Список материалов
ТӨКӘН 2‑се, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
ТӨКӘН 2‑се, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Свобода а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Оло Көйөргәҙе й. (Оло Юшатыр й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 266 кеше; 1959 — 399; 1989 — 369; 2002 — 382; 2010 — 439 кеше. Башҡорттар, урыҫтар, татарҙар йәшәй...
ТӨЙМӘБАШ
ТӨЙМӘБАШ (Cephalaria), ҡарут һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 60 төрө билдәле, Европала, Көнбайыш һәм Үҙәк Азияла, Төньяҡ һәм Көньяҡ Африкала, Австралияла таралған. Башҡортостанда урал Т. үҫә. Күп йыллыҡ үлән. Һабағы төҙ, өҫкө өлөшөндә ҡырлы, аҙ тарбаҡлы, һирәк төклө, аҫҡы өлөшөндә...
ТӨЙЛӨГӘН РАЙОНЫ
ТӨЙЛӨГӘН РАЙОНЫ, Ырымбур өлкәһенең үҙәк өлөшөндә урынлашҡан. 1965 й. 12 ғин. ойошторолған. Майҙаны — 1900 км2. Адм. үҙәге — ҡала тибындағы Төйлөгән ҡасабаһы. Районда 14 ауыл советы, 42 ауыл торама пункты бар. Халҡы — 19,7 мең кеше (2010), ш. иҫ. 8,6% башҡорттар (ҡара: Ырымбур башҡорттары). Башҡорттар...
ТӨЙЛӘН, йылға
ТӨЙЛӘН, Д ө й л ә н, йылға, Дим й. һул ҡушылдығы. Дәүләкән р‑ны Ҡоръятмаҫ а. төньяҡ‑көнсығышҡа 2 км, Асылыкүлдән көньяҡҡа табан 4 км алыҫлыҡта башлана. Дәүләкән һәм Әлшәй р‑ндары буйлап төньяҡ‑көнбайыштан көньяҡ‑көнсығышҡа ҡарай аға һәм Дим й. (тамағынан 195 км алыҫлыҡта) ҡоя. Оҙонлоғо 51 км, басс....
ТӨЙӘЛӘҪ, йылға
ТӨЙӘЛӘҪ, йылға, Урал й. уң ҡушылдығы. Ирәндек һыртында башлана. БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны, Силәбе өлк. буйлап көньяҡ‑көнбайыштан төньяҡ‑көнсығышҡа (Туғажман й. тамағынан — көньяҡ‑көнсығышҡа) табан аға. Урал й. (тамағынан 2002 км алыҫлыҡта) ҡоя. Оҙонлоғо 81 км, басс. майҙаны 1060 км2. БР‑ҙа оҙонлоғо яҡынса...
ТӨЙӘЛӘҪ, ауыл, Сибай ҡ. составында
ТӨЙӘЛӘҪ, ауыл, 20 б. 60‑сы йй. алып Сибай ҡ. составында, Төйәләҫ а/с үҙәге. Сибай ҡ. һәм т. юл ст. Т. табан 18 км алыҫлыҡта Төйәләҫ й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 432 кеше; 1959 — 566; 1989 — 1063; 2002 — 1062; 2010 — 1075 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, китапхана,...
ТӨЙ, йылға
ТӨЙ, О л о Т ө й, йылға, Өфө й. уң ҡушылдығы. Пермь крайы Гари а. төньяҡ‑көнсығышҡа табан 3 км алыҫлыҡта башлана. Пермь крайы һәм БР‑ҙың Асҡын р‑ны буйлап төньяҡ-көнбайыштан көньяҡ‑көнсығышҡа ҡарай аға. Өфө й. (тамағынан 295 км алыҫлыҡта) ҡоя. Оҙонлоғо 193 км, басс. майҙаны 3700 км2, дөйөм түбәнәйеүе...
ТӨЙ, Асҡын р‑нындағы ауыл
ТӨЙ, Асҡын р‑нындағы ауыл, Асҡын а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 28 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 131 км алыҫлыҡта Төй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 44 кеше; 1920 — 50; 1939 — 48; 1959 — 230; 1989 — 465; 2002 — 385; 2010 — 257 кеше. Урыҫтар, башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002)....
