Список материалов
ШЫРШЫ‑ТАРТЫШ, Кушнаренко р‑нындағы ауыл
ШЫРШЫ‑ТАРТЫШ, Кушнаренко р‑нындағы ауыл, Ҡарасайылға а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 17 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 75 км алыҫлыҡта Һарыш й. (Сәрмәсән й. ҡушылдығы)...
ШЫРШЫ
ШЫРШЫ (Picea), ҡарағай һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Төрлө мәғлүмәттәр б‑са 35‑тән алып 50‑гә тиклем төрө билдәле, Евразияның һәм Төньяҡ Американың уртаса...
ШЫРТҮЛӘН
ШЫРТҮЛӘН (Setaria), ҡыяҡлылар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. 120‑нән ашыу төрө билдәле, ер шарының тропик, субтропик, һирәк осраҡта уртаса бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда...
ШЫРЛЫҠ, Благовар р‑нындағы ауыл
ШЫРЛЫҠ, Благовар р‑нындағы ауыл, Яныш а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 30 км һәм Благовар т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 60 км алыҫлыҡта Ҡаҙанкүл й. (Ҡармасан й. басс.) буйында...
ШЫМАМОРОНДАР
ШЫМАМОРОНДАР (Eptesicus), ярғанаттар отрядының шымаморондар ғаиләһенә ҡараған имеҙеүселәр заты. 17 төрө билдәле. Евразияла, Төньяҡ һәм Көньяҡ Америкала, Африкала таралған....
ШЫМА ҠУРАЙ
ШЫМА ҠУРАЙ (Angelica), сатыр һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 50 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 80) төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙа һәм Яңы Зеландияла таралған....
ШЫМА КҮРӘН
ШЫМА КҮРӘН (Juncus), шыма күрән һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. 250‑нән ашыу төрө билдәле, башлыса ике ярымшарҙың да уртаса бүлкәттәрендә, ш. уҡ бейек тау тропиктарында...
ШЫЛТЫРАУЫҠ
ШЫЛТЫРАУЫҠ (Rhinanthus), һаҫығүлән һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 50 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың уртаса бүлкәтендә таралған. Башҡортостанда 4 төрө...
ШЫЛВА ЗАВОДЫ
ШЫЛВА ЗАВОДЫ, Б о р о в е ц к з а в о д ы, 1731 й. Шылва й. (Кама й. ҡушылдығы) буйында И.Е.Небогатов тарафынан баҡыр иретеү заводы булараҡ нигеҙ һалына, 1749 й. завод өсөн ерҙәр...
ШЫҠТЫМ
ШЫҠТЫМ, п и о н (Paeonia), шыҡтым һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 40 төрө билдәле, күбеһенсә Евразияның, Төньяҡ Американың уртаса һәм субтропик бүлкәттәрендә...
ШЫЙЫҠ КРИСТАЛЛЫ ПРИБОРҘАР
ШЫЙЫҠ КРИСТАЛЛЫ ПРИБОРҘАР, шыйыҡ кристалдар нигеҙендә эшләнгән электрон приборҙар. Һанлы, хәрефһанлы (сегментлы, пакетлы һәм матрица‑нөктәле) һәм мнемоник Ш.к.п....
ШЫЙЫҠ КРИСТАЛДАР
ШЫЙЫҠ КРИСТАЛДАР, үҙсәнлектәре шыйыҡлыҡтарҙыҡы (ағыусанлыҡ) һәм ҡаты кристалдарҙыҡы кеүек (үҙсәнлектәрҙең анизотропияһы) булған ҡайһы бер органик матдәләр. Шыйыҡ...
ШЫҒАНАЙ БОРСАҠОВ
ШЫҒАНАЙ БОРСАҠОВ, мәғдән эҙләүсе (ҡара: Мәғдән белгестәре һәм мәғдән эҙләүселәр). Себер даруғаһы Көҙәй улусы Шығанай а. (хәҙ. БР‑ҙың Салауат р‑ны) башҡорто. Шул уҡ улус...
ШЫҒАЙ, Белорет р‑нындағы ауыл
ШЫҒАЙ, Белорет р‑нындағы ауыл, Шығай а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 40 км һәм Белорет т. юл ст. К.‑Көнб. табан 34 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 703 кеше; 1920 — 849;...
ШҮРӘЛЕ
ШҮРӘЛЕ, башҡорт мифологияһында яуыз зат. Хөрәфәти хикәйәләр персонажы. Оҙон бармаҡлы һәм осло баҡыр тырнаҡлы, мөгөҙө булған кеше йәки һары сәсле, һәлберәп торған түшле...
ШҮЛКӘ, Баймаҡ р‑нындағы утар
ШҮЛКӘ, К о м м у н а р, Баймаҡ р‑нындағы утар, 1‑се Этҡол а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 46 км һәм Сибай т. юл ст. Көнс. табан 91 км алыҫлыҡта Шүлкә й. (Ялан Йылайыры й. ҡушылдығы)...
ШҮЛГӘНТАШ, археологик ҡомартҡы
ШҮЛГӘНТАШ, яңы палеолитҡа ҡараған археологик ҡомартҡы. Б.э.т. 16—14 бб. ҡарай. Шүлгәнташ ҡурсаулығы территорияһында Шүлгәнташ мәмерйәһендә урынлашҡан. 1959 й. А.В.Рюмин...
ШҮЛГӘНТАШ ҠУРСАУЛЫҒЫ
ШҮЛГӘНТАШ ҠУРСАУЛЫҒЫ. 1986 й. киң япраҡлы Европа урмандары зонаһының тәбиғәт һәм ландшафт комплексын һаҡлап алып ҡалыу, үҫемлектәрҙең һирәк төрҙәрен һәм хайуандарҙың...
ШҮЛГӘНТАШ ҠУРСАУЛЫҒЫ
ШҮЛГӘНТАШ ҠУРСАУЛЫҒЫ. 1986 й. киң япраҡлы Европа урмандары зонаһының тәбиғәт һәм ландшафт комплексын һаҡлап алып ҡалыу, үҫемлектәрҙең һирәк төрҙәрен һәм хайуандарҙың...
ШҮЛГӘНТАШ
ШҮЛГӘНТАШ, Ағиҙел мәмерйәһе, Көньяҡ Уралдағы иң ҙур мәмерйә, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965—2014). Бөрйән р‑ны Ғәҙелгәрәй а. көньяҡ‑көнсығышҡа табан 5 км алыҫлыҡта Ағиҙел й....
