Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒӘЛИЕВ Әнүәр Лотфрахман улы

ҒӘЛИЕВ Әнүәр Лотфрахман улы (1.6.1946, БАССР‑ҙың Миәкә р‑ны Тауҡай‑Гәйнә а.), радиоинженер. Техник ф. д‑ры (2001), проф. (2005). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2006). Ташкент элемтә электротехник ин‑тын тамамлағандан һуң (1970) шунда уҡ эшләй (өҙөклөк м‑н); 1994 й. алып Стәрлетамаҡ...

ҒӘЛИЕВ Альберт Әбүбәкер улы

ҒӘЛИЕВ Альберт Әбүбәкер улы (19.10.1940, Өфө), физик. РФА акад. (1992), физика-матем. ф. д‑ры (1968), проф. (1980). Новосибирск ун-тын тамамлаған (1963). 1961 й. алып СССР ФА Себер бүлексәһенең Ядро физикаһы ин‑тында (Новосибирск ҡ.) эшләй, 1968 й. алып өлкән ғилми хеҙм‑р. 1971 й. башлап Мәскәүҙә эшләй:...

ҒӘЛИӘХМӘТОВ Рәил Ниғәмәтйән улы

ҒӘЛИӘХМӘТОВ Рәил Ниғәмәтйән улы (28.11.1956, БАССР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны Арыҫлан а.), химик. Техник ф. д‑ры (2005). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) 1980 й. тиклем, 1985—89 йй. һәм 2005—11 йй. Гербицидтар һәм үҫемлектәрҙең үҫеүен көйләгестәр ғилми-тикшеренеү технология ин‑тында эшләй: 1985 й. алып сектор нач.,...

ҒӘЛИӘХМӘТ, Хәйбулла р‑нындағы ауыл

ҒӘЛИӘХМӘТ, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Аҡъюл а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 61 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнб. табан 117 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й.  — 95 кеше; 1959 — 206; 1989 — 565; 2002 — 498; 2010 — 417 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, фельдшер-акушерлыҡ пункты,...

ҒӘЛИӘХМӘР, Учалы р‑нындағы ауыл

ҒӘЛИӘХМӘР, Учалы р‑нындағы ауыл, Амангилде а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 67 км һәм Уралтау т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 23 км алыҫлыҡта Миндәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. – 367 кеше; 1920 — 379; 1939 — 351; 1959 — 201; 1989 — 80; 2002 — 118; 2010 — 124 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ...

ҒӘЛИӘСКӘРОВ Фәнәүи Муллайән улы

ҒӘЛИӘСКӘРОВ Фәнәүи Муллайән улы (22.3.1937 Силәбе өлк. Минйәр ҡсб), инженер-технолог. Техник ф. д-ры (2000), проф. (2002). СССР‑ҙың нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте отличнигы (1980). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1966) Башҡ‑н нефть эшкәртеү ҒТИ‑нда эшләй: өлкән ғилми хеҙм‑р, 1976—78 йй. һәм 1992 й....

ҒӘЛИӘСКӘРОВ Зөфәр Карам улы

ҒӘЛИӘСКӘРОВ Зөфәр Карам улы [13.3.1938, БАССР‑ҙың Байҡыбаш р‑ны Байҡы-Юныс а. (БР‑ҙың Ҡариҙел р‑ны) — 19.4.2002, Тула ҡ.], аппаратсы. 1956 й. алып “Щёкиноазот” ААЙ‑нда (Тула өлк.) эшләй. Ғ. ҡатнашлығында пр‑тиела хеҙмәт етештереүсәнлеген күтәреүҙең һәм производствоны интенсивлаштырыуҙың Щёкин ысулы...

ҒӘЛИӘКБӘРОВ Наил Ҡорбан улы

ҒӘЛИӘКБӘРОВ Наил Ҡорбан улы (22.4.1958, БАССР‑ҙың Көйөргәҙе р-ны Лена ҡсб), спортсы. Боҙҙағы мотоуҙыштар б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1996). ДОСААФ спорт‑техник клубы тәрбиәләнеүсеһе (Күмертау ҡ.; тренерҙары А.П.Прищепо, В.П.Чапало). Рәсәй шәхси чемпионаты еңеүсеһе (1993), СССР команда...

ҒӘЛИӘКБӘРОВ Вил Фәйзулла улы

ҒӘЛИӘКБӘРОВ Вил Фәйзулла улы (18.12.1946, БАССР-ҙың Байҡыбаш р-ны Үреш спиртзаводы ҡсб, хәҙ. БР-ҙың Ҡариҙел р-ны Ҡыҙыл Үреш а.), инженер‑электромеханик. Техник ф. д-ры (2002), проф. (2003). БАССР-ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1989). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1970) шунда уҡ эшләй (1990—2001 йй. хисаплау...

ҒӘЛИӘКБӘРОВ Әхтәм Хөснулла улы

ҒӘЛИӘКБӘРОВ Әхтәм Хөснулла улы [10.1.1930, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Үрге Уҫылы а. (БР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны) — 8.12.1990, шунда уҡ], комбайнсы. 1945—53 йй. һәм 1965—90 йй. Стәрлетамаҡ р‑нының Салауат ис. к‑зында эшләй (1973 й. алып бригадир), 1953—65 йй. Уҫылы МТС‑ы комбайнсыһы. СССР‑ҙың Дәүләт...