ТӨҘӨҮСЕЛӘРҘЕҢ ҒИЛМИ-ТЕХНИК ЙӘМҒИӘТЕ
ТӨҘӨҮСЕЛӘРҘЕҢ ҒИЛМИ-ТЕХНИК ЙӘМҒИӘТЕ, БР‑ҙағы төҙөлөш тармағының ғилми‑техник интеллигенцияһын, белгестәрен һ.б., төҙөлөш өлкәһендә ижади потенциал үҫтереү өсөн шарттар тыуҙырыу, уларҙың хоҡуҡтарын яҡлау маҡсатында берләштергән төбәк йәмәғәт ойошмаһы. 1953 й. Өфөлә ойошторола. 2013 й. йәмғиәт составында...
ТӨҘӨЛӨШТӘ НОРМАТИВ ДОКУМЕНТТАР СИСТЕМАҺЫ
ТӨҘӨЛӨШТӘ НОРМАТИВ ДОКУМЕНТТАР СИСТЕМАҺЫ, башҡарма власть һәм төҙөлөш идаралығы органдары тарафынан ҡулланыусыларҙың, йәмғиәттең һәм дәүләттең хоҡуҡтарын һәм закон һаҡлаған мәнфәғәттәрен яҡлау маҡсатында төҙөлөш продукцияһын етештереү һәм эксплуатациялауҙың бөтә этаптарында файҙаланыу өсөн ҡабул ителгән...
ТӨҘӨЛӨШ‑ЮЛ ҺӘМ КОММУНАЛЬ МАШИНАЛАР ЭШЛӘҮ
ТӨҘӨЛӨШ‑ЮЛ ҺӘМ КОММУНАЛЬ МАШИНАЛАР ЭШЛӘҮ, төҙөлөш материалдары сәнәғәте, торф һәм ағас әҙерләү сәнәғәте, мелиорация эштәре, коммуналь хужалыҡ, көнкүреш хеҙмәте пр‑тиелары өсөн юл төҙөү, ер ҡаҙыу машиналары, төҙөлөш машиналары, ҡорамалдар етештереү б‑са машиналар эшләү тармағы. Башҡортостанда 19 б. аҙ....
ТӨҘӨЛӨШ‑МОНТАЖ ЭШТӘРЕ
ТӨҘӨЛӨШ‑МОНТАЖ ЭШТӘРЕ, биналар һәм ҡоролмаларҙы төҙөү, реконструкциялау һәм ремонтлау ваҡытындағы производство процестары комплексы. Дөйөм төҙөлөш эштәре: ер (башланғыс цикл конструкциялары һәм инженер коммуникациялары өсөн ер эшкәртеү), бетон (монолит бетон һәм тимер‑бетон конструкциялар төҙөү), свай...
ТӨҘӨЛӨШ ҺӘМ ҠАЛА ТӨҘӨЛӨШӨ КОМПЛЕКСЫ ИНСТИТУТЫ
ТӨҘӨЛӨШ ҺӘМ ҠАЛА ТӨҘӨЛӨШӨ КОМПЛЕКСЫ ИНСТИТУТЫ, Б Р Т ө ҙ ө л ө ш к о м п л е к с ы ғ и л м и ‑ т и к ш е р е н е ү, п р о е к т - к о н с т р у к т о р л ы ҡ һ ә м п р о и з в о д с т в о и н с т и т у т ы, ДУП. 1956 й. Черниковск ҡ. “ВНИИстройнефть” Өфө филиалы булараҡ асыла, 1970 й. алып Өфө...
ТӨҘӨЛӨШ ФӘНДӘРЕ
ТӨҘӨЛӨШ ФӘНДӘРЕ, төҙөлөш теорияһы һәм практикаһы мәсьәләләрен тикшергән һәм дөйөмләштергән фәндәр комплексы. Дөйөм инженерлыҡ (инженерлыҡ геологияһы, төҙөлөш механикаһы, материалдар ҡаршылығы, төҙөлөш физикаһы һ.б.), махсус (төҙөлөш конструкциялары, төҙөлөш материалдары, төҙөлөш производствоһы технологияһы,...
