Список материалов

ЧАПАЕВ Василий Иванович (28.1. 1887, Ҡазан губ. Будайки а. — 5.9.1919, Урал өлк. Лбищенск ҡ. янында), революция хәрәкәте эшмәкәре. Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. 1917 й. алып РСДРП(б) ағзаһы. 1908 й. алып, 1914—16 йй. рус армияһында, подпрапорщик; 1918—19 йй. Ҡыҙыл Армияла. 1918...

ЧАНЫШЕВТАР, дворяндар нәҫеле. Нәҫелде башлап ебәреүсе — Жаныш (Чаныш) мырҙа. 17 б. 1-се ярт. Ҡасим ханлығында хеҙмәт итә. 18 б. 50-се йй. Ч. нәҫеле вәкилдәре Воронеж губ. Ырымбур губернаһына күсеп килә. Пётр I 1713 й. 3 нояб. указы б-са мосолман мырҙалары м-н бергә Ч. дворянлыҡтан мәхрүм ителә. Императрица...

ЧАНЫШЕВА (Рамаҙанова) Фәниә Ғафар ҡыҙы (1.9.1926, БАССР-ҙың Бәләбәй кантоны Иҫке Күҙәй а., хәҙ. БР-ҙың Бүздәк р-ны Күҙәй а. — 14.4.2018, Өфө, мосолман зыяратында ерләнгән), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1980). К.А. Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин-тын тамамлағандан һуң (1949) 1951 й. тиклем Ҡыйғы р-нының...

ЧАНЫШЕВА Зөлфирә Зәки ҡыҙы (16.12.1946, Өфө), тел белгесе. Филол. ф. д-ры (2007), проф. (2014). РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2007). БДУ-ны (1969), Мәскәү сит телдәр пед. ин-ты эргәһендәге Юғары пед. курстарҙы (1974) тамамлаған. 1969 й. алып БДУ-ла эшләй: 1981—85 йй., 1996—97 йй.,...

ЧАНЫШЕВ Яҡуп Йыһангир улы [27.2.1892, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Туҡай а. (БР-ҙың Ауырғазы р-ны) — 7.11.1987, Мәскәү], хәрби эшмәкәр. Ген.-лейтенант (1944). Чанышевтар нәҫеленән. 1917 й. алып РСДРП(б) ағзаһы (1937 й. сығарыла, 1940 й. яңынан алына). Беренсе донъя, Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы....

ЧАНЫШЕВ Ринат Риян улы [23.7. 1953, Салауат эшселәр ҡсб (Ишембай ҡ.), хәҙ. Салауат ҡ.], инженер-төҙөүсе. Техник ф. д-ры (2003). ӨНИ-не тамамлағандан һуң (1975) Өфөлә эшләй: 1981 й. тиклем “Эре панелле йорттар төҙөү” тресында (1979 й. алып производство­технология комплектациялау идаралығы баш инженеры),...

ЧАНЫШЕВ Әҙеһәм Миҙхәт улы (27.9.1902, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Юлыҡ Ямы а., хәҙ. БР-ҙың Баймаҡ р-ны Юлыҡ а., — 7.2.1985, Сибай ҡ.), педагог. Юлыҡ мәҙрәсәһен (1916), Верхнеурал реаль уч-щеһын (1919) тамамлаған. 1919 й. алып Йылайыр кантоны мәктәптәрендә уҡытыусы. 1930—32 йй., 1942—53 йй. Баймаҡ район...

ЧАНЫШ (Чанышев) Әмир Иҙрис улы [15.1.1909, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Павловский ҡсб (Силәбе өлк. Бреды р-ны) — 4.4.1996, Өфө], яҙыусы, әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. канд. (1949). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1979). К.А. Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин-тын тамамлағандан һуң (1932)...

ЧАНБАРИСОВ Шәйхулла Хәбибулла улы (9.5.1916, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Бүздәк а., хәҙ. БР-ҙың Бүздәк р-ны Иҫке Бүздәк а., — 4.10.1996, Өфө), педагог. Тарих ф. д-ры (1975), проф. (1975). БАССР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1976). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А. Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин-тын тамамлаған (1937)....

ЧАЙКОВСКИЙ П.И. ИСЕМЕНДӘГЕ МӘСКӘҮ КОНСЕРВАТОРИЯҺЫ ЭРГӘҺЕНДӘГЕ БАШҠОРТ СТУДИЯҺЫ, 1932 й. Ғ.С.Әлмөхәмәтов инициативаһы б-са башҡорт опера йырсыларын һәм композиторҙарын әҙерләү өсөн асыла (Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында Өфөлә урынлашҡан). Вокал һәм композитор (1936 й. башлап) бүлектәре була. Вокал бүлеге...

ЧАЙКИН, Әлшәй р-нындағы утар, Шафран а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.-Көнб. 10 км һәм Шафран т. юл ст. Т.-Көнс. табан 4 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 49 кеше; 1939 — 52; 1959 — 166; 1989 — 175; 2002 — 200; 2010 — 163 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002). Ауылға 20 б. башында Бәләбәй өйәҙендә...