Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Леонид Петрович

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Леонид Петрович (1.1.1933, БАССР‑ҙың Ҡалтасы р‑ны Тымбаҡты а. — 12.7.1994, Мәскәү), химик‑технолог. Техник ф. д‑ры (1972), проф. (1980). Мәскәү химия-технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1955) Мәскәүҙә эшләй: Шиналар етештереү сәнәғәте ҒТИ‑ның өлкән ғилми хеҙм‑ре, лаб. нач., сектор мөдире;...

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Йәүҙәт Мәхмүт улы

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Йәүҙәт Мәхмүт улы [15.4.1930, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Арыҫлан а. (БР‑ҙың Шишмә районы) — 30.8.2011, Өфө ҡ.], философ, социолог. Философия фәндәре докторы (1975), профессор (1976). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1980). Урта Азия университетын тамамлағандан һуң (Ташкент ҡ., 1952) Ташкент...

ҒИЛӘЖЕВ Хәким

ҒИЛӘЖЕВ Хәким [Ғиләжев Лоҡман-Хәким Ғабдрахман улы; 1.3.1923, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ҡаңны-Төркәй а. (БР-ҙың Бүздәк р-ны) — 14.11.1997, Өфө], яҙыусы. РСФСР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1983). Яҙыусылар союзы ағзаһы(1950). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ғ.Ғ.Ғиләжевтең ағаһы. К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед....

ҒИЛӘЖЕВ Фуат Ғәрифулла улы

ҒИЛӘЖЕВ Фуат Ғарифулла улы [9.5.1924, БАССР-ҙың Бәләбәй кантоны Йәрмәкәй а. (БР-ҙың Йәрмәкәй р-ны) – 16.11.2000, Өфө], хоҡуҡ белгесе. Юридик фәнд. канд. (1970). РСФСР-ҙың атҡ. юрисы (1974). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Харьков юридик ин-тын тамамлаған (1954). 1945 й. алып Белорет ҡ. прокуратураһы хеҙм‑ре....

ҒИЛӘЖЕВ Рәил Мәсәлим улы

ҒИЛӘЖЕВ Рәил Мәсәлим улы (12.8.1953, БАССР‑ҙың Туймазы р‑ны Туймазы ҡсб, хәҙ. Туймазы ҡ.), тау инженер‑нефтсеһе. Техник ф. д‑ры (2004). БР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (2002). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1975) Туймазы быраулау эштәре идаралығында эшләй: 1984 й. алып бүлек мөдире, 1995 й. — баш инженер; 1998 й. башлап...

ҒИЛӘЖЕВ Мөфтәдин Мәғәүи улы

ҒИЛӘЖЕВ Мөфтәдин Мәғәүи улы (1.7.1938, БАССР‑ҙың Дүртөйлө районы Түбәнге Аташ а. — 22.4.2021, Дүртөйлө ҡ.), йырҙар авторы. БАССР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1984), БР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1993). Мәскәү халыҡ сәнғәт университетын тамамлаған (1964). 1958 й. алып Кушнаренко, 1966 й....

ҒИЛӘЖЕВ Мансаф Тажетдин улы

ҒИЛӘЖЕВ Мансаф Тажетдин улы (17.5.1933, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Яңы Йомран а.), яҙыусы. БАССР- ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1990). Журналистар союзы (1962), Яҙыусылар союзы (1986) ағзаһы. БДУ‑ны (1960), Ленинград юғары партия мәктәбен (1969) тамамлаған. 1960—67 йй. һәм 1969 й. алып БАССР‑ҙың ТВ һәм радиотапшырыуҙар...

ҒИЛӘЖЕВ Ғабдулла Ғабдрахман улы

  ҒИЛӘЖЕВ Ғабдулла Ғабдрахман улы [1.2.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ҡаңны‑Төркәй а. (БР‑ҙың Бүздәк районы) — 7.1.1997, Өфө ҡ.], актёр, режиссёр, педагог. РСФСР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1973). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1952). Х.Ғиләжевтең ҡустыһы. Башҡ. театр-художество училищеһын (1948;...

ҒИЛӘЖЕВ Азамат Лоҡман‑Хәким улы

ҒИЛӘЖЕВ Азамат Лоҡман‑Хәким улы (1.4.1956, Өфө ҡ. — 18.4.2021, Стәрлетамаҡ ҡ.), сценограф. БР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1995). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1985). Х.Ғиләжевтең улы. ӨДСИ‑не тамамлаған (1980; педагогы М.Н.Арыҫланов). 1984 й. СССР‑ҙың Бәләкәй театрында (Мәскәү ҡ.; етәксеһе — баш...