ТӨҘӨЛӨШ ТРЕСЫ №3
ТӨҘӨЛӨШ ТРЕСЫ №3, ААЙ. Өфөлә урынлашҡан. Составына 1‑се төҙөлөш идаралығы, 5‑се төҙөлөш идаралығы (Бөрө ҡ.), Төҙөлөш‑сәнәғәт комплексы, Соц. учреждениелар идаралығы (бөтәһе лә — бүлендек ЯСЙ‑лар); 3‑сө трест — күсемһеҙ милек, 3‑сө Генподрядлы төҙөлөш тресы (икеһе лә — ЯСЙ); уҡыу комб‑ты инә. 2009 й....
ТӨҘӨЛӨШ ПРОИЗВОДСТВОҺЫ ТЕХНОЛОГИЯҺЫ
ТӨҘӨЛӨШ ПРОИЗВОДСТВОҺЫ ТЕХНОЛОГИЯҺЫ, машиналар, механизмдар, яйланмалар, материалдар һәм изделиелар ҡулланып төҙөлөш продукцияһын (биналар һәм ҡоролмалар) булдырыу өсөн эш башҡарыу алымдары һәм ысулдары йыйылмаһы; был алымдарҙы һәм ысулдарҙы уйлап табыу һәм камиллаштырыу б‑са фән. Төҙөлөш объекттарының...
ТӨҘӨЛӨШ ПЛИТАҺЫ
ТӨҘӨЛӨШ ПЛИТАҺЫ, төҙөлөш конструкциялары элементы. Т.п. яһау өсөн төрлө төҙөлөш материалдары ҡулланыла. Башҡортостанда тимер‑бетон плиталар (ҡара: Тимер-бетон конструкциялар, Эре панелле конструкциялар), йөҙләү таштарынан плиталар (ҡара: Биҙәкләү материалдары), керамик плиткалар (ҡара: Керамик төҙөлөш...
ТӨҘӨЛӨШ ОБЪЕКТТАРЫН ПРОЕКТЛАУ
ТӨҘӨЛӨШ ОБЪЕКТТАРЫН ПРОЕКТЛАУ, биналарҙы, ҡоролмаларҙы йәки уларҙың комплекстарын төҙөү (реконструкциялау) өсөн кәрәкле булған текслы һәм график документтар (иҫәп‑хисап, смета, һыҙма һ.б.) комплексын эшләү. Функциональ тәғәйенләнеше б‑са производство (энергетика, транспорт, элемтә биналары һәм ҡоролмалары...
ТӨҘӨЛӨШ МАШИНАЛАРЫ
ТӨҘӨЛӨШ МАШИНАЛАРЫ, төҙөлөш эштәрен башҡарыу өсөн механизация саралары. Әҙерлек (йомшартҡыстар, ҡыуаҡ ҡырҡҡыстар, ағас төпләгес машиналар), ер (экскаваторҙар, скреперҙар, бульдозерҙар), свай ҡағыу (копёрҙар, сүкеү машиналары, бетонлау (бетон болғағыстар һәм насостар), арматура һәм санитар-техника (бөгөү,...
ТӨҘӨЛӨШ МАТЕРИАЛДАРЫ СӘНӘҒӘТЕ
ТӨҘӨЛӨШ МАТЕРИАЛДАРЫ СӘНӘҒӘТЕ, ауыл төҙөлөшө, сәнәғәттөҙөлөшө, торлаҡ‑гражданлыҡ төҙөлөшө һәм төҙөлөштөң башҡа төрҙәре өсөн төҙөлөш материалдары етештереү тармаҡтарын үҙ эсенә алған сәнәғәт тармағы. БР‑ҙа йыйылма тимер‑бетон һәм бетон конструкциялар һәм изделиела рсәнәғәте, стена материалдары сәнәғәте,...