ҒӘЛИӘКБӘР, Бөрйән р‑нындағы ауыл

ҒӘЛИӘКБӘР, Бөрйән р‑нындағы ауыл, Ғәлиәкбәр а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 37 км һәм Белорет т. юл ст. К.‑Көнб. табан 178 км алыҫлыҡта Нөгөш й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 216 кеше; 1920 — 337; 1939 — 231; 1959 — 365; 1989 — 492; 2002 — 470; 2010 — 483 кеше. Башҡорттар...

ҒӘЛИ Муса

ҒӘЛИ Муса [ысын исеме Ғәлиев Ғабдрахман Ғәли улы; 15.10.1923, БАССР- ҙың Өфө кантоны Иҫке Муса а. (БР‑ҙың Шишмә р‑ны) — 15.1.2004, Өфө], шағир. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1982). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1956). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин-тын (1952), СССР Яҙыусылар...

ҒӘЛӘҮЕТДИНОВА Наилә Ғизетдин ҡыҙы

ҒӘЛӘҮЕТДИНОВА Наилә Ғизетдин ҡыҙы (3.1.1946, БАССР‑ҙың Архангел районы Тирәкле а.), диктор. РФ-тың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2020), БР‑ҙың халыҡ артисы (1993), БАССР‑ҙың атҡаҙанған артисы (1981). Өфө сәнғәт училищеһын тамамлағандан һуң (1965; Р.С.Сыртланов курсы) “Башҡортостан” ТРК‑һында эшләй. Йомшаҡ,...

ҒӘЛӘҮЕТДИНОВ Фәтхелислам Ғәйнислам улы

ҒӘЛӘҮЕТДИНОВ Фәтхелислам Ғәйнислам улы [1.1.1920, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Иҫке Исай а. (БР-ҙың Нуриман р-ны) – 23.4.1995, Өфө], актёр, режиссёр. РСФСР-ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1980), БАССР- ҙың атҡ. артисы (1957). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1953). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Башҡ. театр- художество...

ҒӘЛӘҮЕТДИНОВ Ишмөхәмәт Ғилметдин улы

ҒӘЛӘҮЕТДИНОВ Ишмөхәмәт Ғилметдин улы (1.1.1948, БАССР‑ҙың Учалы районы Сораман а. — 10.10.2015, Өфө ҡ., тыуған ауылында ерләнгән), тел белгесе. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1995), филология фәндәре кандидаты (1992), профессор (1994). РФ‑тың (2005) һәм БАССР‑ҙың (1986) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре, РФ‑тың...

ҒӘЙФУЛЛИНА Эльвира Хәйретдин ҡыҙы

ҒӘЙФУЛЛИНА Эльвира Хәйретдин ҡыҙы (10.6.1950, БАССР‑ҙың Яңауыл р‑ны Яңауыл ҡсб, хәҙ. Яңауыл ҡ.), хор дирижёры. Проф. (1997). РФ‑тың (1998) һәм БССР‑ҙың (1991) атҡ. сәнғәт эшмәкәре, БР‑ҙың халыҡ артисы (2009). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1989). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1976; М.П.Фоменков класы)...

ҒӘЙФУЛЛИНА Рәсимә Риф ҡыҙы

ҒӘЙФУЛЛИНА Рәсимә Риф ҡыҙы (4.5.1964, БАССР‑ҙың Салауат р‑ны Нәсибаш а.), актриса. БР‑ҙың халыҡ (2011) һәм атҡ. (2002) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (2003). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1989; Ғ.Ғ.Ғиләжев курсы) — Йәш тамашасы театры (ҡара: Милли Йәштәр театры), 1991 й. алып “Нур” Өфө татар театры...

ҒӘЙФУЛЛИНА Рәмзиә Мөҙәрис ҡыҙы

ҒӘЙФУЛЛИНА Рәмзиә Мөҙәрис ҡыҙы [12.12.1938, БАССР‑ҙың Ҡандра р‑ны Ҡандра‑Ҡотой а. (БР‑ҙың Туймазы р‑ны)], Соц. Хеҙмәт Геройы (1960). 1954 й. алып Туймазы р‑нының А.Матросов ис. к‑зында эшләй: сусҡа ҡараусы, 1962 й. — комплекслы бригада бригадиры, 1971—74 йй. һөт-тауар фермаһы мөдире, 1977— 93 йй. зоотехник....

ҒӘЙФУЛЛИН Эдуард Зөфәр улы

ҒӘЙФУЛЛИН Эдуард Зөфәр улы (27.10.1945, Өфө), фаготсы. РФ‑тың атҡ. артисы (2009), БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1993). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1982). Гнесиндар ис. Муз.-пед. ин‑тын тамамлаған (Мәскәү, 1974; Я.Ф.Шуберт класы). 1972—84 йй., 2003—05 йй. БДОБТ оркестры артисы, 1986—87 йй. урта махсус...

ҒӘЙФУЛЛИН Миңләхмәт Зиннәт улы

ҒӘЙФУЛЛИН Миңләхмәт Зиннәт улы [28.8.1914, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Бүреҡаҙған а. (БР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны) — 19.4.2002, Ишембай ҡ.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1959). 1933—69 йй. “Ишимбайнефть” нефть промыслаһы идаралығында быраулаусы, быраулау мастеры булып эшләй. Ишембай нефть ятҡылығын, Кинйәбулат нефть...