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА-ВОЛЖСКАЯ Сәхибъямал Ғиззәтулла ҡыҙы

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА‑ВОЛЖСКАЯ (Ғиззәтуллина) Сәхибьямал Ғиззәтулла ҡыҙы (15.5.1892, Ҡазан — 6.4.1974, Чистополь ҡ., Ҡазанда ерләнгән), актриса, режиссёр. ТАССР-ҙың атҡ. артисы (1966). 1907 й. алып И.Ашҡаҙарскийҙың “Фажиғә вә мөсәккин исламия” (“Мосолман драмаһы һәм мелодрамаһы; ҡара: “Сәйяр”) труппаһы актрисаһы....

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА Гөлсирә Мирза ҡыҙы

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА Гөлсирә Мирза ҡыҙы (4.7.1957, Ҡаған ҡ.), яҙыусы, тәржемәсе. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2009). Яҙыусылар союзы (1996), Журналистар союзы (2004) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) “Башҡортостан” гәз. хеҙм‑ре (1993 й. башлап бүлек мөдире), 1996 й. алып “Китап” нәшриәтенең сектор мөдире,...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Хәмит Нурислам улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Хәмит Нурислам улы (10.2.1932, БАССР‑ҙың Йылайыр р‑ны Суйынсы‑Супан утары), иҡтисадсы. РФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), иҡт. ф. д‑ры (1977), проф. (1982). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1963) СССР ФА‑ның Урал фәнни үҙәгендә эшләй: Матем. һәм механика ин‑тында, 1979 й. алып Иҡтисад ин‑тында (икеһе...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәрит Абдулғәни улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәрит Абдулғәни улы (20.3.1949, Өфө), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (1996), проф. (1999). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1972) шунда уҡ эшләй (1996—2011 йй. осоусы аппараттар һәм ер өҫтө транспортының электр ҡоролмалары каф. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәйзи Карам улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәйзи Карам улы (18.3.1959, Өфө), спортсы. Конькиҙа шыуыу спорты б-са СССР‑ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1983). БДУ‑ны  тамамлаған (1983). “Буревестник” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры З.Х.Адеев). Бөтә Союз универсиадаһы чемп. (2 тапҡыр, 1980), РСФСР халыҡтары спартакиадаһының бронза...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Сафуан Ғәлләметдин улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Сафуан Ғәлләметдин улы [27.4.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ташлы а. (БР‑ҙың Әлшәй р‑ны) — 30.3.1999, Өфө], агроном. А.х. ф. канд. (1965), проф. (1991). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1980), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1987). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1955) Дүртөйлө р‑нының Я.М.Свердлов ис....

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Сәхи улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Сәхи улы (19.3.1949, БАССР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны Стәрлебаш а.), зоотехник. А.х. ф. д‑ры (2005). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2010). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1976) шунда уҡ өлкән ғилми хеҙм‑р булып эшләй; 1985 й. алып БНИПТИЖиК‑ла: өлкән ғилми хеҙм‑р, 1990 й. — бүлек...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Рәбил улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Рәбил улы (25.2.1973, Өфө), спортсы. Йөҙөү б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1998). Урал физик культура акад. тамамлаған (2002). 18-се СДЮШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары В.Н.Пусенков, Д.П.Ростикова, И.Л.Тверяков). Күреү б-са инвалидтар араһында  50 һәм 100 м дистанцияларға...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Абдулла улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Абдулла улы (4.9.1971, Күмертау ҡ.), спортсы. Бокс буйынса Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1995). БДПИ‑ны тамамлаған (1994). “Ринг Башкортостана” спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе, 1990—93 йй. Уҡыу-күнекмәләр үҙәге №464 өсөн сығыш яһай (тренерҙары С.Т.Аслаев, А.Н.Макаров, Р.Х.Фәтҡуллин)....

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Рим Рифғәт улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Рим Рифғәт улы (2.1.1958, Өфө), химик. Техник ф. д‑ры (2004). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1980) шунда уҡ эшләй. 1987 й. алып Органик химия ин‑тында: 1993 й. өлкән ғилми хеҙм‑р, 1994 й. — лаб. мөдире вазифаһын башҡарыусы. 1996 й. башлап ИПТЭР‑ҙың бүлек мөдире, 2000 й. — “Ада” ғилми‑производство...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Искәндәр Ғәлиәскәр улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Искәндәр Ғәлиәскәр улы (9.11.1922, ТАССР-ҙың Татар Саралар а.—1976 ғинуары, Мәскәү), тәржемәсе. М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлаған (Мәскәү, 1962). 1942—50 йй. БАДТ-ның әҙәбиәт бүлеге мөдире. А.М.Таһировтың “Ҡыҙыл гвардеецтар” (“Красногвардейцы”) һәм “Ҡыҙыл армеецтар” (“Красноармейцы”;...