Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

НОВОКШЕНОВ Виктор Юрьевич

НОВОКШЕНОВ Виктор Юрьевич (9.10.1951, Свердловск ҡ.), математик. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2001), физика‑матем. ф. д‑ры (1988), проф. (1996). Урал дәүләт ун‑тын тамамлағандан һуң (Свердловск...

НОВОЖИЛОВ Владимир Вениаминович

НОВОЖИЛОВ Владимир Вениаминович (23.7.1952, Сумы ҡ. — 8.8. 1994, Ишембай ҡ.), тренер. Биатлон б‑са РСФСР‑ҙың атҡ. тренеры (1991). Ырымбур пед. ин‑тын тамамлаған (1990). 1972 й. алып саңғы...

НОВОЖЁНОВ Иван Иванович

НОВОЖЁНОВ Иван Иванович (19.11. 1914, Пенза губ. Иҫке Мурава а. — 20.8.1944, Латвия ССР‑ы Викснас утары янында, Букайши ҡсб ерләнгән), артиллерист, капитан (1944). Советтар Союзы...

НОВОБЕЛЬСКИЙ, Белорет р‑нындағы ауыл

НОВОБЕЛЬСКИЙ, Белорет р‑нындағы ауыл, Шығай а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 30 км һәм Белорет т. юл ст. К.‑Көнб. табан 12 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...

НОВИКОВТАР

НОВИКОВТАР, дворяндар нәҫеле. Өфө тармағына нигеҙ һалыусы — Иван Гаврилович Н. (1730—?), Ырымбур пехота полкында хеҙмәт итә. 1780 й. Боғорослан өйәҙ суды заседателе. Боғорослан...

НОВИКОВКА, ауыл, алып Өфө эсендә

НОВИКОВКА, ауыл, 20 б. 30‑сы йй. алып Өфө эсендә. Ауылға 1857 й. Өфө өйәҙендә алпауыт Новиковтарҙың Боғорослан өйәҙе Новиковка (Покровский) а. күсерелгән крәҫтиәндәре нигеҙһала....

НОВИКОВА Лилиә Барый ҡыҙы

НОВИКОВА Лилиә Барый ҡыҙы (26.10.1946, Канск ҡ.), невролог. Мед. ф. д‑ры (2000), проф. (2002). РФ‑тың (2007) һәм БР‑ҙың (1997) атҡ. табибы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1971) 1974 й. тиклем Өфөнөң...

НОВИКОВ Юрий Олегович

НОВИКОВ Юрий Олегович (25.3. 1957, Өфө), невролог. Мед. ф. д‑ры (2001), проф. (2002). БР‑ҙың атҡ. табибы (2000). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1981) 1988 й. тиклем Өфөнөң 10‑сы дауаханаһында...

НОВИКОВ Олег Валерьянович

НОВИКОВ Олег Валерьянович (16.1. 1939, Стәрлетамаҡ ҡ. – 6.2.1990, Өфө), архитектор. БАССР‑ҙың атҡ. төҙөүсеһе (1985). Архитекторҙар союзы ағзаһы (1974). Новосибирск инженерлыҡ‑төҙөлөш...

НОВИКОВ Михаил Николаевич

НОВИКОВ Михаил Николаевич (5.5. 1941, Ташкент), кинооператор. Кинематографсылар союзы (1998), Фоторәссамдар союзы (2000) ағзаһы. Бөтә Союз дәүләт кинематография ин‑тын тамамлаған...

НОВИКОВ Валентин Аполлонович

НОВИКОВ Валентин Аполлонович (1837—1880, Өфө), тыуған яҡты өйрәнеүсе. Новиковтар нәҫеленән. 1861 й. Өфө өйәҙенең мировой аралашсыһы, 1862 й. алып Өфө өйәҙе һәм Златоуст өйәҙе...

НОВИКОВ Александр Григорьевич

НОВИКОВ Александр Григорьевич (11.10.1915, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Ярославский а., хәҙ. БР‑ҙың Дыуан р‑ны Ярославка а., — 31.7.2002, Златоуст ҡ.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1958). 1932—36 йй....

НОВЕЛЛА, сәсмә әҫәр жанры

НОВЕЛЛА (итал. novella – яңылыҡ), күләме б‑са хикәйәгә тиң, әммә унан йыш ҡына ғәҙәти булмаған сюжеты, композицияһының ыҡсым булыуы һәм тасуирлауға иғтибар бирелмәүе, финалының...

НИЯЗҒОЛ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл

НИЯЗҒОЛ, Ҡ у й т а п ҡ а н, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Абҙан а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 50 км һәм Һарыҡташ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 41 км алыҫлыҡта Әселе...

НИЯЗҒОЛ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

НИЯЗҒОЛ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Ташбулат а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 56 км һәм Ташбулат т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 10 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 235 кеше;...

НИЯЗБАЕВ Ғәбделрәүеф Хәким улы

НИЯЗБАЕВ Ғәбделрәүеф Хәким улы [1884, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Сәйет посады, хәҙ. Ырымбур өлк. Һаҡмар р‑ны Татар Ҡарғалыһы а., – 18.4.1920, АСБР‑ҙың Ҡыпсаҡ‑Ете ырыу кантоны...

НИЧКОВ Андрей Александрович

НИЧКОВ Андрей Александрович (6.12.1961, Первоуральск ҡ.), журналист. Журналистар союзы ағзаһы (1996). Урал дәүләт ун‑тын (Свердловск ҡ., 1984) тамамлаған. 1993 й. башлап “Известия...

НИФОНТ

НИФОНТ (донъяуи исеме Сапожков Александр Андреевич; 3.8.1882 – 7.10.1951, Житомир ҡ.), дин әһеле, Өфө һәм Башҡортостан епискобы (1948—50). Дини тәғлимәт канд. (1906). Монахлыҡ ҡабул...

НИФАНТОВ Иван Перфирьевич

НИФАНТОВ Иван Перфирьевич (27.10.1904, Пермь губ. Түб. Тюлька а. — 25.3.1991, Октябрьский ҡ.), хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1969). Әзербайжан нефть сәнәғәт акад. тамамлаған...

НИТРОФИЛЬ ҮҪЕМЛЕКТӘР

НИТРОФИЛЬ ҮҪЕМЛЕКТӘР, нитраттарға бай булған тупраҡта үҫкән үҫемлектәр. Бер (алабута, ҡара алабута һ.б.) йәки күп (кесерткән, сөйәл үләне һ.б.) йыллыҡ үлән, һирәгерәк ҡыуаҡ...