 380; 1959 — 314; 1989 — 411; 2002 — 555; 2010 — 539 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта...

ИШБУЛДИН Хәмиҙулла Әбдрәхим улы

ИШБУЛДИН Хәмиҙулла Әбдрәхим улы (23.9.1946, Үзбәк ССР‑ы Брич-Мулла а.), йырсы (драматик тенор). БР‑ҙың халыҡ артисы (1997). ӨДСИ-не тамамлағандан һуң (1978; М.Ғ.Мортазина класы) 1981 й. тиклем һәм 1994 й. алып БДОБТ, 1981—94 йй. Татар опера һәм балет театры (Ҡазан) солисы. Төп партиялары: Салауат Юлаев...

ИШБУЛДИН Рәмил Илдус улы

ИШБУЛДИН Рәмил Илдус улы (23.10.1966, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Прибельский ҡсб), йөрәк‑ҡан тамырҙары хирургы. Мед. ф. д‑ры (2007). БР‑ҙың атҡ. табибы (2009). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1989) Өфөнөң 6‑сы дауаханаһында, 2001 й. алып Респ. кардиология диспансерында (бүлек мөдире), бер үк ваҡытта 1995 й....

ИШБУЛАТОВ Хәмиҙулла Мәүлеғол улы

ИШБУЛАТОВ Хәмиҙулла Мәүлеғол улы (1826—?), кантон башлығы, сотник (1855). Пермь губ. башҡорто. 1‑се Ҡазан гимназияһын тамамлаған (1844). 1847 й. мартынан Ырымбур хәрби губернаторы канцелярияһында, нояб. алып Ваҡытлы эске ҡырғыҙ урҙаһы советында хеҙмәт итә. 1854 й. башлап 7‑се башҡ. кантонының 1‑се бүлексәһе...

ИШБУЛАТОВ Хажиәхмәт Исхаҡ улы

ИШБУЛАТОВ Хажиәхмәт Исхаҡ улы [16.3.1851, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Өйҙөрәкбаш а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 1921, Стәрлетамаҡ ҡ.], хәрби эшмәкәр. Ген.‑лейт. (1918). Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. Неплюев кадет корпусын тамамлаған. 1866— 1908 йй. һәм 1915—18 йй. рус армияһында,...

ИШБУЛАТОВ Рәхим Усман улы

ИШБУЛАТОВ Рәхим Усман улы (7.4.1911, Ырымбур губ. ш. уҡ өйәҙе Ғәбйәлил а., хәҙ. Ырымбур өлк. Ҡыуандыҡ р‑ны Башҡорт Ҡансыраһы а., — 18.6.1967, Өфө), рәссам. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1961). Рәссамдар союзы ағзаһы (1939). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Башҡ. сәнғәт техникумын тамамлаған (1934; педагогтары...

ИШБУЛАТОВ Нәғим Хажғәле улы

ИШБУЛАТОВ Нәғим Хажғәле улы [10.8.1928, БАССР‑ҙың Тамъян‑Ҡатай кантоны Ҡаҙмаш а. (БР‑ҙың Әбйәлил районы) — 7.2.2006, Өфө ҡ.], тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1975), профессор (1981). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1980). К.А.Тимирязев исемендәге Башҡ. педагогия институтын тамамлаған (1952)....

ИШБУЛАТОВ Альберт Наил улы

ИШБУЛАТОВ Альберт Наил улы (17.12.1981, Шаргунь ҡ.), спортсы. Кикбоксинг б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2001). ӨЮИ‑ны (2002), БДУ‑ны (2009) тамамлаған. “Йәшелкүл” спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе (Өфө; тренеры Д.С.Хәсәнов). Евразия чемп. (2001), Рәсәй чемпионаттарының көмөш призёры (2001—02,...

ИШБИРҘИН Эрнст Фәйзрахман улы

ИШБИРҘИН Эрнст Фәйзрахман улы (20.12.1934, БАССР‑ҙың Баймаҡ районы Ишбирҙе Руднигы ҡсб — 24.5.2019, Өфө ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1990). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1995). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1963) 1966 й. тиклем Баймаҡ мәктәп-интернатында, 1970—76 йй. СДПИ ла эшләй; 1969 й....

ИШБИРҘИН Хәлил Әнүәр улы

ИШБИРҘИН Хәлил Әнүәр улы (13.1.1963, Баймаҡ ҡ.), бейеүсе, балетмейстер. БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1989). Р.Ғ.Туйсинаның улы. ГИТИС‑ты тамамлаған (1991; педагогы Т.А.Устинова). 1983—89 йй. Ғәскәров Ф. исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбле солисы, 1991 й. алып Стәрлетамаҡ филармонияһы Бейеү театрының художество...

ИШБИРҘИН Айрат Рим улы

ИШБИРҘИН Айрат Рим улы [25.4.1958, БАССР‑ҙың Йомағужа районы Ялсы а. (БР‑ҙың Күгәрсен районы)], ботаник. Биология фәндәре докторы (2001), профессор (2003). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) Күгәрсен районы һәм Учалы ҡ. урта мәктәптәрендә, 1986 й. — БДУ‑ла уҡыта. 1989 й. алып Ботаника баҡса‑институтында...

ИШБИРҘЕ, Күгәрсен р-нындағы ауыл

ИШБИРҘЕ, Күгәрсен р-нындағы ауыл, Ишбирҙе а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 30 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 110 км алыҫлыҡта Инәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 442 кеше; 1920 — 980; 1939 — 848; 1959 — 705; 1989 — 233; 2002 — 224; 2010 — 150 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп...

ИШБИРҘЕ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл

ИШБИРҘЕ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Ишбирҙе а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. табан 56 км һәм Сибай т. юл ст. 97 км алыҫлыҡта Ялан Йылайыры й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 278 кеше; 1920 — 386; 1939 — 299; 1959 — 465; 1989 — 719; 2002 — 679; 2010 — 638 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп,...

ИШБАРС, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл

ИШБАРС, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Подлесный а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т. табан 25 км алыҫлыҡта Мәҫәле й. (Ҡуғанаҡ й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1339 кеше; 1920 — 1335; 1939 — 1505; 1959 — 1494; 1989 — 690; 2002 — 711; 2010 — 767 кеше. Сыуаштар йәшәй (2002)....

ИШБАЕВ Кәрим Ғайса улы

ИШБАЕВ Кәрим Ғайса улы (9.2.1937, Ырымбур өлкәһе Аллабирҙе а. — 15.3.2015, Стәрлетамаҡ ҡ., тыуған яғында ерләнгән), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1996), профессор (2000). РФ‑тың (2009) һәм БР‑ҙың (2002) атҡаҙанған фән эшмәкәре, БР‑ҙың атҡаҙанған уҡытыусыһы (1992), РФ‑тың почётлы юғары профессиональ...