Список материалов
ФИГУРАЛЫ ШЫУЫУ
ФИГУРАЛЫ ШЫУЫУ, спорт төрө, боҙҙа музыкаға төрлө фигуралар яһау б‑са конькиҙа ярыш. Яңғыҙ ир‑егеттәр һәм ҡатын‑ҡыҙҙар шыуыуы, парлы шыуыу, боҙҙа спорт бейеүҙәре һ.б....
ФЕХТОВАНИЕ БУЙЫНСА ОЛИМПИЯ РЕЗЕРВЫ СПОРТ МӘКТӘБЕ №23
ФЕХТОВАНИЕ БУЙЫНСА ОЛИМПИЯ РЕЗЕРВЫ СПОРТ МӘКТӘБЕ №23. Өфөлә Юғары спорт оҫталығы мәктәбе базаһында эшләгән. 1996 й. фехтование б‑са ДЮСШ булараҡ асыла, 1998 й. алып фехтование...
ФЕХТОВАНИЕ
ФЕХТОВАНИЕ (нем. fechten — алышыу, көрәшеү), рапира, ҡылыс һәм шпага м‑н ҡара‑ҡаршы көрәште үҙ эсенә алған спорт төрө. Башҡортостанда Ф. 20 б. 50‑се йй. алып үҫешә. 1959 й. Өфө...
ФЕТИШИЗМ
ФЕТИШИЗМ (фр. feјtichе – табыныу әйбере, талисман), ҡөҙрәтле көсө бар тип һаналған матди әйберҙәргә (фетиштарға) табыныу. Диндең иртә формаларына хас. Фетиш төрҙәре: таштар,...
ФЕТИСОВ Владимир Станиславович
ФЕТИСОВ Владимир Станиславович (5.7.1963, Өфө), инженер‑электрик. Техник ф. д‑ры (2006). ӨАИ‑ны тамамлаған (1986), 1989 й. алып шунда уҡ эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге шыйыҡ дисперслы...
ФЕРУЛА
ФЕРУЛА (Ferula), сатыр һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 170 төрө билдәле, Евразияның һәм Африканың ҡоро һәм таулы өлкәләрендә таралған. Башҡортостанда каспий Ф....
ФЕРСМАН Александр Евгеньевич
ФЕРСМАН Александр Евгеньевич (27.10.1883, С.‑Петербург — 20.5.1945, Сочи ҡ.), геохимик‑минералог. СССР ФА акад. (1919; 1926—29 йй. вице‑президент), проф. (1910). Мәскәү ун‑тын тамамлаған...
ФЕРОМОНДАР
ФЕРОМОНДАР, биологик актив матдәләр, хайуандарҙың махсус биҙҙәре тарафынан тирә‑яҡ мөхиткә бүлеп сығарыла һәм ш. уҡ (ҡайһы берҙә ҡәрҙәш) биол. төр заттарына хас холоҡто...
ФЕРМЕНТТАР
ФЕРМЕНТТАР (лат. Fermentum — әсетке), э н з и м д а р, тере организмдарҙың үҙенсәлекле аҡһымдары, биол. катализатор булып торалар. Фермент әүҙемлегенә ш. уҡ РНК эйә. Ябай (аминокислоталарҙан...
ФЕРИН Михаил Алексеевич
ФЕРИН Михаил Алексеевич (14.12. 1907, Тверь губ. Торжок ҡ. — 29.7. 1979, Өфө), хужалыҡ эшмәкәре. Техник ф. канд. (1947). Соц. Хеҙмәт Геройы (1957). РСФСР‑ҙың (1968) һәм БАССР‑ҙың (1958) атҡ. фән...
ФЕРАПОНТОВ Владимир Петрович
ФЕРАПОНТОВ Владимир Петрович (12.6.1909, Бәләбәй ҡ. — 18.11.1943, Украина ССР‑ының Ерковцы а. ерләнгән), Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1929—37 йй. Дәүләкән...
ФЕОФИЛАКТОВ Владимир Иванович
ФЕОФИЛАКТОВ Владимир Иванович (13.9.1937, Силәбе ҡ.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1992), проф. (1994). Силәбе политехник ин‑тын тамамлағандан һуң (1959) “Академик В.П.Макеев...
ФЕОФИЛ
ФЕОФИЛ (донъяуи исеме Татарский Феодор; 21.1.1767, Белгород губ. Двуречная биҫтәһе — 14.11.1830, Харьков ҡ.), дин әһеле, Ырымбур һәм Өфө епискобы (1819—23). Архиепископ (1826), архимандрит...
ФЕОДОСИЙ
ФЕОДОСИЙ (донъяуи исеме Погорский Дмитрий Михайлович; 19.10. 1909, Киев губ. Брусилово а. — 3.5.1975, Өфө, 1996 й. Пенза ҡ. күсереп ерләнгән), дин әһеле, Өфө һәм Стәрлетамаҡ архиепискобы...
ФЕНЧЕНКО Николай Григорьевич
ФЕНЧЕНКО Николай Григорьевич (5.11.1939, Украина ССР‑ы Енковцы а.), зоотехник. А.х. ф. д‑ры (1992). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (2006), БАССР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1990), РСФСР‑ҙың а.х....
ФЕНХЕЛЬ
ФЕНХЕЛЬ (Foeniculum), сатыр һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 4—5 төрө билдәле, Африкала, Көньяҡ һәм Көньяҡ‑Көнсығыш Европала, Көньяҡ‑Көнбайыш һәм Урта Азияла таралған....
ФЕНОЛОГИЯ
ФЕНОЛОГИЯ (гр. phainomenа — күренеш һәм ...логия), тәбиғәт миҙгелдәрендәге күренештәр, уларҙың башланыу ваҡыты һәм был ваҡытты билдәләгән сәбәптәр т‑дағы фән. Термин фәнгә...
ФЕНОЛДАР
ФЕНОЛДАР, молекулаларында ароматлы ҡулса атомдары м‑н бәйләнгән бер йәки бер нисә гидроксил төркөм булған ароматик берләшмәләр. Гидроксил төркөм һаны б‑са бер‑...
ФЕНОЛ‑ФОРМАЛЬДЕГИД ЫҪМАЛАЛАРЫ
ФЕНОЛ‑ФОРМАЛЬДЕГИД ЫҪМАЛАЛАРЫ, фенолдың формальдегид м‑н поликонденсацияһының олигомер продукттары, уларҙың ҡатыуы һөҙөмтәһендә ҡораулы полимерҙар барлыҡҡа килә....
ФЕНИНА Эвелина Павловна
ФЕНИНА Эвелина Павловна (10.11. 1929, Троицк ҡ. — 28.6.2014, Өфө), сәнғәт ғилеме белгесе. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1979). Рәссамдар союзы ағзаһы (1961). Ленинград ун‑тын тамамлағандан...
