Список материалов
ПОВАРИСОВ Суфиян Шәмсетдин улы
ПОВАРИСОВ Суфиян Шәмсетдин улы [29.8.1924, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Тыпый а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) – 3.7.2016, Өфө], яҙыусы, тел, әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. д‑ры (1991), проф. (1993). БР‑ҙың...
ПОБОИЩЕ, Күгәрсен р-нындағы ауыл
ПОБОИЩЕ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл, Побоище а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнс. 55 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 122 км алыҫлыҡта Ямашлы й. (Һаҡмар й. басс.) башында урынлашҡан....
ПНЕВМОНИЯ
ПНЕВМОНИЯ (гр. pnéumon — үпкәләр), ү п к ә ш е ш е ү е, эске альвеоляр экссудация м‑н барған үпкәнең респиратор бүлектәренең сығанаҡ урыны зарарланыуы м‑н ҡылыҡһырланған...
ПЛЮМ‑ТЕКТОНИКА
ПЛЮМ‑ТЕКТОНИКА, геол. теория, уға ярашлы Ер мантияһында ядро— мантия сигендә барлыҡҡа килгән плюмдар — еңелсә йылынған матдәнең конвектив ағымдары була (У. Морган,...
ПЛОТНИКОВ Иван Фёдорович
ПЛОТНИКОВ Иван Фёдорович [4.9.1925, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Королёв а. (БР‑ҙың Асҡын р‑ны) —13.7.2011, Екатеринбург ҡ.], тарихсы. Тарих ф. д‑ры (1967), проф. (1968). РСФСР‑ҙың атҡ. фән...
ПЛОТНИКОВ Дмитрий Павлович
ПЛОТНИКОВ Дмитрий Павлович (2.8.1918, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Үрге Әүжән‑Петровск заводы ҡсб, хәҙ. БР‑ҙың Белорет р‑ны Үрге Әүжән а., — 4.9.2012, Пермь ҡ.), полк. (1955). Рәсәй...
ПЛОДОЯГОДНЫЙ, Баҡалы р-нындағы ауыл
ПЛОДОЯГОДНЫЙ, Баҡалы р‑нындағы ауыл, Баҡалы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 6 км һәм Туймазы т. юл ст. Т. табан 78 км алыҫлыҡта Сөн й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 111 кеше;...
ПЛЕЩЕЕВ Алексей Николаевич
ПЛЕЩЕЕВ Алексей Николаевич (22.11.1825, Кострома ҡ. — 26.9.1893, Париж, Мәскәүҙә ерләнгән), яҙыусы. “Ике карьера” (“Две карьеры”), “Дачалағы романдар” (“Дачные романы”, икеһе...
ПЛЕЧЕВ Владимир Вячеславович
ПЛЕЧЕВ Владимир Вячеславович (18.9.1949, Өфө), хирург. БР ФА акад. (2018), мед. ф. д‑ры (1990), проф. (1991). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (1999), РФ‑тың (2010) һәм БР‑ҙың (1995) атҡ. табибы, БР‑ҙың...
ПЛЕХАНОВА Татьяна Ивановна
ПЛЕХАНОВА (Никитина) Татьяна Ивановна (15.7.1941, Амурҙағы Николаев ҡ. — 2.6.2005, Өфө), фарма‑ когност. Фарм. ф. д‑ры (1997), проф. (1997). РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2003). Пятигорск...
ПЛЕХАНОВ Игорь Александрович
ПЛЕХАНОВ Игорь Александрович (26.7.1933, Өфө — 2.8.2007, шунда уҡ), спортсы. Мотоспорт б‑са СССР‑ҙың атҡ. спорт мастеры (1965). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1993). П.Ф.Лесгафт ис. Ленинград...
ПЛЕКУНОВ Владимир Иванович
ПЛЕКУНОВ Владимир Иванович (17.7.1923, Һарытау губ. Козловка а. — 6.1.2001, Өфө), театр рәссамы. РСФСР‑ҙың (1969) һәм БАССР‑ҙың (1953) атҡ. сәнғәт эшмәкәре, БАССР‑ҙың халыҡ рәссамы...
ПЛЕКСИТ
ПЛЕКСИТ (лат. plexus — сырмалыу), периферик нервы системаһы ауырыуы, уның нигеҙендә арҡа мейеһе нервыларының алғы һәм артҡы тамырсалары барлыҡҡа килтергән сырмалсыҡтарҙың...
ПЛЕВРИТ
ПЛЕВРИТ (гр. pleurá — ҡабырға, көп), плевраның (үпкәне ҡаплаған тышҡы яры) шешеүе. Экссудатының характеры б‑са фибриноз, сероз‑фибриноз, эренле (плевра эмпиемаһы, пиоторакс),...
ПЛАХУТА Филипп Алексеевич
ПЛАХУТА Филипп Алексеевич (27.11.1929, Ҡаҙаҡ АССР‑ы Прохладное а. — 7.11.2008, Өфө), ин‑ женер‑механик. Ташкент т. юл транс‑ порты инженерҙары ин‑тын тамамлағандан һуң (1954)...
ПЛАТФОРМА ҠАПЛАМАҺЫ
ПЛАТФОРМА ҠАПЛАМАҺЫ, платформаның өҫкө структур ҡаты, күбеһенсә плита тибындағы ултырма, ҡайһы берҙә үҙенсәлекле магматик формацияларҙан тора. Респ. сиктәрендә П.ҡ....
ПЛАТОНОВ Валерий Игнатьевич
ПЛАТОНОВ Валерий Игнатьевич (6.1.1953, Белорет ҡ.), дирижёр. РФ‑тың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2007), БР‑ҙың халыҡ артисы (1995). ӨДСИ‑не (1977; Р.Ю.Шәйхетдиновтың баян, М.Б.Голубицкийҙың...
ПЛАТОНОВ Андрей Платонович
ПЛАТОНОВ (Климентов) Андрей Платонович [20.8. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 16.8.) 1899, Воронеж ҡ. — 5.1.1951, Мәскәү], яҙыусы. П. ижадына ҡатмарлы, йыш ҡына трагик донъяға ҡараш, үҙенсәлекле...
ПЛАТОНОВ Анатолий Иванович
ПЛАТОНОВ Анатолий Иванович (18.10.1930, Ковров ҡ. — 17.12.2001, Өфө), рәссам. БАССР‑ҙың атҡ. рәссамы (1990). Рәссамдар союзы ағзаһы (1961). Литва ССР‑ының Художество ин‑тын тамамлағандан...
ПЛАТОНОВ Алексей Трофимович
ПЛАТОНОВ Алексей Трофимович (1.6.1920, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Әлшәй а., хәҙ. БР‑ҙың Әлшәй р‑ны Раевка а., — 26.3.2012, Өфө), рәссам. БАССР‑ҙың атҡ. рәссамы (1969). Рәссамдар союзы...
