Список материалов

ҠЫЯУЫҠ, Ишембай р‑нындағы ауыл
ҠЫЯУЫҠ, Ишембай р‑нындағы ауыл, Йәнырыҫ а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 43 км һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Көнс. табан 41 км алыҫлыҡта Ҡыяуыҡ й. (Егән й. ҡушылдығы) буйында...

ҠЫЯР
ҠЫЯР (Cucumis), ҡабаҡ һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 30‑ға яҡын төрө билдәле, Көньяҡ Азияла һәм Африкала нығыраҡ таралған. 4 м тиклем оҙонлоҡтағы түшәлеүсән йәки...

ҠЫЯҠЛЫЛАР
ҠЫЯҠЛЫЛАР, б а ж а т һ ы м а ҡ т а р (Gramineae, йәки Poaceae), бер өлөшлөләр ғаиләһе. 650 заты, яҡынса 10 мең төрө билдәле, бөтә Ер шарында таралған. Үлән, һирәгерәк ағас һымаҡ үҫемлек....

ҠЫШҺӨЙӘР
ҠЫШҺӨЙӘР (Chimaphila), утүлән һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 5—7 төрө билдәле, башлыса Төньяҡ ярымшарҙың уртаса бүлкәте урмандарында таралған. Башҡортостанда...

ҠЫШТЫМ ТАУ ЗАВОДТАРЫ ЙӘМҒИӘТЕ
ҠЫШТЫМ ТАУ ЗАВОДТАРЫ ЙӘМҒИӘТЕ, Урал тау һәм металлургия сәнәғәтенең иң ҙур акционер йәмғиәттәренең береһе. 1900 й. С.‑Петербургта Ҡыштым тау округы хужалары (сауҙагәр...

ҠЫШТЫМ ЗАВОДТАРЫ
ҠЫШТЫМ ЗАВОДТАРЫ, 1757 й. Себер даруғаһы Бәкәтин (Мәкәтин), Терһәк һәм Сырҙы улустары башҡорттарынан һатып алынған ерҙәрҙә Ҡыштым й. буйында (Исәт й. басс.) Н.Н.Демидов...

ҠЫШЛАУЙЫЛҒА, Асҡын р‑нындағы ауыл
ҠЫШЛАУЙЫЛҒА, Асҡын р‑нындағы ауыл, Ҡышлауйылға а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 48 км һәм Чернушка т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 58 км алыҫлыҡта Ҡышлауйылға й....

ҠЫУЫШТАУ МӘМЕРЙӘҺЕ
ҠЫУЫШТАУ МӘМЕРЙӘҺЕ, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965). Иглин р‑ны Кузнецовка а. көнбайышҡа табан 1,5 км алыҫлыҡта Эҫем й. үҙәненең уң битләүендә урынлашҡан. Карст мәмерйәһе,...

ҠЫУЫШ ТАЖЪЯПРАҠ
ҠЫУЫШ ТАЖЪЯПРАҠ (Coeloglossum), әшәлсә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 2 төрө билдәле, Евразияның уртаса бүлкәтендә һәм Төньяҡ Америкала таралған. Башҡортостанда...

ҠЫУЫШ
ҠЫУЫШ, башҡорт йәйләүҙәрендә осло йәки ике ҡыйыҡлы итеп эшләнгән ваҡытлы торлаҡ. Башлыса ҡайындан, уҫаҡтан, ҡарағайҙан эшләнгән. Ике ҡыйыҡлы Ҡ. каркасы сатрашлап бәйләнгән...

ҠЫУАТОВТАР
ҠЫУАТОВТАР, дворяндар нәҫеле (кенәз Бикбовтарға барып тоташа). Нәҫелде башлап ебәреүсе — Ҡыуат Кинйәғолов, Нуғай даруғаһы Үҫәргән улусы старшинаһы. 1736 й. алып билдәле....

ҠЫУАТОВА Леонора Сафа ҡыҙы
ҠЫУАТОВА Леонора Сафа ҡыҙы (9.11.1948, Өфө), балет артисы, балетмейстер, педагог. РСФСР‑ҙың (1982), БАССР‑ҙың (1974) халыҡ һәм атҡ. (1971) артисы. Ҡыуатовтар нәҫеленән, С.С.Ҡыуатовтың...

ҠЫУАТОВА Әлмира Шәриф ҡыҙы
ҠЫУАТОВА Әлмира Шәриф ҡыҙы (30.10.1957, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Этҡол а.), актриса, режиссёр. БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2004). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1983). Ҡыуатовтар...

ҠЫУАТОВ Усман Мөхәмәтғәлим улы
ҠЫУАТОВ Усман Мөхәмәтғәлим улы [1897, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Ейәнсура а. (Ырымбур өлк. Ҡыуандыҡ р‑ны) — 1956, Баҡы], Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. Ҡыуатовтар нәҫеленән,...

ҠЫУАТОВ Сафа Солтанморат улы
ҠЫУАТОВ Сафа Солтанморат улы (2.2.1919, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Ҡыуат‑Бикбирҙе а., хәҙ. БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Үтәғол а., – 21.8.1991, Өфө), журналист. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт...

ҠЫУАТОВ Мөхәмәтғәлим Әбделғәни улы
ҠЫУАТОВ Мөхәмәтғәлим Әбделғәни улы (1867, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Бикбирҙе а., хәҙ. БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Үтәғол а., — 1937, Өфө), мәғрифәтсе. Ҡыуатовтар нәҫеленән. Ырымбур...

ҠЫУАТОВ Ғүмәр Ғәлим улы
ҠЫУАТОВ Ғүмәр Ғәлим (Мөхәмәтғәлим) улы (29.6.1893, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Ҡыуат‑Бикбирҙе а., хәҙ. БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Үтәғол а., — 6.4.1946, Мәскәү), хирург, дәүләт эшмәкәре....

ҠЫУАТ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
ҠЫУАТ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Әбделкәрим а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 42 км һәм Сибай т. юл ст. К.‑Көнб. табан 83 км алыҫлыҡта Һаҡмар й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...

ҠЫУАНДЫҠ РАЙОНЫ
ҠЫУАНДЫҠ РАЙОНЫ, Ырымбур өлкәһенең көнсығышында урынлашҡан. 1935 й. 20 ғин. ойошторолған. Майҙаны — 6000 км2. Адм. үҙәге — Ҡыуандыҡ ҡалаһы. Районда 18 ауыл советы, 54 ауыл торама...

ҠЫУАН ЕЛ
ҠЫУАН ЕЛ, далаларҙа, ярымсүлдәрҙә һәм сүлдәрҙә иҫкән юғары т‑ралы (35—40°С тиклем) һәм түбән сағыштырмаса дымлылыҡлы (15—20%‑ҡа тиклем) ел. Антициклонға континенталь...